Wonen aan de rand van de binnenstad is niet saai!

Woensdag 31 augustus 2005

Hein van Wegen stond deze ochtend bij mij aan de deur. Terecht, want hij wilde mij met eigen ogen laten zien wat de afgelopen dagen met Het Spijkertje lijkt te zijn gebeurd. Aan de zijkant van het gebouwtje is enkele dagen geleden een put gegraven. Deze is kort geleden onder water gelopen. Midden in de blubber steekt een aantal damwanden omhoog waarvan de zin en noodzaak mij niet zo duidelijk is. Ze staan op enkele meters van de fundering van Het Spijkertje. Uit ervaring kan ik zeggen dat dit met veel trillingen tot stand is gebracht.
Maar waar het om gaat is de staat van Het Spijkertje zelf. In de blootgelegde fundering zijn zeer recent grote scheuren ontstaan, langzaam lijkt de fundering weg te zakken. Tussen de fundering en de zijwand van Het Spijkertje is een meer dan vuistdikke ruimte ontstaan. De muur bolt, maar dat deed hij waarschijnlijk al. Zwaar bouwverkeer dendert langs, het kan niet lang meer duren. Af en toe lopen mensen zenuwachtig spiedend rondom het gebouw.

Na mijn noodkreet, drie weken geleden, is in opdracht van Paul Strengers een inspectie verricht door de afdeling Bouw- en Gebruikerskwaliteit. Inmiddels heb ik een reactie van de wethouder gekregen. ‘De staat van onderhoud is ronduit slecht te noemen,’ aldus Paul Strengers naar aanleiding van het onderzoek. ‘De zijgevel is zwaar ontzet, in de kap zit houtworm en de vloer is deels verrot.’ Het pannendak is ook slecht, maar kan nog wel een storm doorstaan.
Paul Strengers stelde voor om een persoonlijke bezichtiging voor raadsleden te organiseren. Op afstand ziet het er beter uit dan van dichtbij, constateert hij. Dit kan ik slechts bevestigen. Ik heb hem geantwoord dat ik zijn voorstel voor een bezichtiging een goed idee vind.

Wonen aan de rand van de binnenstad zit sowieso vol met verrassingen. Maandagochtend bleek ineens de brug over de Eem, bij de Brabantsestraat, voor twee weken te zijn afgesloten. Een mededeling hierover is mij ontgaan, net als mijn buren. Wel stond de afsluiting opgenomen in het lijstje van wegwerkzaamheden in de Stad Amersfoort, maar die werd toevallig de afgelopen week niet op zaterdag bezorgd maar op maandagochtend, wat wel een beetje mosterd na de maaltijd is. Omrijden dus via de Meridiaan: een aantal verkeersdrempels extra, zes stoplichten die altijd op rood staan en extra drukte op het gevaarlijke, onoverzichtelijke kruispunt Keerkring-Meridiaan, waar fietsers van alle kanten aanrijden, voorrang hebben maar pas laat kunnen worden opgemerkt. Het wachten is op het eerste ongeluk op dit ongelukkig ingerichte kruispunt.
Overigens ontvingen de bewoners in het Gildekwartier en De Koppel in juni wel een Extra Stadsbericht met een planningskaartje. Week 35 t/m 37, stond er bij een gekleurd vlakje bij de brug. Dat zou de gemiste informatie kunnen zijn! Wanneer, vraag ik mij bij het zien van zo’n kaartje af, leren de technici op het stadhuis het eens af om informatie aan bewoners van weeknummers te voorzien. Dat is zinvol voor de planning, maar gewone mensen hanteren in het dagelijkse verkeer gewone datums en geen weeknummers. Een aardig stukje huiswerk voor onze communicatieadviseurs.

Bij veel van mijn buren, die hun appartement hebben gekocht, neemt het ongenoegen toe. Bij de koop van hun woning is de indruk gewekt dat de Gildeplaats een vijver omringt door groen zou worden. Het wordt een speelplaats voor de oudere jeugd. Een hangplek, vrezen mijn buren met afgrijzen. Daarbij voelen zij zich, maak ik op uit briefjes in mijn brievenbus, al ongelukkig met Zandvoort aan de Eem, waar bij goed weer op het terras tot laat in de avond muziek wordt gespeeld waardoor van rustig wonen geen sprake is. Met die rust zal het sowieso slecht gesteld zijn: na het werk aan de kade en het herbouwen van Het Spijkertje barst het bouwgeweld op het Eemplein los.
Ik ben bij dat alles een eenvoudige passant te zijn die slechts huurt. Maar ik constateer wel: wonen aan de rand van de binnenstad is veel opwindender dan het wonen aan een laantje op De Berg, waar alleen langsrijdend verkeer de rust verstoort!

