Het is guur weer in Vathorst

Woensdag 13 april 2005

Nieuwbouwwijken moet je bekijken bij slecht weer. Als de zon schijnt, is alles vrolijk en mooi, maar bij regen en wind krijg je een eerlijker beeld van nieuwe wijken, zeker als het om een paradepaardje gaat. Het is als met een diva: ’s avonds op het toneel verbergen schmink en uitgekiende belichting rimpels en verlopen huid, maar ’s morgens bij het ontwaken blijkt pas of de schoonheid van de voorgaande avond van houdbare kwaliteit is. Dus bezocht ik vanmiddag, bij striemende regen, Vathorst – samen met een van de leden van de Leusder gemeenteraad, die de Amersfoortse volkshuisvesting echter door en door kent.

De aantrekkelijke kanten van Vathorst blijken bij slecht weer niet te vervagen. De afwisseling in de architectuur, de kwaliteit van de huizen en de rust van enkele open ruimten, zoals het Park der Tijden, verliezen door wind- en regenvlagen niets van hun aantrekkelijkheid. Maar ook het gebrek aan openbare ruimte en de onoverzichtelijke verkeerssituaties zijn bij elk weerbeeld herkenbaar. Wie niet bekend is in Vathorst en er per auto in rondrijdt, belandt met regelmaat in onmogelijke situaties. Je moet er, zoals ik met succes blijf volhouden, regelmatig komen om de weg te kennen. Of er wonen!
Een plek die je, als je met niet-Amersfoorters Vathorst bezoekt, niet mag overslaan, is het wijkcentrum De Brink. Een gesprek met de beheerder leert dat steeds meer bewoners de weg naar het centrum, met zijn sport- en gymzalen, het jeugdhonk, talloze ruimten voor culturele en creatieve activiteiten en de centrale ontmoetingsruimte, weten te vinden. De Brink is ruim een jaar open, maar het eerste half jaar viel het bezoek tegen. Het activiteitenprogramma is sindsdien uitgebreid, maar dat is niet de enige oorzaak van de steeds grotere belangstelling. Het is eigen aan een nieuwe wijk dat het eerste jaar de nieuwe bewoners hun vrije tijd vooral besteden aan het inrichten van eigen huis en tuin. Als dat alles in orde is, wordt het blik verlegd naar wat de wijk heeft te bieden. Overigens gaat deze theorie niet altijd op, want anders zou Vathorst geen actieve bewonersvereniging hebben, waarvan ook de haar website verraadt dat er leven is in Vathorst.

Een bezoek aan Vathorst is ook alle aanleiding om te praten over de knelpunten waarmee de wijk wordt geconfronteerd, en dan in het bijzonder de planningsproblemen en de financiële perikelen. De oordovende stilte rond de ontwikkeling van het kantorengebied Podium achter Hooglanderveen doen het ergste vrezen, het gaat er steeds meer naar uitzien dat de gemeente bij de ontwikkeling van dit gebied in plaats van winst verlies moet gaan schrijven. Natuurlijk, er zijn mensen die jaren geleden al hebben gewaarschuwd dat de gemeente zich niet als projectontwikkelaar moet gaan gedragen. Maar het leed is geschied en nu moeten we met de nodige zorg kijken hoe de grootheidswaan van het trio Brouwer, de Man en De Boer zich tot een onaangenaam stinkend lijk in de kast ontwikkeld.
En als het over lijken in de kast gaat, dan komt het gesprek ook snel op het onderzoek van de Europese Commissie, een onderzoek dat de aanbesteding in Vathorst betreft en waar de gemeente in het beklaagdenbankje dreigt te geraken, waarbij het gesjoemel met de contracten die met de firma Smink en het OBV zijn afgesloten, het heikele punt vormen. Het kan meevallen, maar als het tegenvalt moet er erg veel geld op tafel komen om de gevolgen van de bouwdrift bij mensen als Tom de Man en Annie Brouwer te financieren. Net zo goed als de dreigende tegenvaller bij de financiering van de bodemsanering in Vathorst, dat ook als erfstuk van de voormalige PvdA-voorman kan worden gezien.
Ja maar, merkte een van mij raadscollega’s onlangs op, als de Europese Commissie de klachten over het aanbestedingsbeleid omzet in een forse boete en mogelijke verplichtingen voor nieuwe aanbestedingen, dan zijn wij zonder schadevergoeding aan Smink mooi van de baggerstort af. Kan zijn, maar de financiële gevolgen die daarvoor in de plaats komen, kunnen ons rauwer op de maag vallen dan dreigende schadeclaims van Smink.

