Waar blijft het geld van minister Vogelaar?

Vrijdag 29 februari 2008

Wethouder Jelle Hekman heeft met minister Vogelaar gesproken, de raadsleden ontvingen vandaag een beknopt verslag van de ontmoeting. Het gesprek vond plaats met nog zeventien wethouders uit steden die het genot mogen smaken een ‘Vogelaarwijk’ binnen hun grenzen te hebben. Of de minister echt over Amersfoort heeft gesproken, of meer in algemene zin informatie heeft verstrekt en de details aan haar ambtenaren heeft overgelaten, is mij uit het verslag van de wethouder niet duidelijk geworden.

Wat wel duidelijk is, is de wens van het college om in mei, als de minister onze stad bezoekt, het zogenaamde Charter te tekenen. Het Charter is de overeenkomst tussen de gemeente en de minister over de aanpak van Kruiskamp – alsof daar al niet jaren aan de stadsvernieuwing wordt gewerkt. In het concept voor de Charter staan concrete maatregelen van de gemeente, grotendeels te betalen door de woningcorporaties, tegenover een aantal vage opmerkingen van het Rijk. Het gaat daarbij om algemene beleidsmaatregelen van het Rijk die grotendeels geen geld kosten en in veel gevallen alleen maar extra werk voor de gemeente opleveren. In het beste geval levert de Charter ongeveer drie ton op, tegenover vijf miljoen die de corporaties moeten ophoesten.
Afgelopen dinsdag heeft de raad, tijdens een ingelaste bijeenkomst voor de woordvoerders op het gebied van de stadsvernieuwing, duidelijk kenbaar gemaakt dat we geen behoefte hebben aan een Charter die nauwelijks enig Rijksgeld oplevert maar de gemeente wel met erg veel extra verplichtingen opzadelt. Als je ziet hoe de gemeente allerlei verplichtingen op papier moet zetten en daarover moet rapporteren, dan kan je slechts stellen dat de extra kosten die de gemeente moet maken niet of nauwelijks opwegen tegen de drie ton waarmee het Rijk over de brug komt, waarbij een deel van de toezeggingen nog vaag en onzeker is.

De minister wil in mei het Charter dus wel tekenen. Ze zal deze actie ongetwijfeld met veel poeha benadrukken om te laten zien hoezeer zij is begaan met de stadsvernieuwing in ons land. Dat kan je makkelijk doen met het geld van anderen, zonder daarbij zelf diep in de beurs te tasten. Het gesprek dat Jelle Hekman met de minister heeft gevoerd, heeft in elk geval geen extra geld opgeleverd. Mijn conclusie mag duidelijk zijn: ik zit er niet om het imago een falende minister op te poetsen. Zonder echt beleid en extra middelen hoeft voor mij het Charter niet te worden getekend.

Communicatieadviseurs met koudwatervrees

Donderdag 28 februari 2008

‘Amersfoorts’ is een nieuw medium in onze stad. Het is een interactieve internetsite waaraan naast enkele professionele mensen een groot aantal vrijwilligers een bijdrage leveren. Stefan Steenkamp, oud-medewerker van Omroep Amersfoort, is de trekker. Onder zijn leiding is er bij een aantal gebeurtenissen in onze stad een camera aanwezig en wordt over het wel en wee in onze stad kond gedaan. Het is in elk geval een waardevolle aanvulling op het nieuws dat andere media in onze stad presenteren.

