Truckendoos Wouter Bos fataal voor Amersfoortse stadsvernieuwing

Dinsdag 21 augustus 2007

Wouter Bos, onze PvdA-minister voor de Rijksfinanciën, wil de woningbouwcorporaties in ons land extra te belasten. Vier jaar lang worden de corporaties aangeslagen voor 750 miljoen euro per jaar, totaal dus voor drie miljard euro. De minister wil hiermee de aanpak van de ‘Prachtwijken’ financieren, zegt hij. Critici zien in de maatregel van de minister vooral een truck om zijn begroting rond te krijgen en te voldoen aan EU-eisen. Vast staat dat de PvdA-minister met zijn centralistische maatregel een hoop extra bureaucratie veroorzaakt.

In Amersfoort hebben de gemeente en de corporaties in het kader van ‘Amersfoort Vernieuwd’ samen plannen ontwikkeld voor de stadsvernieuwing in Liendert-Rustenburg en Randenbroek-Schuilenburg. De corporaties hebben zich vastgelegd op investeringen in een orde van grootte van tachtig miljoen euro, inclusief de Hogewegzone. De corporaties kunnen elke euro uiteraard slechts één keer uitgeven. Het ligt voor de hand te veronderstellen dat elke euro die door minister Bos wordt opgeëist, ten laste gaat van de geplande corporatie-investeringen voor Amersfoort Vernieuwd.
De plannen die de gemeente en de corporaties de afgelopen maanden hebben gepresenteerd, lopen niet parallel aan de plannen die minister Vogelaar via haar ‘Prachtwijken’ heeft gepresenteerd. Lienderd-Rustenburg, Randenbroek-Schuilenburg en de Hogewegzone behoren niet tot de prachtwijken van minister Vogelaar, zij heeft zelf voor Kruiskamp gekozen.
Hierbij is op te merken dat de plannen voor Kruiskamp veel verder zijn gevorderd dan de veel omvangrijker plannen die onlangs voor Amersfoort Vernieuwd zijn gepresenteerd. Ik vermoed dat de minister haar keuze heeft laten bepalen door het feit dat in Kruiskamp zichtbare resultaten kunnen worden geboekt die binnen de huidige kabinetsperiode vallen en daarmee passen binnen het op politieke exposure gerichte kabinetsbeleid. Van de overige plannen die in het kader van Amersfoort Vernieuwd zijn gepresenteerd, worden de resultaten pas na de huidige periode echt zichtbaar, en dat levert dus niets op voor de minister en het kabinet die voor de beeldvorming en niet voor de inhoud gaan.

Indien door de U-buisconstructie van minister Bos het geld, dat na een gezamenlijke actie van de gemeente en de corporaties was bestemd voor Liendert-Rustenburg, Randenbroek-Schuilenburg en de Hogewegzone, terecht komt bij de door het Kabinet gekozen Prachtwijken, dan kan worden gesproken van een uitholling van de gemeentelijke autonomie. Uiteraard is het niet zo dat het geld dat de corporaties voor de Amersfoort Vernieuwdwijken hadden willen uitgeven en dat door de balletje-balletjeactie van minister Bos naar de Rijkskas verdwijnt, in zijn volle omvang naar de Kruiskamp zal gaan – integendeel, vrees ik. Via een centralistische Rijksmaatregel, die ingegeven lijkt te zijn door begrotingsproblemen waarmee de minister van Financiën wordt geconfronteerd, dreigt jarenlang overleg tussen de gemeente en de corporaties, waarbij ook burgers in de AV- buurten intensief zijn betrokken, op de tocht kamen te staan.

Voor mij reden om aan het college schriftelijke vragen te stellen. Enerzijds vraag ik het college of ze de hierboven genoemde opvattingen deelt. Anderzijds vraag ik het college om rechtstreeks bij het Kabinet en via de VNG protest aan te tekenen tegen de door minister Bos gewenste U-buiscontructie waarbij corporatiegeld onnodig wordt rondgepompt en dat leidt tot aantasting van de gemeentelijke automie en tot veel extra bureaucratie.