Discussie stadsvernieuwing terug bij af?

Dinsdag 12 april 2005

Eigenlijk was al vóór het begin van de discussie over het Plan van Aanpak voor de stadsvernieuwing, vanavond in de commissie Beheer, duidelijk dat bij de bouwplannen in het waterwingebied tussen Liendert en Rustenburg niet alleen jet maatschappelijke draagvlak ontbrak, maar ook de politieke steun onvoldoende zou zijn. En zo was het ook, bleek aan het einde van de avond. Alleen de fractie van de Christen Unie bleek achter de door wethouder Piet Jonkman aangedragen mogelijkheid tot bouwen te staan, een sympathieke geste van verbondenheid tussen partijgenoten, alle dualiteit die we nastreven ten spijt.

Aan het einde van de discussie trok de wethouder zijn keutel in. En ineens bleken alle stellige uitspraken in het Plan van Aanpak niet meer waard dan de prijs van oud papier. Het klonk een beetje laf uit de mond van de wethouder, maar van de andere kant: hij kon niets anders. Hoewel de suggestie om het waterwingebied tot een ontwikkelingsgebied te bombarderen slechts een onderdeel van het totale plan was, had de wethouder geen slechtere start kunnen engageren. De brede tegenstand leidde er toe dat het gehele Plan van Aanpak in een slechte reuk is komen te staan. Dan blijft niets anders over dan: terug naar af!
Hoewel. Het zal niet de eerste keer zijn dat het college een plan dat maatschappelijk op grote weerstand stuitte, enige tijd uit de frontlijn terugtrok om het enige tijd later in een wat ander jasje, maar met vrijwel gelijke uitwerking opnieuw te presenteren. De heftige discussie over het waterwingebied kan ook tot gevolg hebben dat de aandacht voor andere punten in het Plan van Aanpak, die evenzeer zijn te verwerpen, nalaat. Immers, het waterwingebied was een van de weinige concrete locaties met een duidelijke uitwerking. Hoe de andere dertig locaties die in het Plan van Aanpak zijn geïntroduceerd, er volgens de plannenmakers uiteindelijk moeten gaan uitzien, weten we nog niet.
Hoe dan ook: de discussie en besluitvorming in de raad is enkele maanden uitgesteld, er vindt eerst discussie plaats, breder dan het tot nog toe gevoerde overleg. Onduidelijk blijft of dat ook consequenties heeft voor de overeenkomst die de gemeente met de SCW wil afsluiten. Deze overeenkomst maakt onderdeel uit van de voorwaarden die het Rijk stelt bij het toekennen van subsidies in het kader van het Grote Steden Beleid. De procedure voor deze subsidies is gebonden aan een tijdpad dat door de gemeente Amersfoort al lang is overschreden.
Bij het aanbieden van het Meerjaren Ontwikkeling Programma – dat nauw samenhangt met het Plan van Aanpak en de aanvraag voor de subsidies – in het afgelopen najaar heeft de gemeente aan het Rijk toegezegd dat in dit voorjaar de overeenkomsten die bij de subsidieaanvraag behoren, inclusief die met de SCW, zullen worden afgesloten. Inclusief de raadpleging van de huurders, die ook nog nauwelijks heeft plaatsgevonden.
De kans is dus groot dat de raad binnen redelijke korte tijd voor voldongen feiten komt te staan, met daarbij de dreiging dat de raad een belangrijke subsidiestroom tot stilstand brengt indien niet zonder al te veel kritiek afspraken met de SCW worden goedgekeurd. En op de concepten voor die afspraken was heel wat af te dingen, bleek deze avond al.
Waakzaamheid is dus geboden!