Waarom ik toch Schröder zou kiezen

Zaterdag 17 september 2005

Schröder of Merkel! Morgen moeten de Duitsers een nieuwe Bundeskanzler kiezen. Eigenlijk ben ik blij dat ik niet voor de keuze wordt gesteld zoals dat onze oosterburen deze dagen overkomt. Het is een beetje als het dossier Vahstal in onze stad: elke keuze die je maakt is slecht, je mag slechts hopen dat je de minst slechte oplossing kiest. Of die keuze de goede is, weet je misschien pas achteraf – of ook niet, want het resultaat van het niet gekozen alternatief zal nooit bekend worden.
Schröder of Merkel? Het enige wat je kunt doen, is de negatieve aspecten bij elk van de twee op een rij zetten en kijken wie de minste mintekens verzamelt. De beste kiezen van de twee slechten. De Duitse kiezer heeft nog een escape: hij kan ook thuisblijven. Een laffe oplossing, als Amersfoorts gemeenteraadslid is die mogelijkheid niet geboden. Elk keuze is een slechte, elke keuze kost geld. Het loon van jarenlang slecht beleid.

Daarbij hoeft het de Duitsers helemaal niet zo slecht te gaan. De economische potentie van het land is groter dan de realiteit. De problemen zitten tussen de oren van de mensen. Vanuit dat standpunt geredeneerd is een nieuwe dirigent op de bok bij voorbaat een verbetering. Het kan leiden tot optimisme, tot een nieuw elan. Hoewel: nuchter beschouwd heeft Schröder de afgelopen zeven jaren het niet slechter gedaan dan zijn collega’s in andere Europese staten, integendeel, zou ik haast zeggen. Maar hij was gevangene van de omstandigheden, variërend van een mislukte Wiederhereinigung tot een verstarde maatschappij waar nooit een equivalent van het akkoord van Wassenaar tot stand kon komen. Niemand was bereid iets in te leveren, vakbeweging noch werkgevers, studenten noch ouderen, en zeker niet al diegenen die het nog steeds goed hebben.

Toch zou ik niet voor Angie Merkel kiezen. Dat zij een vrouw is, pleit voor haar, net zo goed als het feit dat zij een Oostduitse is. Maar in haar DDR-geschiedenis zitten ook haar problemen. Merkel was een domineesdochter in het communistische Oostduitsland. Een paria binnen het staatssocialisme, zou je denken. Toch stonden bij de domineesfamilie twee auto’s voor de deur, was Merkel lid van de FDJ, mocht zij – uniek voor een domineesdochter in de DDR – een academische opleiding volgen en kreeg een mooie wetenschappelijke baan. Zij moet zich bovengemiddeld hebben geëngageerd binnen het communistische staatsbestel.
Toen de muur viel, was er weinig enthousiasme bij haar te bespeuren: ze ging naar de sauna in plaats van mee te lopen met haar dolblije Berlijnse buren, gloeiend van opwinding en geluk over het neerhalen van de muur die oost en west 28 jaar lang scheidde. Ze werd lid van de splinterpartij Demokratische Aufbruch, maar deed dat pas nadat elk gevaar was geweken. Een rasopportunist, niet bereid tot het nemen van risico’s en met een geringe mate aan courage. De cultuur van achterklap en intrige, eigen aan een Oostduits staatsinstituut, had ze zich wel eigen gemaakt. Dit heeft haar geholpen bij haar ellebogencarrière binnen de CDU. Maar binnen deze partij heeft zij een eigen coterie om zich verzameld, kritische geesten werden door haar buiten spel gezet. Het zijn de eigenschappen die je juist niét moet wensen bij een Kanzler, bij de leider van een van de belangrijkste economieën in ons werelddeel.

En daarom zou ik toch Schröder stemmen!

Klagen als je de boot hebt gemist: een mislukte trouvaille

Vrijdag 16 september 2005

Via via kreeg ik het persbericht van Ton Berends onder ogen. Hart voor Amersfoort houdt in maart op te bestaan. Een van de redenen ligt in het feit dat Ton niet op een hoge plaats op de lijst van Jouw Amersfoort een plekje kon krijgen, zo las ik.