Nieuws via internet is een relatief nieuw fenomeen. Stefan Steenkamp wil dit zo goed mogelijk brengen, maar stuit daarbij op soms onverwachte problemen. Dat wordt duidelijk uit een geschreven nieuwsbericht dat op ‘Amersfoorts’ is opgenomen. Daaruit blijkt dat de ambtelijke organisatie op het stadhuis nog niet weet wat het aanmoet met de nieuwe wijze van journalistiek in onze stad.
De redactie van ‘Amersfoorts’ wil graag de persberichten van de gemeente ontvangen. Maar dat gaat natuurlijk niet zomaar! Uit het nieuwsbericht op ‘Amersfoorts’ blijkt dat de communicatieadviseurs van onze gemeente de nodige eisen hebben. Ik ga ze hier niet opsommen, maar uit alles blijkt dat ze er op het stadhuis maar moeilijk mee hebben. De communicatieadviseurs op het stadhuis hebben immers als belangrijkste opgave de leden van het college af te schermen van de buitenwereld en het collegebeleid – krom of recht – zo goed mogelijk te verkopen. Dat een leerling-verkoper bij C en A daar soms nog beter in slaagt, laat ik maar even buiten beschouwing.

Hoe dan ook: het ziet er naar uit dat ‘Amersfoorts’ alleen maar gemeentelijke persinformatie kan krijgen indien ze zich bindt aan een aantal afspraken die er aan moeten bijdragen dat de gemeentelijke bureaucratie, inclusief dus het college, zo goed mogelijk in het daglicht kan treden. Het begrip ‘eerlijke voorlichting’ komt daarbij uiteraard goed op de tocht te staan, maar de gemiddelde communicatieadviseur op ons stadhuis is dan ook niet meer dan een gewone ambtenaar die de pretentie heeft aardig met de pen te kunnen omgaan.
Ik zou het toejuichen wanneer een nieuw medium de zelfgenoegzaamheid die onze stadhuisorganisatie eigen is, eens tegen het licht houdt. Uiteraard mag je daar wel de eis aan stellen dat dit op een journalistiek aanvaardbaar niveau gebeurt, kritiek wint aan geloofwaardigheid indien dat op een professionele wijze plaatsvindt.
En voor de rest blijf ik bij de opvatting die ik ook twintig jaar geleden had, toen ik zelf nog voorlichter in Amsterdam was. Die luidde: iedereen die zich als journalist meldt en het waar kan maken dat hij een medium bedient, komt op de postlijst. Dat het dan misschien eens verkeerd loopt, is de prijs voor een transparant bestuur. Zoals het er nu naar uitziet, zouden originele geesten als bijvoorbeeld Julius Vischjager (een journalistiek fenomeen in de hoofdstad en Den Haag) in Amersfoort nooit een kans krijgen. En dat zou jammer zijn!

Proef Amersfoort en de Hof

Woensdag 27 februari 2008

De discussie over Proef Amersfoort duurt voort. Kan Proef Amersfoort een plek krijgen op de Hof, indien daar gelijktijdig ook Koninginnedag wordt gevierd, dat is de vraag. Neen, vond het college in eerste instantie – om korte tijd daarna toch om te gaan. Intussen blijkt dat de politie in eerste instantie het gelijktijdig laten plaatsvinden van twee gebeurtenissen op de Hof niet zo verstandig vond. Het vervelende bij dat alles is dat twee groepen zich beroepen op ingeslepen rechten: Proef Amersfoort dat vanaf zijn start zijn tenten op de Hof opsloeg, en de stedelijke horeca voor wie de Hof op 30 april een belangrijk moment was, al was het maar door de extra omzet.

Het alternatief voor Proef Amersfoort zou de plek aan de Grote Koppel zijn. Geen gek idee, want na de kostbare vernieuwing van de Eemkades ligt de Grote Koppel er grote delen van het jaar wat verweesd bij. Echt gezellig – als bewoner op deze plek heb ik recht van spreken – is het er niet, behalve in de zomerweekenden wanneer er tientallen plezierjachten liggen of de zeldzame momenten dat er iets plaatsvindt: de intocht van Sinterklaas of een middeleeuwse markt bijvoorbeeld. Proef Amersfoort zou op deze plek niet misstaan.
Ja maar, hoorde ik vanuit het college roepen, omstreeks Koninginnedag wordt ook de eerste paal geslagen voor het Eemcentrum, en dat is moeilijk te combineren met de aanwezigheid van Proef Amersfoort. Ik heb wel eens betere smoezen gehoord. Al was het maar omdat het intussen duidelijk is dat de bouwwerkzaamheden aan het Eemplein misschien pas na de bouwvak starten. We krijgen dan dus net zoiets als de eerste paal voor de Hogeschool Utrecht, op de plek tegenover het geplande Eemplein. Drie weken geleden werd er voor het nieuwe, omvangrijke studiegebouw een eerste paal geslagen. Sindsdien heerst er kerkhofstilte op deze plek.

