Dinsdag 23 december 2003

Er is een informateur voor de collegevorming gevonden: Hans Dijkstal! Dat is een positieve opsteker na alle sombere gedachten die ik de afgelopen dagen over de ontwikkelingen rondom de collegevorming had. Allerlei opmerkingen die bij mij op zouden kunnen opkomen over tijd en tussentijdse communicatie doen er nu verder niet aan toe. Wat vooral positief is aan de bereidheid van Hans Dijkstal, is het feit dat hij niet zal functioneren als loopjongen of alibi. Daarvoor heeft hij te veel ervaring en politiek gewicht.

Het is te hopen dat de informateur in zijn eindverslag ook de specifieke omstandigheden zal betrekken waaronder een nieuw college van start gaat. Financieel ziet het er voor de komende jaren niet zo florissant uit. De bezuinigingsoperatie van vijf miljoen euro waarover de afgelopen maanden is gesproken, is nog maar een eerste stap op een moeilijke route. Daarbij spelen niet alleen de Haagse financiele perikelen een rol. Er is veel zwaar weer op komst door de weg die Amersfoort de afgelopen jaren is ingeslagen, in een aantal gevallen ondanks waarschuwingen van velen.

Bij een aantal mogelijke financiele problemen begint de omvang zich af te tekenen, maar is het college nog niet in de openbaarheid getreden. Dat heeft te maken met de onderhandelingspositie waarin het college verkeerd, waardoor het naar buiten brengen van mogelijke tegenvallers en nog niet gedekte initiatieven de stad in een nog moeilijker positie brengt. Ik ben het overigens met de SP eens dat overdreven geheimzinnigheid rondom ontwikkelingen die een negatief gevolg hebben voor de financiele positie van de stad, moet worden voorkomen. Uiteraard speelt in een aantal gevallen ook mee dat het gemeentebestuur bij negatieve ontwikkelingen zelf de oorzaak is geweest en het moeilijk is om in het openbaar aan te geven dat eerder beleid door onjuiste besluitvorming moet worden aangepast. Toch zijn de inwoners van onze stad er bij gediend wanneer zij weten met welke problemen de stad dreigt geconfronteerd te raken.

Wat zich in elk geval in de openbaarheid begint af te tekenen, is de discussie tussen het gemeentebestuur en Vahstal. Zelfs indien slechts een deel van de aantijgingen van Vahstal rechterlijke steun krijgt, dan hangt de stad voor een grote financiele tegenvaller. Die is dan veroorzaakt doordat de verhoudingen tussen het gemeentebestuur en een Amersfoortse ondernemer verre van optimaal zijn. Het is wat al te gemakkelijk om de schuld hiervan geheel bij de heer Vahstal te leggen. Zijn bedrijf is in verschillende gemeente in ons land met succes actief. Ook in die andere gemeente heeft Vahstal met gemeentebesturen en ambtelijke organisaties te maken, en daar blijkt het wel goed te gaan. Tenminste een deel van de oorzaak van de slechte verhoudingen is te herleiden naar de situatie binnen het stadhuis.

Maar was Vahstal maar de enige tegenvaller waarmee een nieuw college wordt geconfronteerd. Op talloze plaatsen waar de stad bestrokken is bij zijn ontwikkeling, dreigen problemen. De tegenvallende uitvoering van bouwprogramma’s in Vathorst en CSG-Noord zijn twee voorbeelden. Ook het aangegane risico bij het realiseren van kantoren in Vathorst, waar de gemeente als medeontwikkelaar optreedt, zal bij voortduren van de bouwmalaise de boeken belasten. En het rijtje van dreigende tegenvallers is gemakkelijk uit te breiden.

Het lijkt mij een goede zaak wanneer het zittende college de komende maanden een omvattend overzicht verstrekt van alle financiele tegenvallers die de stad bedreigen. Het nieuwe college weet dan in elk geval waarmee het wordt geconfronteerd. Daardoor kan worden voorkomen dat met een te optimistisch programma en een overdaad aan onuitvoerbare toezeggingen een nieuw college de tweede helft van de lopende raadsperiode afmaakt. De inwoners van onze stad hebben recht op eerlijkheid.

(in verband met softwareproblemen zijn enkele taalkundige noodzakelijkheden, zoals puntjes op de letter e, niet toegepast)