Ode voor nieuwe burgemeester komt te vroeg

Zaterdag 19 februari 2005

Indien Albertine van Vliet zich kandidaat stelt voor het burgemeesterschap, heeft ze in elk geval één stem binnen. Het is Guide de Wijs, die vandaag in een column in de Amersfoortse Courant een heftig loflied inzet voor onze burgemeester. Uiteraard er van uit gaande dat minister De Graaf zijn wet er door weet te jagen en de kiezers in 2006 inderdaad een nieuwe burgemeester voor onze stad mogen kiezen.

De ode van Guido de Wijs maakt het probleem duidelijk dat bij de mogelijke verkiezing voor de burgemeester geldt: de impact van de nieuwe wet is nog vrijwel onbekend. Guido de Wijs heeft het over een burgemeester die werkt binnen de kaders van de huidige wijze van benoeming. We hebben een daardoor een burgermoeder die – als het goed is – boven de partijen staat en die daardoor vooral als bruggenbouwer kan optreden.
Een gekozen burgemeester zal een andere werkstijl moeten kiezen. Hij of zij moet zich verkiesbaar stellen op basis van een programma en moet dus bij voorbaat kleur bekennen ten aanzien van een groot aantal gevoelige punten die spelen in onze stad. Vervolgens moet hij of zij dat programma ook waar maken, onder meer door een groep gelijkgestemden collegeleden om zich heen te verzamelen. De burgemeester staat niet meer boven, maar tussen de partijen en wordt daarmee zelf partij in de politieke discussie.
Of elke zittende burgemeester in ons land deze omschakeling weet waar te maken, is de vraag. In elk geval leiden verkiezingen er toe dat het burgemeestersambt wordt gepolitiseerd. Voordat ik een ode aanhef voor welke kandidaat dan ook, wil ik eerst zijn of haar programma zien.

Plaatselijke VVD deelt in landelijke partijmalaise

Vrijdag 18 februari 2005

Elsevier besteedt deze week uitgebreid aandacht aan de VVD. De landelijke partij, wel te verstaan, al zou de Amersfoortse VVD ook een verhaal waard zijn. Immers, net als de landelijke partij verkeert ook onze plaatselijke VVD in een periode van dwalen en zoeken, van onduidelijkheid en mismanagement, van personeelsproblemen en gebrek aan leiderschap. Wat dat betreft zijn onze plaatselijke liberalen er niet veel beter aan toe dan hun landelijke partij.

De VVD-fractie in onze raad is verdeeld en bestaat uit verschillende vleugels. Een echte leider is er niet: je kunt dit de twee wethouders niet aandoen en Ruud Luchtenveld’s prioriteit ligt in Den Haag. Onze liberalen hebben een opmerkelijk personeelsprobleem en weten dat niet op te lossen. Dit komt vooral omdat het ontbreekt aan duidelijk leiderschap terwijl, gelijk de landelijke VVD waar de partijbaronnen uit de kamercentrales achter de schermen de touwtjes in handen hebben, binnen onze stedelijke VVD de feitelijke dienst wordt uitgemaakt door een kleine coterie die twee keer na elkaar een makker aan een baantje heef geholpen. Paul Strengers is daarvoor zelfs kort voor de kandidaatstelling nog snel lid geworden van de VVD. Daarvoor zal menig oprechte liberaal in onze stad hem innig dankbaar voor zijn.

Door al het gedoe binnen de landelijke VVD verliest deze partij steeds meer aanhang. Dat zal in onze stad niet anders zijn – je moet over grenzenloze partijtrouw beschikken om bij al het gestuntel van de VVD-ers binnen het stadhuis rustig te blijven. Paul Strengers heeft intussen al enkele slachtoffers nagelaten: zijn partijvoorzitter bij zijn benoeming en Ruud Schulten na het gekonkel om de quasi-wethouder in het zadel te houden. Maar goed, binnenkort gaat Paul Strengers weer met zijn vriendjes naar Cannes – op kosten van de gemeente, uiteraard – om in een beschutte omgeving uit te huilen.

