Het gaat goed met onze stedelijke economie

Vrijdag 4 augustus 2006

De raad mag na de vakantie de notitie ‘Economische acties tot 2008’ bespreken. Dit gaat gebeuren aan de hand van een notitie onder die naam die is opgesteld door de economische afdeling van de gemeente en aan de hand van de Economische Monitor Amersfoort 2005. Beide stukken leveren een duidelijke conclusie op: het gaat best goed met de economie in onze stad, zelf als het nationaal wat tegenzit dan gaat het bij ons in elk geval minder slecht.

Voor de medewerkers van economische zaken liggen eer en complimenten gereed. Natuurlijk kan er worden gezegd: we profiteren van onze geografische ligging en van het feit dat de sterke groei van de stad ook werkgelegenheid aantrekt. Toch hoeft dat niets af te doen van het feit dat de dames en heren van de afdeling Economie goed aan de bal zijn gebleven en de positieve punten die ons als stad in de schoot zijn geworpen, goed hebben uitgebuit. Ook de gemeenteraad kan tevreden zijn, want na enige discussie is enkele jaren geleden extra geld beschikbaar gesteld om de afdeling Economie op het stadhuis te versterken. Dat lijkt geen weggegooid geld te zijn.
Natuurlijk zijn er bij de plannen voor de komende tijd nog best war kanttekeningen of aanvullingen te plaatsen. Een voor mij belangrijke constatering is dat de acties tot 2008 vooral gericht zouden moeten worden op het versterken van de Amersfoortse kennis- en diensteneconomie. Deze sector heeft ons de afgelopen jaren hoog in de ranking van economisch gezonde gemeenten gestuwd, dus zo op het oog ligt een dergelijke keuze voor de hand.

Zonder van deze intentie iets af te doen, lijkt het mij goed om ook andere ontwikkelingen in het oog te houden. Amersfoort heeft de afgelopen jaren veel nieuwe bedrijven in de IT- en dienstensector mogen begroeten. Waar het de stad aan ontbreekt is een versterking van de structuur van bedrijven die zich mentaal aan onze stad voelen gebonden, die zich typisch Amersfoorts voelen. Ik denk daarbij aan bedrijven zoals Hoogevest, De Amersfoortse, Kamerbeek, Pot, Kryco en dergelijke. Een aantal van de bedrijven die vanouds typisch Amersfoorts waren, hebben dat karakter door fusies en schaalvergroting geheel of gedeeltelijk verloren, zoals Kamerbeek (nu Meeús) en De Amersfoortse (nu Fortis).
Voor de Amersfoortse samenleving zijn dergelijke bedrijven van groot belang. De meeste nieuwe bedrijven in de IT- en dienstverlening hebben niet zoveel met onze stad. Hun vestigingskeuze is vaak puur rationeel, je ziet sommige bedrijven ook net zo makkelijk weer verdwijnen als ze gekomen zijn. Het management van deze bedrijven vindt je niet terug in het maatschappelijke verkeer, zodat de kring van mensen die van betekenis zijn voor onze stad nauwelijks meegroeit met de economische groei van onze stad.

Wat in de stukken van onze economische dienst wordt onderbelicht, is het vertrek van bedrijven. DHL wordt als belangrijke aanwinst genoemd, maar dat dit bedrijf het pand heeft betrokken van een nationale dienstverlener die is vertrokken, blijft ongenoemd – zoals ook bijvoorbeeld het vertrek van Philips niet wordt genoemd. Van vertrekkers kan je leren. En ik mis bijvoorbeeld vestigingsverzoeken die niet willen lukken, zoals Hornbach die vis-à-vis van Ikea, aan de andere kant van de spoorlijn, een vestiging had kunnen krijgen. Maar misschien beweegt zich daar nog wat.