Plannen van Guido de Wijs en de rampen van Roel Boer

Woensdag 12 september 2007

Guido de Wijs schrijft vandaag in de Amersfoortse Courant over de verloedering van de Arnhemsestraat. Een van de belangrijke oorzaken hiervan, zo merkt hij op, is het mislukken van de Koopgoot en de nieuwbouw bij en inrichting van Achter de Arnhemse Poortwal – het Amicitiacomplex. Hij stelt voor het Amicitiacomplex af te breken, het plantsoen langs de Stadsring in ere te herstellen en de oude sociëteit Amicitia deels te herbouwen en in te richten als stadsuitspanning.

Mijn steun heeft hij. Erger nog: wat Guido de Wijs voorstelt waren de plannen zoals die in het midden van de jaren negentig werden voorgesteld. Wethouder Roel Boer was de grote boosdoener. Boosdoener omdat hij de raad knollen voor citroenen heeft verkocht en het heeft toegestaan dat een uitsluitend op rendement gerichte ontwikkelaar alle oorspronkelijke plannen aan zijn laars lapte. Op de plek van het oude Amicitia is een van de lelijkste gebouwen van onze stad gebouwd met een winkelconcept dat totaal is mislukt.
Volgens de plannen die Roel Boer de raadsleden omstreeks 1995 voorhield, zou de bioscoopzaal achter de sociëteit worden afgebroken, evenals enkele aanbouwsels die rond 1975 tegen het monumentale gebouw waren aangeplakt. Amicitia zou grotendeels worden omgebouwd tot een brasserie, met een terras aan de Stadsring.
Maar toen ging Roel Boer met een ontwikkelaar aan de slag die zo z’n eigen gedachten had. In Rotterdam was net met succes de zogenaamde koopgoot geopend, dus moest er in Amersfoort ook zoiets komen. De enige overeenkomst was dat de winkels onder het niveau van het oorspronkelijke gebouw zakten, voor de rest hield elke vergelijking op. Het doel van de projectontwikkelaar was duidelijk: zoveel mogelijk extra vierkante meters winkelruimte creëren, want die zouden geld opleveren. Roel Boer verdedigde het plan met verve.
Om diezelfde reden sneuvelde ook het plan voor de brasserie. Het handhaven van het oude sociëteitsgebouw leverde te veel extra kubieke meters op die niet ten gelde konden worden gemaakt. Dus moest het monumentale gebouw wijken.
Dat gebeurde in twee fasen. Eerst werd alles achter de gevel van het oude Amicitia gesloopt. De overblijvende gevel bleef er kaal en ongestut staan. Deskundigen waarschuwden: dat houdt geen stand. En ja, bij de eerste najaarsstorm stortte de gevel in en had de ontwikkelaar de mogelijkheid om zijn plannen te optimaliseren. Gelukkig greep, onder druk van de publieke opinie, het gemeentebestuur in en verplichte de ontwikkelaar om de ingestorte gevel weer te herstellen.

Het opbouwen van alleen een gevel heeft weinig winst opgeleverd, zeker niet als je ziet hoe uitbundige reclame de voorname stijl van de historische gevel om zeep helpt. Maar dat was niet het enige probleem.
Vanuit de raad – ik was een van de gangmakers – werd bepleit om de passage tussen de Utrechtsestraat en het pleintje achter Amicitia meer allure te verstrekken, het pleintje zelf een winkelfunctie te geven en ook de doorloop naar de Arnhemsestraat grondig op te knappen. Ik kan me nog herinneren dat ik, als vreemde eend in de bijt, werd uitgenodigd voor een ambtelijke werkconferentie over de gewenste winkelroute achter Amicitia. Er werden beloften gedaan, waarvan er niet één werd uitgevoerd. En dat alles met de zegen van Roel Boer die de meerderheid van de raad regelmatig afblufte om vervolgens bij zijn vertrek een aantal lijken in de kast achter te laten. Kort na zijn vertrek ontpopte hij zich als adviseur voor commerciële partijen, zoals de baggerondernemer Smink.

Het gaat miljoenen kosten om de fouten van Roel Boer op te lossen. En dan denk ik niet alleen aan Smink die ons, terzijde gestaan door Roel Boer, veertien miljoen weggegooid geld heeft gekost. Of over de problemen met de firma Vahstal, die volgens Roel Boer waren opgelost maar die ons nog steeds achtervolgen.
Er zijn nog wel meer zaken, zoals de met veel aplomb verdedigde plannen voor het Kinderparadijs achter de Langestraat. Net als bij Amicitia werd ook bij deze plannen van verschillende kanten gewaarschuwd voor een dreigende mislukking. Dergelijke kritiek werd door Roel Boer steeds luchtig weggeblaat.
Overigens: er zijn ook mensen die Roel Boer, samen met zijn maatje Tom de Man, tot de sterkere wethouders uit de afgelopen decennia rekenen. Arm Amersfoort!