Vergeten antwoorden over de Ombudsman

Zaterdag 29 april 2006

Het dossier ‘Wielewaalstraat’ is al enkele jaren oud. Bewoners in deze straat klaagden over de overlast die zij ondervonden nadat de bouwmarkt tegenover hun woning een nieuwe gevelwand had gekregen. De nieuwe wand weerkaatst het zonlicht op hinderlijke wijze. Een verzoek bij de gemeente om tot oplossing van dit probleem te komen, leverde niets op. Op brieven werd niet ingegaan, reacties die uiteindelijk kwamen, waren formeel en zonder een teken van begrip voor de overlast of de wil hiertegen iets te doen. De bewoners schakelden de Nationale ombudsman in.

In december vorige jaar werd de uitspraak van de Ombudsman gepubliceerd. Vier van de vijf ingediende klachten werden gegrond verklaard. De uitspraak bevestigde het gevoel van onmacht dat de bewoners hebben gevoeld. Doordat het gemeentebestuur niet tijdig op de klachten was ingegaan, was hen mogelijkerwijze de kans ontnomen om de stappen te zetten waardoor de overlast had kunnen worden voorkomen. Door het geconstateerde falen van het gemeentebestuur werd bij een grote groep buurtbewoners het vertrouwen in het openbaar bestuur geschaad. Door de uitspraak van de Ombudsman was er, naar mijn mening, op z’n minst een morele verplichting ontstaan om alsnog naar een oplossing van de bewonersklachten te zoeken.
Omdat het gemeentebestuur na de uitspraak van de Ombudsman zich in groot stilzwijgen hulde, stelde ik eind 2005 schriftelijke vragen over deze kwestie. Een van de vragen was: is het college bereid om, ter reparatie van het geschonden vertrouwen bij bewoners aan de Wielewaalstraat, middelen in te zetten waardoor na overleg met de bewoners en de betreffende franchisenemer van de bouwmarkt alsnog maatregelen kunnen worden genomen om de bewonersklachten te niet te doen – uit morele gronden en onafhankelijk van de juridische positie in dit geheel?

De beantwoording had binnen twintig dagen moeten plaatsvinden. Er is echter nog steeds geen antwoord binnen. Door een aantal omstandigheden, waaronder de verkiezingen, ging ik niet direct aan de bel hangen. Vorige maand had ik weer contact met de bewoners, die mij attendeerden op het feit dat er nog steeds geen helderheid was over de consequenties die het college heeft getrokken uit de uitspraak van de Ombudsman. Voor mij reden genoeg om op het stadhuis eens na te vragen hoe het met de beantwoording van de vragen zit.
Ik kreeg – voorzichtig uitgedrukt – de indruk dat de beantwoording was vergeten. Of heeft het college moeite met de beantwoording? Het college heeft geen ruchtbaarheid gegeven aan de uitspraak van de Ombudsman, dat hebben de bewoners gedaan. Doodzwijgen als je op de vingers wordt getikt, is een methode. Negeren van een verzoek vanuit de raad om de gedupeerde bewoners na de uitspraak van de Ombudsman eindelijk eens serieus te nemen, is een andere methode.
Hoe dan ook, antwoord op mijn vragen heb ik nog steeds niet. Ook de bewoners hebben nog niets vernomen. Dus moeten er de komende week twee brieven uitgaan: een aan de burgemeester in haar rol als voorzitter van de raad én van het college. Haar staf, of wie dan ook in haar omgeving, zou op z’n minst aandacht moeten besteden aan de tijdige beantwoording van vragen uit de raad. En een brief aan de Ombudsman, zodat die een indruk kan krijgen hoe serieus er met zijn uitspraken wordt omgegaan, inclusief met een reactie vanuit de gemeenteraad hierop.

In elk geval ben ik nieuwsgierig hoe in het Burgerjaarverslag 2005 op de uitspraak van de Nationale Ombudsman wordt gereageerd. Mijn indruk is dat uitspraken van de Nationale Ombudsman door het gemeentebestuur nauwelijks serieus worden genomen. Ligt hierin misschien het verzet tegen het verzoek van de Burgerpartij om een eigen, stedelijke Ombudsman in het leven te roepen?

