Van Thijn over gebrek aan overheidscommunicatie

Zondag 3 juli 2005

In De Groene Amsterdammer van deze week is een essay opgenomen van Ed van Thijn, oud-burgemeester, oud-Kamerlid, oud-minister en nu lid van de Eerste Kamer. De (voorzichtige) titel van zijn essay: ‘De Media hebben het soms gedaan’.

Een redelijk actueel onderwerp. Het lijkt er op dat het rechts-conservatieve CDA-VVD-D66-kabinet Balkenende bezig is om een slachting aan te richten in de wereld van de cultuur en de media. Onder aanvoering van Medy van der Laan was eerst het bloeiende concertleven in ons land het slachtoffer, nu moeten kritische tv-rubrieken het ontgelden en wordt een van de kenmerken van onze culturele beschaving in medialand, de NPS, om zeep geholpen. Het kleinburgerlijke volksdeel, dat binnen onze regering ruimschoots is vertegenwoordigd en dat wordt gekenmerkt door de mening van de gemiddelde borreltafel, heeft het voorzien op de – terecht – soms kritische journalistieke kwaliteit van programma’s zoals Nova en Buitenhof. De titel van het essay van Van Thijn zal in Haagse regeringskringen ongetwijfeld worden beantwoord met: ‘Niet soms, maar altijd’!

Maar dat alles terzijde. Interessant in het opstel van Van Thijn is een verwijzing van hem die hij maakt als hij het heeft over de kwaliteit van de overheidscommunicatie. Uit een onderzoek naar de Bijlmerramp kwam een wijze van overheidscommunicatie naar voren, die Van Thijn omschrijft als de vier O’s: Onvolledig, Ontijdig, Onzorgvuldig en Onjuist. Hij constateert dat deze kenmerken van overheidscommunicatie intussen aan de orde van de dag zijn.
Een terechte constatering. Het bewijs hebben we de afgelopen tijd in Amersfoort mogen meemaken bij de wijze waarop het college, zonder enig gevoel voor communicatie, de locatie voor de dagopvang voor drugsverslaafden heeft verordonneerd. De – nationaal – negatieve tendens op het gebied overheidscommunicatie vindt plaats in een tijd dat de omvang van het aantal communicatiemedewerkers binnen de overheid bovenproportioneel toeneemt en het aantal afgestudeerden op dit gebied per jaar groter wordt. Maar ja, wij hebben een wethouder die schijnbaar ook een studie in die richting heeft gevolgd. En kijk eens naar de resultaten daarvan!

Groeiwensen als gevolg van korte-termijndenken

Zaterdag 2 juli 2005

Een vaak naar voren gebrachte kwestie in Amersfoort is: moeten we nog grote uitbreidingen realiseren nadat Vathorst is gebouwd. Achter deze vraag schuilt de veronderstelling dat we deze eeuw nog bij voortduring worden geconfronteerd met een gebrek aan woonruimte. Deze opvatting wordt in steeds sterkere mate bestreden door wetenschappers die zich verdiepen in de demografische ontwikkelingen in ons land. En niet alleen dat: bij alle bouwplannen die de komende jaren in onze stad op de planning staan, wordt nauwelijks ingespeeld in de veranderende samenstelling van onze bevolking. Vergrijzing binnen de autochtone bevolking en de oververtegenwoordiging van andere culturen binnen het deel van onze bevolking dat het geboortecijfer nog enigszins op peil houdt, vindt geen vertaling in de tot nog toe bekende Amersfoortse bouwplannen.

Daarom was het interview verhelderend dat De Volkskrant vandaag afdrukte. Het ging om een gesprek met Jaap van Duijn, vertrekkend directielid bij Robeco, verantwoordelijk voor het strategisch denken binnen deze beleggingsmaatschappij die een van de grootste in de wereld is. Hij vergelijkt onze huidige vaderlandse maatschappij met die van het Nederland in de achttiende eeuw. We leefden toen in de nadagen van de Gouden Eeuw, de welvaart was nog steeds hoog maar we exporteerde kapitaal naar nieuwe markten, de economie stagneerde, verschillen tussen arm en rijk namen toe en ondernemerszin werd vervangen door het managen van het bestaande.
De gevolgen van dat alles waren onder meer: een krimpende bevolking, een stagnerende vraag en een afname van de woningbehoefte. In steden als Leiden (een economisch centrum gedurende de Gouden Eeuw) werden huizen afgebroken. De geschiedenis herhaalt zich nooit één-op-één, maar toch is het goed om lering te trekken uit ervaringen uit voorbije eeuwen.

Een politiek jaar afgesloten?

Vrijdag 1 juli 2005

Deze dag wordt het raadsseizoen 2004-2005 afgesloten. Traditioneel vindt er een afsluitende bijeenkomst plaats waaraan raadsleden, het college, het ambtelijke managementteam, vertegenwoordigers van de rekenkamercommissie en journalisten van de lokale media deelnemen. Jarenlang organiseerde het college deze bijeenkomst, wat steeds uitmondde in een golfclinic. Door de dualisering en de daardoor ontstane onduidelijkheid wie de organisatie van deze dag op zich nam, vond het eerste jaar waarin de nieuwe raad was aangetreden geen afsluitende dag plaats.
De griffie nam daarna het initiatief op zich, waarbij de eerste keer werd aangeknoopt bij de traditie van een golfclinic. Een aantal raadsleden vroeg zich af of dit in een tijd van bezuinigingen wel het juiste gebaar was en of het niet wat eenvoudiger kon. Dat was uiteraard mogelijk, zodat de afsluiting van het raadsseizoen vorig jaar plaats vond op de banen van de jeu-de-boulevereniging in Liendert.

Dit jaar was SRO gevraagd een sportieve middag te organiseren. De plaats van de handeling was dit jaar het oude jeugdherbergterrein bij de Stichtse Rotonde. In acht grondig gemengde groepen werd er, in competitieverband, afwisselend met de boog geschoten, een speurtocht door Klein Zwitserland afgelegd, een hindernissenbaan afgelegd en een tocht per step ondernomen door de bossen achter Nimmerdor. Wie van de acht groepen gewonnen heeft, is mij nog steeds niet duidelijk. Tijdens de afsluitende bbq werden wel per onderdeel de prestaties van de drie beste teams meegedeeld, maar een einduitslag werd niet gepresenteerd, wat eigenlijk wel zo charmant was. Het team waarvan ik deel uitmaakte, eindigde bijna op alle onderdelen op de derde plaats.
Nu maar afwachten of er tot eind augustus inderdaad sprake is van een reces. De problemen rondom de opvang van drugsverslaafden liggen op de loer, het zal niet de eerste keer zijn dat de raad tussentijds nog eens bijeen moet komen.