Plannen voor de Hogewegzone

Maandag 20 augustus 2007

De zaterdageditie van de Amersfoortse Courant besteedde uitgebreid aandacht aan de plannen voor de Hogewegzone. Voor een aantal raadsleden – waaronder ik – was dit geen nieuws. We zijn zo’n half jaar geleden al met de plannen voor de Hogeweg geconfronteerd. Omdat er toen nog discussie werd gevoerd met een platform van bewoners en belangenorganisaties, wilde de gemeente op dat moment nog geen ruchtbaarheid aan de plannen geven.
Intussen weten velen in de buurt van de Hogeweg dat hun woning plaats moet maken voor nieuwbouwplannen, wat uiteraard tot veel onzekerheid leidt. In dat licht vind ik dat je als gemeente plannen niet te lang onder de stolp moet houden. Ik was daarom niet zo ongelukkig met de primeur die de Amersfoortse Courant zaterdag had. Deze sloot in elk geval aan bij vijf jaar Leefbaar- en JA-opvattingen dat de gemeente transparanter moet worden en niet te lang geheimzinnig moet doen over voornemens die het welzijn van grote groepen Amersfoorters beïnvloeden.

De Amersfoortse Courant heeft één van de twee alternatieven in beeld gebracht: de Groene Poort. Het andere model heet Parkstad.. Ik herken het plan in de krant, maar ik sluit niet uit dat er het afgelopen half jaar nog enkele details zijn veranderd. Dat doet aan het algemene idee niet veel af. Het zou een goede zaak zijn wanneer het gemeentebestuur nu snel met de plannen naar buiten treedt en de informatie die in de krant stond, en die uiteraard niet compleet is, aanvult. De bewoners in de omgeving van de Hogeweg hebben recht op heldere informatie, ook over de nieuwe plannen.
Ik ben wel enthousiast over de plannen voor de Hogeweg. Ik ga er van uit dat, nu de plannen door de AC-publicatie concreter zijn geworden, er meer support kan ontstaan. Uiteraard zal er ook een discussie losbarsten, bijvoorbeeld over de gepresenteerde hoogbouw. Laat die discussie maar komen, het kan de verdere planvorming alleen maat ten goede komen – mits de ambitie niet verloren gaat door een kleurloos compromis.

Zelf ben ik het meest beïndrukt door het plan dat de titel Groene Poort draagt. Het komt meer overeen met de opzet om diegenen die via de Hogeweg de stad inrijden meteen in de stad ‘op te nemen’. Ook bevat dit plan meer woningen en voorziet het in een goede, ongelijkvloerse verbinding tussen Liendert en Schuilenburg. De plaats van het zwembad bevalt mij beter, ook omdat in het andere plan het zwembad bereikt moet worden via de buurtstraten in Liendert, wat mij geen goede oplossing lijkt. Maar misschien is daar het afgelopen half jaar nog een oplossing voor gevonden.
In het plan Parkstad sluit de woonbebouwing aan de kant van Liendert niet aan op de Hogeweg. Tussen de Hogeweg en de nieuwbouw ligt een open strook, waaraan dit plan zijn naam verdankt. Deze open strook is (of was?) niet echt groen maar vrijwel geheel bestemd voor sportvoorzieningen, zoals trapveldjes, basketbalplaatsen en noem maar op. Ongetwijfeld zal er ook wel een Cruijfcourt komen. Niet erg groen dus en misschien minder aantrekkelijk voor de aangrenzende woningen. Om de open ruimte in Parkstad te compenseren is er ook meer gestapelde bouw gepland, wat mij ook niet aanspreekt. De hoge woontorens langs het Valleikanaal en aan de oostkant van de plannen vind ik, vanuit stedenbouwkundig oogpunt gezien, overigens wel een goede greep – hoewel ik mij realiseer dat daar waarschijnlijk zeer verschillend over wordt gedacht.

Hoe dan ook: er staat ons een interessante discussie te wachten. Belangrijk vind ik dat er zo spoedig mogelijk wordt gebouwd en dat er voor de bewoners in de te slopen woningen spoedige zekerheid ontstaat over hun toekomst. In elk geval zouden die een voorrangspositie moeten hebben bij het toewijzen van de woningen in de nieuwe Hogewegzone.