Lintjesregen

Vrijdag 29 april 2006

Lintjesregen. Onder de gedecoreerden bevinden zich twee tennismaatjes: Gerard Pot (ridder ON) en Bert Manasse (lid ON). Twee Amersfoortse ondernemers die zowel landelijk als in onze stad op veel manieren als vrijwilliger actief zijn. De lijst van hun activiteiten, door het stadhuis werd verspreid, is lang. Ze hebben hun onderscheiding meer dan verdiend. Gerard kan ik tijdens een door zijn familie georganiseerde receptie feliciteren, Bert zie ik ’s avonds op de tennisbaan, tijdens het door ALTA georganiseerde OCNC-toernooi, waar ik hem de hand kan schudden.

Beide waren meer dan verrast door de koninklijke onderscheiding. Zoals ik de afgelopen jaren bij meer gedecoreerden heb meegemaakt: niemand die zich als vrijwilliger inzet voor zaken die tot nut van onze samenleving zijn, doet dat om daarvoor officieel te worden bedankt. De jaarlijkse lintjesregen wordt hooguit ter kennis genomen, tenzij er in de directe omgeving een decoratie plaatsvond. Maar de – onverwachte – nationale onderscheiding brengt toch wel wat teweeg. Je doet het er niet voor, maar het feit dat een aantal mensen je voor deze onderscheiding heeft voorgedragen en dat de overheid dit verzoek meer dan terecht vond en het heeft gehonoreerd, laat niemand koud. Gerard en Bert hebben het in elk geval meer dan verdiend!

De terechte frustratie bij Paul Strengers

Donderdag 28 april 2006

Vandaag namen de drie vertrekkende wethouders – Piet Jonkman, Henk Brink en Paul Strengers – met een receptie in het Berghotel afscheid. Jan de Wilde, die hoopte zijn heil in het bedrijfsleven te kunnen vinden, had al eerder afscheid genomen. De speech van de burgermeester was warm, persoonlijk en zonder overdreven pathetie. De reactie van de drie ex-wethouders sloot hierbij aan, de sfeer van het afscheid was dus genoeglijk.

Toch school er in de afscheidswoorden van Paul Strengers een giftig addertje. Deze had betrekking op de wijze waarop zijn VVD-fractie tot het aanwijzen van een kandidaat voor het nieuwe college was gekomen. Uit de woorden van Paul Strengers was op te maken dat er op een niet zo elegante wijze met zijn positie daarin was omgegaan. Deze mening had hij de afgelopen dagen ook al laten doorklinken in een van de exitinterviews in de plaatselijke media.
Vanuit het standpunt van Paul Strengers kan ik mij zijn ongenoegen voorstellen. Hij had het werk waaraan hij twee jaren geleden is begonnen, graag nog een periode willen voortzetten. Dat heeft hij meermaals en ook tijdig kenbaar gemaakt. Schijnbaar heeft over zijn wens geen serieus gesprek plaatsgevonden, noch met het VVD-bestuur, noch met zijn fractie – dat mag je in elk geval opmaken uit zijn woorden. Indien hij gelijk heeft, dan getuigt dat van weinig moed bij zijn partijgenoten. Het gaat om nogal wat, namelijk het functioneren en de toekomst van een niet onbelangrijke partijgenoot (zo mag je een wethouder toch wel noemen).

Van de andere kant: het was ook buiten de VVD al maanden bekend dat Ruud Luchtenveld de wethouderskandidaat was voor de VVD. Indien meer dan de halve stad dat al wist, waarom wist Paul Strengers dat zelf niet? Ontbrak het hem aan voldoende politieke antenne om te weten hoe de hazen liepen? Bij wijze van spreken: heel Amersfoort wist het, alleen de wethouder niet! Toch lijkt mij dit sterk.
Ik vermoed dat Paul Strengers slachtoffer is geworden van zijn eigen stormachtige politieke carrière. Tot kort voor de verkiezingen van 2002 was hij niet eens lid van de VVD. Naar voren geschoven door mensen uit zijn omgeving, werd hij na de verkiezingen ook vrijwel direct fractievoorzitter. Dat hij vanuit de Balie in een geheel andere wereld terecht zou komen, is hem schijnbaar onvoldoende verteld. De woorden van zijn ex-collega Henk Brink zijn maar al te waar: de eerste indruk is bepalend. Dat geldt niet alleen voor de wijze waarop je gekleed bent, maar meer nog voor wijze waarop je als kersverse fractievoorzitter van de (toen) grootste partij functioneert. En die eerste indruk was – politiek gezien – blamabel.
Zijn onverwachte benoeming, twee jaren later, tot wethouder, samen met zijn belangrijkste contrahent in de raad, droeg er ook niet toe bij dat hij door ervaring lering kon trekken over de politieke mores binnen de raad en vooral ook binnen zijn partij. Dat alles is Paul Strengers zelf niet eens rechtstreeks te verwijten, op dit punt lag een belangrijke verantwoording bij de VVD, zowel bestuur als fractie.