Voor mij had Proef Amersfoort op de Grote Koppel mogen plaatsvinden. De vraag is, of dat nog mogelijk is. Het college moet binnenkort een uitspraak doen, nadat een week geleden de hoorzitting plaatsvond waarin de bezwaren tegen Proef op de Hof werden behandeld. Indien het college vasthoudt aan het besluit om Proef Amersfoort op de Hof te laten plaatsvinden, zullen de tegenstanders van dit besluit ongetwijfeld naar de rechter lopen.
De echte problemen ontstaan dan indien bij de rechter om schorsing van het collegebesluit wordt gevraagd totdat de rechter een definitieve uitspraak heeft gedaan. Dat zou kunnen betekenen dat Proef helemaal niet kan plaatsvinden, hetzij dat het college zo verstandig was om een noodscenario te laten uitwerken zodat de locatie Grote Koppel alsnog binnen handbereik komt. Ik vrees echter het ergste, zoveel courage vertrouw ik ons college niet toe. En dat zou jammer zijn, want als trouw bezoeker van Proef Amersfoort zou ik het betreuren indien de organisatie dit jaar vastloopt, met het gevaar dat het dan voor goed uit en over zal zijn.

Een nieuwe manege – de royale uitleg van een raadsmotie

Dinsdag 26 februari 2008

Dingen kunnen soms anders lopen dan je als raadslid verwachtte. In december 2005 nam de raad in meerderheid de motie ‘Een plu tegen de regen’ aan. Het ging daarbij om de paardensportvoorziening aan de Engweg in Hoogland. Zo’n twintig jaar geleden moesten de leden van De Eemruiters en ponyclub De Hooglandertjes, toen nog gevestigd op een plek waar nu Kattenbroek ligt, wijken voor de nieuwbouw. Aan de Engweg werd een nieuwe bak aangebracht en werd een houten kantine neergezet. Zo’n twintig ruiters, waarvan bijna de helft jonger dan zeventien jaar, is regelmatig met paard of pony aan de Engweg aan te treffen, de overige leden bezoeken de kantine.

In het najaar van 2005 vroeg de vereniging om de bak te mogen voorzien van een afkapping. Jeugdige amazones presenteerden een zelfgemaakte maquette. Enkele palen en een plat dak, voorzien van groene begroeiing: dat beeld bemiddelde de maquette en zo werd het ook toegelicht. Waarom niet, vond een meerderheid binnen de raad, en ook de omwonenden zagen niet direct problemen.
En zo ging de vereniging aan de slag, bijgestaan door intussen enthousiast geworden medewerkers van de gemeente. Het platte dak was ineens geen plat dak meer, maar een echte kap. De wat eenvoudige constructie evalueerde tot een hecht bouwwerk, een hal waar een deel van de zijwanden zijn weggelaten – voorlopig althans. En de hoogte week ineens ook af van het schattige plannetje dat door hartvertederende jonge amazonetjes was gerepresenteerd. Ruim acht meter hoog is de nieuwe maat, hoger dan veel huizen in de omgeving.