Kleine Haag: de bal ligt bij de coalitie

Dinsdag 30 augustus 2005

Het gedoe rondom de opvang van dakloze harddrugsverslaafden aan de Kleine Haag begint steeds grotere kringen te trekken. De landelijke media beginnen belangstelling te krijgen: zondag De Telegraaf, vandaag Trouw en vanavond SBS6. Ik vernam dat ook actualiteitenrubrieken belangstelling hebben getoond. Het is ons college maar weer eens mooi gelukt: Amersfoort staat weer op de kaart. Gefeliciteerd!

Ik waag mij aan een voorspelling: wanneer de publieke belangstelling voor de Kleine Haag nog een poos voortduurt en de verkiezingen steeds meer naderbij komen, verwacht ik een motie vanuit de coalitiepartijen die op een oplossing aandringt. Ik kan mij niet voorstellen dat de coalitiepartijen in verkiezingstijd de bal voor de voeten van de oppositie willen laten liggen.
Welnu, beste collega’s uit de coalitiehoek, ik speel de bal graag af. Het doel ligt open voor u. Hoofdzaak is dat een collegebesluit waarvan zelfs de fractievoorzitter van het CDA heeft laten blijken dat het etiket ‘geniepig’ op z’n plaats is, wordt teruggedraaid. Ik zie best het financiële probleem nu het college allerlei opdrachten heeft gegeven voor verbouwen en dergelijke. Maar als je als college bereid bent om elders in de stad een ondernemer van een douceurtje in een orde van grootte van 14 tot 19 miljoen euro te voorzien, mogen enkele tonnen nooit de hinderpaal zijn bij het corrigeren van een verkeerd genomen besluit!

Vertrek van Jan de Wilde niet geheel verrassend

Maandag 29 augustus 2005

Wethouder Jan de Wilde is na de verkiezingen niet meer beschikbaar als kandidaat voor het College van B en W. Het persbericht dat vandaag hierover verscheen, verraste mij, maar ook weer niet helemaal. Tien maanden eerder was hij al in gesprek voor een directiefunctie bij een Amersfoorts (maatschappelijk) bedrijf. Door omstandigheden die buiten zijn invloed lagen, kon dat niet doorgaan. Dat hij nu de mogelijkheid heeft benut om directeur van Schipper Bosch Vastgoed te worden, is eigenlijk logisch.

Zijn aangekondigd vertrek bekijk ik met gemengde gevoelens. Enerzijds is hij de verpersoonlijking van de bureaucratische bestuurscultuur binnen het stadhuis, maar door zijn vertrek zal daar niet veel aan veranderen: daar zijn hele andere ontwikkelingen voor nodig. Anderzijds kan je Jan de Wilde wel de sterkste wethouder binnen het college noemen, iemand met de meeste politieke ervaring en overtuigingskracht. De opmerking dat in het land der blinden eenoog koning is, doet geen recht aan zijn kwaliteiten.
Hoe de verkiezingen ook aflopen, in ons democratisch stelsel leveren verkiezingen altijd een college op waar meerdere partijen in vertegenwoordigd zijn. Ook als de stadspartijen het in maart 2006 goed doen – iets waaraan ik niet twijfel – dan blijft het onoverkomelijk dat enkele coalitiepartijen in een nieuw college terugkeren. Erger nog: indien een nieuw college geen mogelijkheden biedt om de bestaande cultuur, waarbij niet de democratisch gekozen bestuurders maar het ambtelijke apparaat de feitelijke macht uitoefent, te doorbreken dan hebben de huidige oppositiepartijen binnen een nieuw college naar mijn mening er weinig te zoeken.
De kans leek heel groot dat Jan de Wilde ook na de verkiezingen nog lid van het college zou zijn, hoewel dat natuurlijk nooit helemaal was te voorspellen. Omdat enige continuïteit binnen een bestuursorgaan nooit weg is, zou dat niet rampzalig zijn geweest. Jan de Wilde heeft zich in de bijna twintig jaren dat hij politiek bedrijft, ontpopt als een politicus die zich op praktische wijze aanpast bij een nieuwe mainstream. Ik moet er niet aan denken dat wethouders zoals Piet Jonkman, Paul Strengers of Mirjam van ’t Veld de garantie moeten bieden voor enige continuïteit. Dan is het maar beter met een totaal nieuwe groep de toekomst in te gaan.