Hoe dan ook, voor Paul Strengers zijn de druiven zuur. Maar, gezien zijn opgedane ervaringen en het feit dat hij kan terugvallen op een groot aantal persoonlijke kwaliteiten, vermoed ik dat zijn kort politiek intermezzo zijn verdere carrière geen kwaad hoeft te doen. Ik zou pas echt met hem te doen hebben wanneer hij bij zijn volgende stap, bijvoorbeeld binnen het bedrijfsleven, zijn draai niet kan vinden.

Neer aandacht voor het Mondriaanhuis

Woensdag 26 april 2006

Bij alle berichten over de toekomst van de Amersfoortse exposities Flehite, De Zonnehof en het Armandomuseum, zouden we bijna vergeten dat we nog een andere, prachtige culturele vestiging in onze stad hebben: het Mondriaanhuis. Naast alle aandacht die de gemeentelijke museale instellingen krijgen, verdient ook het Mondriaanhuis alle aandacht.

Het streven van het Mondriaanhuis is om een landelijke museale status te krijgen. Hieraan wordt een aantal fysieke voorwaarden gesteld. Deze zijn grotendeels van technische en bouwkundige aard. Om de gewenste status te verkrijgen, moet er het een en ander worden geïnvesteerd in het Mondriaanhuis. Gezien het belang dat deze culturele voorziening voor onze stad heeft, is een handreiking vanuit de gemeente zeker op zijn plaats. De directie van het Mondriaanhuis heeft de afgelopen jaren al een groot aantal belangrijke stappen gezet, extra aandacht vanuit het gemeentebestuur lijkt mij daarom verdiend.
Zo’n landelijke museale status opent nieuwe mogelijkheden voor het Mondriaanhuis. Een daarvan is dat de mogelijkheid ontstaat om delen van collecties die nu elders in ons land hangen of in depots zijn opgeslagen, een plaats in Amersfoort te geven. Immers, wat het Mondriaanhuis ontbeert, is een collectie van originele werken van Mondriaan.

Daaraan moest ik denken toen ik vandaag het Singermuseum in Laren bezocht. Deze week is de laatste week waarin een overzicht is te zien van ‘De onstuitbare verzamelaar J.F.S. Esser’. Vele tientallen werken van Mondriaan, Breitner, Sluijters en andere kunstenaars die honderd jaar geleden op weg waren naar eeuwige roem, hebben tienduizenden bezoekers naar het prachtige museum in het legendarische Gooise dorp getrokken.
Esser was een verzamelaar. Van beroep was hij huisarts, later grondlegger van de plastische chirurgie. Dat laatste niet om Gooise dames een verjongt uiterlijk te geven, maar om ernstig verminkte soldaten uit de Eerste Wereldoorlog van hun vaak afschuwwekkende lidtekens te bevrijden. Een gedreven man, niet alleen als medicus en schaker, maar vooral ook als kunstverzamelaar. In een relatief korte tijd kocht hij honderden werken aan. Iets om jaloers op te zijn, maar zowel mijn woning als mijn beurs zijn te klein om mij ook maar in de verste verte met Esser te meten.

Esser verzamelde vooral ook werk van nog onbekende, maar veelbelovende kunstenaars. Mondriaan was er daar een van. In het Singermuseum werden zestien werken van de nog jonge Mondriaan gepresenteerd. Een andere Mondriaan dan de meeste mensen kennen. Portretten en landschappen vormen de boventoon. Uit dit werk blijkt dat Mondriaan een vakman was, die zijn latere en meer bekende abstracte werk vanuit gedegen vakmanschap heeft ontwikkeld.
Wat zou er mooier zijn dan het exposeren van een deel van het werk van Mondriaan uit de verzameling van Esser in het Mondriaanhuis. Deze werken zijn grotendeels eigendom van particulieren en van het Gemeentemuseum Den Haag. Deze eigenaren staan werken van Mondriaan alleen maar af voor exposities in een museum dat voldoet aan de eisen die aan een landelijk museum worden gesteld. Alleen al daarom verdienen de inspanningen die het Mondriaanhuis zich wil getroosten, alle steun van ons gemeentebestuur.