Geheel terecht: geen feest bij opening fietsbrug!

Vrijdag 5 mei 2006

Deze week is de fietsbrug tussen Kattenbroek en Vathorst, bij de afrit Amersfoort-Noord, in gebruik genomen. Niet alleen de brug is opgeleverd, maar ook de verbinding tussen deze brug en Het Masker, een stuk fietspad dat veel actie heeft opgeleverd onder de bewoners in de Boerderijkamer in Kattenbroek, die een alternatief tracé wensten om aantasting van een van de weinige groengebieden in hun wijk te voorkomen. Na alle discussie en aanpassing van de plannen zou je een feestelijke opening van de nieuwe fietsbrug verwachten. Niets echter, en naar mijn mening terecht.

Het fietspad tussen Vathorst, via Kattenbroek, naar het centrum van de stad was bij de presentatie van de plannen voor Vathorst een van de paradepaardjes op het gebied van de aansluiting van de nieuwe wijk. De fietsverbinding werd toen met veel bombarie nog ‘snelfietspad’ genoemd, een benaming die je nu nog maar zelden tegenkomt. Het zou een veilige verbinding worden waardoor de nieuwe bewoners in Vathorst per fiets snel de rest van de stad kunnen bereiken en zich daardoor echt Amersfoorter kunnen voelen.
Veiligheid is bij zo’n fietspad natuurlijk van groot belang. Juist op dit punt ontbreekt er wel het een en ander. Denk daarbij maar aan het deel van het fietspad door Schothorst-Noord, waar de fietser zich via de bochtige Nederhorst door een woonbuurtje moet spoeden en de onoverzichtelijke Abraham Blankaartsingel moet oversteken. Of de situatie bij het winkelcentrum Schothorst, waar het fietspad de chaotisch aangelegde verbindingen met de parkeerplaats van dit winkelcentrum kruist.

Een berucht punt in de ‘snelfietsroute’ Vathorst-Centrum is het kruispunt Keerkring-Meridiaan-Meridiaantunnel. Auto- en fietsverkeer ontmoeten elkaar hier op een verwarrend punt, met veel afslaand verkeer en onoverzichtelijke voorrangsregelingen. Een typisch scholieren-fietspunt. In september 2004 stelde ik schriftelijke vragen over dit gevaarlijke fietskruispunt. Gevraagd werd om voor het fietspad tussen Het Masker en de Meridiaantunnel een miljoen euro beschikbaar te stellen. Het college antwoordde dat binnen het totale budget voor het snelfietspad al 1.150.000 euro beschikbaar was voor dit fietspaddeel. Dit leek het college voldoende.
Wat nog nodig was voor het veilig maken van de fietsroute tussen Kattenbroek en het centrum van de stad, was een communicatieplan om over de maatregelen te kunnen praten. Daar was het college niet te vroeg mee. De fietsroute tussen Kattenbroek en het centrum, het paradepaardje toen bijna tien jaar geleden Vathorst werd gepresenteerd, is al jaren in gebruik. Alle knelpunten zijn bekend, inclusief de gevaarlijke punten waar snel iets aan moet gebeuren. Desondanks moest in 2004 nog worden nagedacht over de maatregelen, hoewel het geld al lang beschikbaar was.

Er is nog steeds niets gedaan aan de bekende knelpunten tussen Kattenbroek en de Meridiaantunnel. De opening van de fietsbrug over de A1 had een feestelijk sluitstuk kunnen worden in het tot stand komen van de fietsroute tussen het snelgroeiende Vathorst en de rest van de stad. In plaats daarvan worden de bewoners uit Amersfoort-Noord, met de opening van het laatste stukje fietsverbinding, uitgenodigd om met tienduizenden per dag gebruik te maken van een onveilige fietsverbinding. En dat na jaren van denken, voorbereiding, de wetenschap over de knelpunten en het beschikbaar zijn van geld. Over ambtelijke stroperigheid gesproken!

Een pleidooi voor het cultureel centrum aan de Eem

Donderdag 4 mei 2006

De dodenherdenking in onze stad werd dit jaar afgesloten met een indrukwekkend concert in de Sint Joriskerk aan De Hof. Verdi’s Requiem stond op het programma, een overdonderend werk van deze Italiaanse operacomponist. Toonkunst Oratorium Vereniging Amersfoort en het Jan Pieterzn Sweelinck Orkest van de Amsterdamse Universiteit, beide op volle sterkte, verdienden alle lof. Dat geldt ook voor de solisten, al moet je je afvragen of bij Verdi’s Requiem je misschien toch beter ervaren operazangers moet inzetten, in plaats van vaderlandse oratoriumsolisten. Een prachtig concert dus, maar…..

Een requiem, geschreven door een Italiaanse operacomponist, hoort thuis in een katholieke kathedraal en niet in een door Nederlandse protestanten aangepast kerkmonument. Het overdonderende geluid van het grote koor en het forse orkest moet kunnen wegkruipen in tientallen nissen met heiligenbeelden, moet worden opgevangen door schilderijen en de honderden kilo’s verf die op plafonds en de muren zijn gestreken, moet weerkaatsen op een fraai bewerkt altaar. Het geluid moet worden opgevangen en omarmt, daarbij bezwangerd door wierooklucht.
In onze fraaie Joriskerk (het Sint laat ik maar weg) gebeuren met zo’n massaal requiem vreemde dingen. Met Calvijnse soberheid is elke tierelantijn uit de kerk verwijderd en weten de strak gekalkte muren zich geen raad met het muzikaal geweld. Ik zat deze avond ongeveer tien meter van het orkest en telde een galm van drie tot vier seconden. Vooral wanneer koor en solisten elkaar aanvulden en het orkest dat krachtig ondersteunde, werd al dat geluid een massa van botsende, galmende decibels. Ik ervaarde wat het betekent: vermoeide oren.

Thuisgekomen schoof ik opnieuw de Messa da Requiem van Verdi in de cd-speler, dit keer met de Wiener Philharmoniker onder leiding van Nikolaus Harnoncourt. Niet om de uitvoeringen te vergelijken, want de live-opvoering compenseert de cd-techniek met de beroepsmusici. Maar ik wilde de effecten op de muziek horen die ontstaan wanneer dit requiem wordt uitgevoerd in een zaal die, wat de akoestiek betreft, op dergelijke concertwerken is gebouwd. Een wereld van verschil!
Amersfoort is groot genoeg om met grote regelmaat te kunnen genieten van concertuitvoeringen binnen de eigen grenzen. Om daarin te voldoen, is vorige jaar al een plan ingediend: een theater aan de Eem, op de plek waar nu het tijdelijke strandje ligt. Een ambitieus plan waarvoor de eerste jaren nog geen geld beschikbaar is. Toch zal het er eens van moeten komen, alle argumenten die vóór het nieuwe theater pleiten, winnen aan kracht naarmate onze stad groeit en de administratieve boekwaarde van de Flint krimpt. Een suggestie die alle aandacht verdiend: richt de grote zaal van het nog te ontwerpen nieuwe culturele centrum dusdanig in dat het akoestisch ook een goed concert aankan!

P.s. Lorin Maazel orkestreerde Wagner’s Ring der Nibelungen tot een werk dat een opeenvolging vormt van alle delen uit deze operaserie die ‘senza voce’ zijn. Een uitvoering hiervan die ik de volgende avond in het Concertgebouw bijwoonde, onderstreepte mijn opvatting: massale orkestwerken komen pas echt tot hun recht in daarvoor gebouwde ruimten.