Opvallend is dat Jan de Wilde een nieuw onderdak heeft gevonden bij een Amersfoortse ontwikkelaar. Kort geleden maakte SOB-directeur Willem de Jager al een soortgelijke stap, van de gemeente naar Heijmans, een belangrijke projectontwikkelaar in onze stad. Net als bij Willem de Jager is ook bij Jan de Wilde de afspraak gemaakt dat hij de eerste twee jaren niet bij Amersfoortse projecten is betrokken. Ik vind dat een hypocriete afspraak. Als de komende twee jaren de Amersfoortse vestigingsdirecteur van Heijmans zaken moet doen met ons gemeentebestuur dan belt hij uiteraard eerst even college Willem de Jager in Groningen en vraagt hem waarmee hij zoal rekening moet houden. Dat is een realiteit waarvoor je je ogen niet moet sluiten, het is niet anders.
Wat niet wil zeggen dat ik Jan de Wilde zijn baan bij Schipper Bosch vastgoed niet gun. Integendeel. Maar we moeten ons als gemeenteraad wel realiseren dat de goede relatie die er al was tussen deze onderneming en het stadhuis, door de personeelswisseling aan innigheid toeneemt. Dat maant tot oplettendheid.

Overigens ben ik nieuwsgierig welke lijken Jan achter laat. Hij was betrokken bij een aantal gevoelige dossiers, van het Eemcentrum en Vahstal tot het buitengebied van Vathorst en de herschikking binnen de Amersfoortse cultuurwereld. Maar het is nu eenmaal een feit: elke wethouder die vertrekt laat een aantal moeilijke dossiers achter waarop zijn of haar opvolger de tanden kapot kan bijten.

Commissie vergaderde niet in het geniep!

Zondag 28 augustus 2005

In de Amersfoortse Courant van dit weekend staat een open brief afgedrukt die aan de leden van de commissie SOC is verstuurd. In de brief wordt gesteld dat de leden van de commissie SOC al in een vroeg stadium door wethouder Van ’t Veld waren geïnformeerd over de keuze van B en W voor het pand aan de Kleine Haag als opvangcentrum voor dakloze drugsverslaafden. De heer Tom Engbers, die de open brief heeft geschreven, vraagt of de raadsleden het standpunt dat zij tijdens een besloten vergadering hebben ingenomen, willen herzien.

Het toeval wil dat ik voorzitter van de commissie SOC ben. Ik kan daarom met mijn hand op het hart of met twee vingers in de lucht meedelen dat er vóór 14 juni, de dag waarop het college het besluit nam over de Kleine Haag, geen vergadering van de commissie SOC heeft plaatsgevonden waarin de raadsleden vooraf zijn geïnformeerd over de keuze die het college voornemens was te maken. Van een besloten vergadering is al in het geheel geen sprake. Net als de bewoners vernam ik pas op 14 juni over de – in het geniep voorbereide – keuze van het college.
Of er informeel contact heeft plaatsgevonden tussen de wethouder en leden van de commissie SOC, kan ik niet overzien. Gezien de gehele gang van zaken zou mij dat niet verbazen. Maar hiervan heb ik geen weet. In tegendeel, als dat zo zou zijn geweest, zou ik het graag willen weten. Maar ik vermoed dat dergelijke informele contacten, waarbij een moeilijk besluit werd voorgekookt, niet zo makkelijk boven tafel zullen komen.

Mijn standpunt hoef ik niet te wijzigen. Gezien de wijze waarop het college zijn besluit over de Kleine Haag heeft voorbereid, was ik op 14 juni al tegen deze vestiging – een mening die ik niet heb gewijzigd.