Ambtelijke eco-extremisten zijn koning en keizer

Donderdag 17 februari 2005

In onze stad hebben eco-extremisten het voor het zeggen. Daaraan danken we niet alleen het feit dat langs het Valleikanaal ineens bomen worden gekapt om een ecologische oever tot stand te brengen. Het zijn ook de mensen die een kostbaar aangelegd moerasje – hobbyisme op kosten van gemeenschapsgeld – op grotere schaal willen kopiëren en die tientallen miljoenen wilden uitgeven om het al groene gebied ten noorden van Vathorst anders groen te maken.

Toegegeven: we moeten zuinig zijn op het groen dat we hebben en op alles dat leeft en bloeit in onze natuur. Maar dit streven moet niet ex extremo en op dwangmatige wijze de ontwikkeling van onze stad gaan beheersen. Het gedoe rond de Roeivereniging Hemus is daarvan een boeiend maar ook treurig voorbeeld. De snelgroeiende vereniging lijdt onder ernstig ruimtegebrek en heeft voorstellen gedaan voor een nieuw clubhuis aan de Eem. Een logische plaats overigens voor een roeivereniging en net als bij elke sport moet de (water)accommodatie aan bepaalde eisen voldoen, je moet er op z’n minst veilig kunnen roeien en ook wedstrijden kunnen organiseren.
De locatie die Hemus op het oog heeft, ligt iets ten noorden van haar huidige locatie. Niks daarvan, roepen onze eco-extremisten, dat is een groene verbindingzone: hazen, pieren en padden uit de Eempolder die hun vrienden langs de Barneveldsebeek willen bezoeken, mogen niet tot onnodige omwegen worden gedwongen. De plannen van Hemus zijn al enkele keren aangepast, juist om rekening te houden met de eco-extremisten binnen het stadhuis. Maar ja, je kunt nog zulke mooie plannen maken, maar verstoor niet het ambtelijke ego van sommigen die menen alles voor het zeggen te hebben. Het mag toch niet zo zijn dat er buiten het stadhuis betere ideeën naar voren komen dan wat binnen de ambtelijke biosfeer de norm is!

Is een goed idee te kopiëren?

Woensdag 16 februari 2005

In Almere is de politieke markt ontwikkeld. Het gebruikelijke vergadercircuit van raad en commissies, die in heel ons land vrijwel uniform is, is in het nieuwe land doorbroken. Dat leidt tot snellere besluitvorming en een grotere participatie vanuit een brede groep geïnteresseerde stadgenoten. Net als enkele collega’s heb ik de politieke markt in Almere bezocht. Het spreekt mij wel aan, je moet een experiment niet uit de weg gaan, zeker niet wanneer het de relatie tussen burger en bestuur lijkt te verbeteren.

Volgende week gaat de commissie Bestuur over het Almeerse praten. Het idee is geopperd dat we al in juni met een soortgelijke opzet in Amersfoort kunnen starten. Die haast lijkt logisch: til je het over de vakantie heen dan beland je in de tijd van verkiezingscampagnes en dan moet je niet met dergelijke experimenten starten. Maar ik ben somber en vrees dat door de opgelegde haast een goed idee tot last wordt.
In Almere is het gemeentehuis fors uitgebreid, waarbij rekening is gehouden met de randvoorwaarden voor de politieke markt: ‘marktruimte’, goede vergaderfaciliteiten, transparante fractiekamers en noem maar op. Wil je het experiment laten slagen, dan moet je pittig investeren, maar daar is geen geld voor. De politieke markt vergt niet alleen een andere werkwijze van de raad, maar ook van het college en – niet onbelangrijk – binnen het ambtelijke apparaat. Vooral dat laatste organiseer je niet in enkele maanden, voor een cultuuromslag is meer tijd nodig. Laten we de realiteit niet uit het oog verliezen!