De gesprekken die Ton Berends de afgelopen tijd over samenwerking met Jouw Amersfoort heeft gevoerd, waren een zaak voor het bestuur van deze partijen. Wat dat betreft hoef ik niet in te gaan op het besluit van Ton Berends. Toch kan ik niet helemaal aan het persbericht voorbij gaan. Een deel van de klachten over mislukte samenwerking heeft betrekking op de periode die aan de vorming van Jouw Amersfoort vooraf is gegaan, een periode van gesprekken waarop ik in elk geval ben aan te spreken.
Ruim een jaar lang werkten Hart voor Amersfoort en Leefbaar Amersfoort samen, vooral op commissieniveau. We hadden in die tijd gezamenlijke fractievergaderingen. Vanaf december, toen D66 de eerste toenadering met Leefbaar Amersfoort zocht, kwam de voortgang van de gesprekken tussen deze twee partijen regelmatig binnen de fractie aan de orde. Ton zat daarbij en keek er naar. Toen het er na enkele maanden naar uitzag dat de samenwerking mogelijk was, heb ik bij Ton Berends thuis de stand van zaken doorgenomen. Het was 2 april, een mooie voorjaarsdag. Op tafel lag de vraag: doe je mee of niet. Op dat moment was instappen nog een optie, bij de gesprekken met D66 was ruimte opengelaten voor deelname van Hart voor Amersfoort. Bij Ton in de tuin, onder het genot van door Roelie gebakken strudeltaart, maakte ik Ton duidelijk dat hij niet nog langer moest blijven twijfelen: de gesprekken gingen verder, bij de Kadernotabehandeling wilden we de zaak rond hebben en voor die tijd moesten concrete principeafspraken worden gemaakt, ook in de personele sfeer.

Ton bleef twijfelen, overwoog zijn eigen belangen en verwees bij herhaling naar de ledenvergadering die hij moest afwachten en die telkens weer werd uitgesteld, een half jaar lang. Was het zijn gezondheid, ging het om financiën, ik weet het niet. Ook de collega’s van D66 drongen op hem aan, maar Ton Berends bleef de zaak afhouden. Tegen dat licht gehouden is zijn persbericht meer dan een gotspe!

Beslotenheid en slecht beleid, het past niet bij elkaar

Donderdag 15 september 2005

Het dossier Vahstal ligt op straat, de eerste reacties komen binnen. Bij mij knaagt het, zoals bij meer raadsleden. Vergaderen in beslotenheid, geheime stukken: het staat mij tegen en het behoort niet tot de cultuur van Jouw Amersfoort. Maar zelfs de SP is deze weg ingeslagen, vanuit dezelfde opvattingen die ook bij mij leefden: wegblijven snijd je af van de informatie die je uiteindelijk nodig hebt om een beslissing te kunnen nemen, en, hoe dan ook, er bestaat zoiets als collectieve verantwoordelijkheid.

En toch past het niet: in beslotenheid praten over een besluit dat de Amersfoortse gemeenschap veel geld kost, om het even of je voor of tegen de oplossing bent zoals die nu uit alle Amersfoortse media is te ontnemen. De keuze voor de minst slechte van de geboden alternatieven. Mijn verzoek vandaag om het dossier toch maar formeel openbaar te maken, lucht op. Een slot op je mond terwijl half Amersfoort weet wat in beslotenheid is besproken, terwijl talloze mensen je om commentaar vragen, waarbij je niet op de vragen mag ingaan omdat je al snel de grens van geheimhouding overschrijdt – Kafka laat groeten!
Baggerstort, Midlandpark, Vahstal: de lijken storten na elkaar uit de kast. Er is irritatie bij het college (tot de burgemeester toe) als je beweert dat ons gemeentebestuur een slechte onderhandelaar is. Maar als die bewering onjuist is, waarom moeten we dan telkens in beslotenheid over de financiële consequenties van mismanagement en verkeerde beslissingen praten?