Een typisch Amersfoorts verhaal, vol list en bedrog

Zaterdag 27 augustus 2005

Proloog

Vandaag was het actiedag rondom de beoogde opvang voor dakloze drugsverslaafden aan de Kleine Haag. Het pand werd door buurtbewoners ingepakt en aan de Kleine Haag werd een infostand ingericht. Er was sprake van een gezellige drukte. De ochtend werd feitelijk geopend door een halve pagina grote advertentie in de Amersfoortse Courant waarin de wethouder een aantal vragen werd gesteld. Zoals bekend weigert wethouder Mirjam Van ’t Veld tot nog toe op een normale wijze met de omwonenden van het toekomstige drugspand te communiceren.
Het ijzige zwijgen van de wethouder geeft voeding aan het volgende scenario:

De hoofdrolspelers nemen hun plaats in

De protesten van bewoners in de Stovestraat moede, besluit de afdeling WSO op het stadhuis om eens te kijken of de probleemgevallen rondom de dagopvang in deze straat kunnen worden gespreid over twee locaties. Ingaan op de bewonerswensen, die de opvang het liefst helemaal uit hun omgeving zien verdwijnen, is niet aan de orde. De protesten in de Stovestraat heeft men immers steeds redelijk weten te pacificeren, je weet nooit wat voor problemen je je op de hals haalt als je de opvang gaat verplaatsen.
Binnenskamers is men ontevreden over de wijze waarop de stichting Iks met de problemen in de Stovestraat omgaat. In plaats van deze adequaat op te lossen wordt het stadhuis steeds weer lastiggevallen met bezwaren van omwonenden. Ambtelijk bestaan er goede relaties met de Stichting Maliebaan. Deze Utrechtse stichting wil graag haar werkgebied uitbreiden, om daardoor de continuïteit van de organisatie te waarborgen. Tenslotte is de zorg voor stakkers ook business.
Om het stadhuisbeleid uit te voeren, kan er regelmatig een beroep worden gedaan op de stichting Thuiszorg. Ons kent ons en op het stadhuis is men op de hoogte van het feit dat Thuiszorg met een leeg pand aan de Kleine Haag in zijn maag zit. Het pand is intussen gekraakt, een probleem waarvoor Thuiszorg geen adequate oplossing heeft. Ambtelijk ontstaat de gedachte om een deel van de bezoekers uit de Stovestraat op te vangen in het voormalige kruisgebouw aan de Kleine Haag. Omdat de gemeenteraad op een oplossing aandringt, wordt een tussenoplossing gevonden in het slooprijpe HBO-gebouw aan de Keerkring.

Een stroman wordt gevonden

De nieuwe wethouder voor Welzijn is jong en ambitieus. Ze stemt graag in met de oplossing aan de Keerkring. Over de gesprekken die intussen met De Maliebaan en Thuiszorg plaatsvinden, wordt nog geen mededeling gedaan omdat er nog enkele problemen zijn op te lossen, hetgeen bij voorkeur onderhands moet gebeuren. Immers: worden wethouders pas bij problemen betrokken nadat de ambtenaren oplossingen hebben voorgekookt of wanneer de ambtenaren kritiek op hun handelen willen afleiden. Dat de wethouder intussen toezeggingen doet aan de binnenstadbewoners, toezeggingen die niet geheel passen in de gedachten die ambtelijk worden uitgewerkt, is jammer. Deze problemen zijn van mindere orde en komen uiteindelijk voor rekening van het politieke bestuur.
Thuiszorg meldt intussen dat zich voor het gebouw aan de Kleine Haag verschillende geïnteresseerden hebben gemeld. Daarbij zijn biedingen gedaan op een aanvaardbaar niveau, zeker als je in aanmerking neemt dat in het gebouw waarschijnlijk asbest aanwezig is en het in elk geval is gekraakt. Deze verzoeken om aankoop doorkruisen de plannen die op het stadhuis worden voorbereid. De betrokken ambtenaren vinden het link om de gemeente het pand te laten aankopen, ook omdat gedonder met de buurt als onontkoombaar wordt beschouwd.
Via de privé-sfeer van een van deelnemers in het gesprek tussen de gemeente, De Maliebaan en Thuiszorg is een kleine ontwikkelaar van buiten de stad bereid gevonden die wel als stroman wil optreden. Voorwaarde is wel dat deze het pand tegen een prijs kan verwerven die ver onder de waarde ligt en dat de gemeente de renovatie en noodzakelijke verbouwingen voor zijn rekening neemt. Dit is geen punt want binnen de begroting, waarvan de gemeenteraad toch slechts globale cijfers krijgt gepresenteerd, is altijd wel ruimte te vinden. Het verlies dat Thuiszorg door deze deal dreigt te lopen, zal via de financiële verhouding die tussen de gemeente en Thuiszorg bestaat worden opgevangen.