Dat de omwonenden hiertegen in het geweer gingen, is niet meer dan logisch. Er werd bezwaar aangetekend tegen de artikel 19-procedure en er werd een hoorzitting georganiseerd. En ach, het resultaat was voorspelbaar, alle bezwaren werden afgewezen. Bij lezing van de afhandeling van de zienswijzen door het college begin je opnieuw te begrijpen waarom het vertrouwen in het openbaar bestuur bij steeds meer mensen tot een nulpunt is gedaald. Burgers staan veelal machteloos tegenover de eigen agenda van onze bureaucratie.

Had de gemeenteraad niet kunnen ingrijpen? Dat was mogelijk geweest. De raad had de uitvoering van haar motie kunnen controleren. De pech is dat de uitvoering van de motie geheel buiten het gezichtsveld van de raad plaatsvond. Pas tien dagen geleden trokken omwonenden bij raadsleden aan de bel: Koos Voogt, Fethi Kili en ik hadden elk een gesprek met de georganiseerde omwonenden. We waren ontstelt en besloten tot een gezamenlijke actie: op deze wijze voer je toch geen moties van de raad uit!
Formeel was er niets aan de hand. De raad nam een motie aan, het college voerde uit. Oké, de communicatie met de omwonenden was niet je dát, maar gaat het ooit anders binnen onze stad? PvdA, VVD en BPA hadden nog op de rem kunnen trappen, mits we tijdig op de hoogte waren gebracht. Nu restte ons, na naspeuringen binnen de stadhuisorganisatie, de constatering dat in januari de bouwvergunning al was verleend. En zo zijn er weer enkele raadsleden bij wie enig cynisme over het functioneren van het gemeentelijk apparaat nieuwe voedingsbodem heeft gekregen. Maar niet alleen bij ons, ook bij een groep inwoners van onze stad, en dat vind ik nog het ergste!

Zorgen over de ziekenhuisbouw

Maandag 25 februari 2008

Het was een simpel berichtje in de Staatscourant, maar de kop alleen al was verontrustend: ‘Ziekenhuizen koersen af op bouwstop’. Niet onbelangrijk voor onze stad: Volgend jaar moet de eerste paal de grond in voor het nieuwe Meanderziekenhuis aan de Maatweg. Het nieuwe ziekenhuis wordt een belangrijke hoeksteun binnen de stedelijke gezondheidszorg en moet twee sterk verouderde ziekenhuizen gaan vervangen.

Het artikel in de Staatscourant was gebaseerd op een brief van de NVZ, de Nederlandse Vereniging van Ziekenhuizen. De brief was gericht aan minister Klink. Dat de noodklok werd geluid, had alles te maken met het nieuwe bouwregime dat sinds 1 januari van dit jaar geldt voor de ziekenhuizen. Ziekenhuizen mogen vanaf deze datum zonder toestemming van de overheid nieuwbouw plegen. Dat lijkt mooi, maar daar staat tegenover dat de overheid de afschrijvingen en kosten van de investeringen niet meer vergoedt. De ziekenhuizen moeten die zelf terugverdienen.
Minister Klink heeft de Tweede kamer verzekerd dat door de nieuwe regeling geen enkel ziekenhuis failliet mag gaan (die mogelijkheid is dus theoretisch aanwezig!). De minister zegde een commissie van wijze mensen toe die in probleemgevallen met een regeling moet komen en die spelregels moet opstellen. De Kamer nam een motie aan waarin de versnelde instelling van deze commissie werd gevraagd, hetgeen de minister toezegde. Het staat nu echter al vast dat deze commissie er voorlopig nog niet is, waardoor de onzekerheid onder ziekenhuisdirecties alleen maar toeneemt.

Je mag slechts hopen dat het allemaal niet zo’n vaart loopt. De brandbrief van de NVZ bewijst echter dat er aanleiding is voor zorg. En als die zorg bestaat, dan zou dat ook betrekking kunnen hebben op de nieuwbouw in onze eigen stad. Voor mij reden genoeg om het college te vragen hoe het er nu precies voorstaat en wat de eventuele gevolgen voor de gezondheidszorg in onze stad zijn indien de zorg van de NVZ terecht is.