Rome (3)

Donderdag 21 juli 2005

Romeinen die niet graag buiten hun stad wonen, maar wel voldoende hebben uit te geven, vestigen zich bijvoorbeeld in Pinciano of Parioli, aan de noordkant van de stad. Geen groen gebied, zo op het oog, maar toch: tussen de luxe woonblokken liggen tuinen die er zelfs midden in deze zomermaand groen bijliggen. Toch is er sprake van een wereld van verschil. Langs enkele van de bochtige hoofdstraten liggen winkels en kleine bedrijven. Zelfs een markthal, al liep ik er bijna langs, zo weggeborgen is deze hal. Tenslotte wil elke Italiaan, arm of rijk, dagelijks zijn verse waren!
Beide wijken liggen achter het pompeuze Nationale Museum voor Moderne Kunst, met kunst uit de 19e en 20e eeuw. Er hangt zelfs een wek van onze plaatsgenoot Piet Mondriaan. Om er te komen legde ik een warme wandeling af van Piaza del Popolo door het uitgestrekte park van Villa Borghese.

Voor ik zover was, was eerst de oude cultuur aan de beurt, met onder meer de kerken van de Twaalf Heilige Apostelen naast het Palazzo Colonna, en de Sant Ignazio, de tweede Juzuitenkerk in deze stad. Vooral de plafondschilderingen in de Sant Ignazio, met allerlei kunststukjes om het perspectief te beïnvloeden, zijn indrukwekkend. Even indrukwekkend als de twaalf zuilen van de antieke Adrianustempel, die in het front van de beurs van Rome zijn opgenomen. Je moet het hebben gezien om je te realiseren wat een indrukwekkende stad het Rome van 2000 jaar geleden is geweest.

Rome (2)

Woensdag 20 juli 2005

Onder keizer Trajanus werd een overdekte markt van meerdere verdiepingen gebouwd, waarvan de resten nog steeds indrukwekkend zijn. Zo origineel zijn onze moderne winkelcentra dus ook weer niet! Ik kan er, midden in de stad, een half uurtje rond kijken, daarbij nauwelijks gestoord door andere belangstellende toeristen. Misschien is de warmte, weer 32 graden, voor velen te veel.
Bij deze hitte is het bezoek aan een museum of Palazzo aan te bevelen. De kunstwerken moeten onder stabiele omstandigheden worden bewaard, dus de temperatuur in al deze zalen is prima. Vier collecties krijgen mijn aandacht: het Palazzo dei Conservatori en het Palazzo Nuovo, beide op het Kapitool, het Palazzo Venezia en in het Palazzo Doria-Pamphili. Voor ik daar aan begon heb ik wel eerst de 124 treden op weg naar de Sante Maria in Aracoeli bestegen, Maria in de hoogste hemelwolken. Het is inderdaad het hoogste punt van het Kapitool, goed voor de conditie, slecht voor de interne waterhuishouding. Van de schilderijencollectie in het Palazzo Doria-Pamphili is in elk geval een ding mij bijgebleven. De ruim 400 werken uit de 15e en 16e eeuw hangen bijna gesloten naast elkaar onder de meest afschuwelijke lichtomstandigheden.

In de middag bezoek ik weer enkele wijken. Eerst Flaminio in het noorden van de stad, een gemiddelde wijk die echter opvalt doordat het Olympische dorp uit 1960 er deel van uitmaakt. Royaal gebouwd met heel veel ruimte en groen. Naast dit voormalige Olympische dorp ligt het nieuwe muziekcomplex, het Auditorium, ontworpen door Renzo Piano. het zijn drie grote zalen, elk in een eigen gebouw, maar wel een eenheid vormend, al was het maar door de opmerkelijke, bijna tot de grond lopende bolvormige daken die met zinkkleurig metaal zijn afgedekt. Graag had ik een wandeling om het hele complex gemaakt, maar dat kwam overeen met het aflopen van de gehele Muurhuizen, een te warme opgave na al vele uren lopen!
Aansluitend werd met de tram een bezoek gebracht aan twee uitgestrekte woongebieden aan de oostzijde van de stad: Prenestino en Palestrina. Geen woongebieden om vrolijk van te worden, grotendeels bestaande uit twaalf verdiepingen hoge, dicht opeen staande woonblokken. Palestrina ligt ruim tien kilometer uit het centrum. Omdat de tram in Rome elke honderd meter wel een halte heeft, was ik vele uren onderweg. Toch boeiend, want ook dit is Rome.

Rome (1)

Dinsdag 19 juli 2005

Ik ben al om tien uur in mijn hotel aan de Via Venti Settembre. Een paar honderd meter verder, vlak bij de Piaza National, liggen enkele kerken die een bezoek waard zijn. De Santa Maria della Vittoria is de eerste en levert meteen een interessante waarneming op. Een van de bekendste kunstwerken in deze kerk is een metershoog, tegen de wand zwevend beeld van Sint Theresia. Toen Bernini in 1652 het beeld klaar had, waren de meningen onder de Romeinen verdeeld. De ene helft was verrukt van de devote uitdrukking op het gezicht van de heilige Theresia. De andere helft van de bezoekers vond haar blik gewoon geil.
Bij het beeld hangt een toelichting, een citaat uit de devote ervaringen van Theresia, stichtster van een bekende kerkorde. Zij schreef dat zij nachtenlang droomde van Jezus, die haar in de gedaante van een aantrekkelijke cherubijn bezocht. Deze cherubijn doorboorde daarbij met een pijl haar lichaam. Zij leed hieronder zeer, maar deze kastijding van haar heer werd op devote wijze ondergaan. Benini heeft Theresia afgebeeld op een wolk, met tegenover haar een wel zeer jeugdige Christus met een pijl. De gezichtsuitdrukking van de heilige is een meesterlijk staaltje van beeldhouwkunst. Alles gelezen hebbende kan ik de uitstraling van deze heilige maagd slechts op een wijze omschrijven: geil!
Over alle andere bezochte kerken verder niets. Boeiend was het Palazzo Barberini. Jammer dat een deel niet toegankelijk is in verband met restauratiewerkzaamheden. Een euvel dat zich op veel andere plaatsen herhaalt.

In de middag bezichtig ik een Romeinse wijk. Ik heb mij voorgenomen tot aan de siëstaatje cultuur te doen, aan het einde aan de middag verdiep ik mij in de stedelijke opbouw van de Italiaanse hoofdstad en ga ik allerlei wijken bekijken. Voor een toerist een wat eigenaardig programma, maar ik vind dit zeer boeiend: hoe wonen de mensen, wat is de structuur van een wijk, waar woont Jan met de pet en waar woont Jan-Peter met de hoed! Deze dag is Trieste aan de beurt, een wijk met twee gezichten. Een deel is gemiddeld, maar het westelijke deel van Trieste heeft het sociale niveau van Amsterdam-Nieuw Zuid of de Concertgebouwbuurt. Boeiend zijn bij de luxere woongebouwen de binnenterreinen: fraai aangelegd. In de betere wijken is het parkeren voor een belangrijk deel onder de woongebouwen opgelost.