Een vergissing wordt opgelost

Er dreigt een kleine kink in de kabel te komen. De kosten voor de verbouwing en de exploitatie zijn moeilijk binnen de begroting weg te werken. Intussen is, met een voor de gemeente onverwachte voortvarendheid en dank zij persoonlijke banden met de ontwikkelaar al een voorlopig koopcontract met de Amsterdamse onderneming afgesloten. Die krijgt echter kennis van de vertraging bij de financiering en piept. Voorgesteld wordt dat hij in elk geval een sloopvergunning aanvraagt voor een eigen plan.
Dit voorstel blijkt niet te zijn gecommuniceerd met de ambtelijke top die al vergaande afspraken heeft gemaakt met De Maliebaan. De formele aanvraag voor een sloopvergunning wordt daarom afgewezen en besloten wordt om bij de presentatie van het pand aan de Kleine Haag direct ook extra krediet aan te vragen. Gezien de politieke wens naar een oplossing, mag dit geen problemen opleveren.

Een alternatieve lijst wordt opgesteld

De wethouder wordt geïnformeerd. Het plan wordt haar dusdanig voorgesteld dat het mag worden gezien als het ei van Columbus. Onervaren en ambitieus als zij is, stemt zij toe in het alternatief van de Kleine Haag. Wel herinnert zij haar ambtelijke adviseurs aan het feit dat zij toezeggingen heeft gedaan waaraan zij niet zonder meer voorbij kan gaan. Anderzijds realiseert zij zich dat de oplossing aan de Keerkring van tijdelijke aard is en het ambtelijke voorstel dus zo niet zo gek is. Langer wachten leidt tot nieuwe discussie in de raad. Tijdens haar studie Communicatiewetenschappen heeft zij geleerd dat je een boodschap helder en consequent moet uitdragen, maar door persoonlijke omstandigheden heeft zij de studieonderdelen over de psychologie van de ontvanger van de boodschap grotendeels gemist.
Om aan haar wensen tegemoet te komen, stellen haar ambtelijke adviseurs voor om een lijst van alternatieve locaties op te stellen, zodat vragen die vanuit de raad worden verwacht, kunnen worden beantwoord. Met een uur brainstormen zijn z’n 25 adressen op te hoesten. De afdeling Communicatie wordt verzocht criteria te ontwikkelen waaraan de panden moeten voldoen en die enerzijds maatschappelijk relevant kunnen zijn, anderzijds aansluiten op de gemaakte afspraken met Thuiszorg, de Maliebaan en de nieuwe eigenaar van het pand aan de Kleine Haag.
Er doet zich nog een klein probleem voor wanneer een in de haast ingeschakelde makelaar meldt dat enkele van de eigenaren uit de alternatieve lijst tot overleg bereid zijn. De makelaar wordt verzocht deze contacten verder te laten rusten.

Collegeleden: ben ik mijn broeders hoeder?

Voor de ambtelijke organisatie is alles nu in kannen en kruiken. De afdeling communicatie wordt verzocht een plan van aanpak te ontwikkelen. Burgervreemd als deze afdeling is, wordt onvoldoende aandacht besteed aan mogelijke toezeggingen van de wethouder. Deze is zelf geheel gefixeerd op de presentatie van de oplossing en schenkt – bij gebrek aan voldoende politieke antenne – verder weinig aandacht aan het concretiseren van eerder toegezegd overleg.
De afdeling Communicatie ontwerpt, geheel naar de regels van de vergaarde theorie, het profiel dat de wethouder bij de presentatie van de oplossing aan de Kleine Haag moet uitstralen: zelfbewust, doortastend, nieuw elan, oplossingen accentueren en problemen ridiculiseren. ‘Wethouder, elke oplossing roept maatschappelijke weerstand op, daar moet u doorheen,’ luidt het welgemeende advies.
In het college krijgt zij alle steun – haar collega’s zijn al blij dat zij, zo kort voor de verkiezingen, deze hete aardappel niet hoeven op te dienen. De enkeling die problemen voorziet, is wijs en houdt zijn mond: ‘Ben ik mijn broeders hoeder?’
Het publieke debat is niet te voorspellen, te voorspellen is alleen dat deze niet is te ontwijken. Maar hoe eerder dit plaatsvindt, hoe eerder dit ook weer voorbij is. Haast is op dat punt geboden, de discussie mag geen rol spelen tijdenss het verkiezingsdebat.
Voorzichtiger moet worden omgegaan met de raad. Harddrugsverslaafden vormen een gevoelig onderwerp. De coalitiefracties worden geïnformeerd. Binnen enkele fracties is enige druk noodzakelijk. Alleen de VVD, de enige fractie met een voorzitter die op politieke ervaring en kundigheid kan teruggrijpen, houdt enige reserves in stand. Afgesproken wordt dat de VVD-fractie een financieel voorbehoud zal maken.

Epiloog

Dan neemt het college zijn besluit en wordt de dagopvang voor harddrugsverslaafden aan de Kleine Haag gepresenteerd. De maatschappelijke weerstand is zoals voorspeld, maar blijkt heftiger en langduriger te zijn dan verwacht. De wethouder zet haar tanden op elkaar, richt het blik op oneindig en ignoreert alles dat niet in haar draaiboek past. Haar ankers liggen immers binnen de ambtelijke organisatie en niet in de maatschappij.

Politiek autisme moet leugens toedekken

Vrijdag 26 augustus 2005

Het aantal e-mails over de vestiging van een opvang voor dakloze drugsverslaafden aan de Kleine Haag neemt deze week met sprongen toe. De vakantie is ten einde, althans voor de meeste binnenstadbewoners. De betrokken wethouder, Mirjam van ’t Veld, was een groot deel van de achter ons liggende tijd in verband met vakantie niet aanspreekbaar. Gisteren heeft zij eindelijk een gesprek gehad met een aantal bewoners uit de omgeving van de geplande drugsopvang. Na dit gesprek is zij weer spoorslags voor anderhalve week met verlof vertrokken – in elk geval is ze niet meer in staat om gesprekken met bewoners aan te gaan. Jammer is daarbij dat binnen het Amersfoortse college voor belangrijke, publieksgevoelige dossiers geen vervanging is geregeld. Ook op dit punt blijkt de organisatie rondom het college niet optimaal te zijn.
Alle raadsleden hebben een verslag van het gesprek ontvangen, in de vorm van een concept voor een ingezonden brief voor een van de plaatselijke media. Uit dit verslag is op te maken dat de wethouder zich rondom het probleem van de drugsopvang nog steeds als een politieke autist gedraagt. Op concrete vragen van de bewoners weet ze slechts te antwoorden dat alles zorgvuldig is doorlopen.

Dat haar opmerking rondweg als een leugen kan worden beschouwd, blijkt uit een brief die bewoners uit de binnenstad begin deze week stuurden aan het dagelijkse bestuur van het CDA. In deze brief hebben de bewoners een aantal citaten die voor rekening komen van de wethouder en de CDA-fractievoorzitter op een rij gezet. De conclusie die uit de brief is te trekken, is dat van zorgvuldigheid geen sprake kan zijn. De bewoners hebben ook enkele citaten uit het CDA-programma in brief opgenomen. Zet je deze programmapunten naast het handelen van de wethouder en haar fractievoorzitter, dan komt de vraag naar boven van welke partij beiden lid zijn. Van het CDA lijkt mij, gezien het programma van deze partij, onmogelijk. Hetzij natuurlijk het CDA geen enkele waarde hecht aan verkiezingsbeloften.

Jammer, Fleur is geen kandidaat

Donderdag 25 augustus 2005

Mijn opmerkingen op deze site over de kandidaten voor het lijsttrekkersschap voor de PvdA hebben verschillende reacties uitgelokt. Reacties waarover ik slechts dankbaar ben omdat zij aanvullende informatie betreffen. Op één van de mails moet ik direct ingaan, namelijk een reactie van Fleur Imming.
Op mijn site had ik geanticipeerd op de verkiezingsthermometer van Ruud Schulten. Ruud ging in op de vier kandidaten die zich binnen de PvdA warmlopen voor het lijsttrekkersschap: Ismail Parmaksiz, Ramon Smits Alvarez, Fethi Killi en Fleur. In haar reactie deelt Fleur mee de geruchten best spannend te vinden, maar dat ze zich geen kandidaat stelt voor het lijsttrekkerschap. Nou ja, er blijft nog genoeg keuze over, zullen we maar zeggen, hoewel in mijn ogen Fleur beslist niet onder hoeft te doen voor de drie heren!

Voorspellingen en het PvdA-leiderschap

Woensdag 24 augustus 2005

Ruud Schulten waagt zich op zijn website aan een van de leukste spellen waarmee een politiek geïnteresseerde zich kan bezighouden: gokken op de verkiezingsuitslag. Zelf waag ik mij daar niet aan, maar met des te meer genoegen volg ik de gedachtegang die anderen ontwikkelen om de uitslag van de raadsverkiezingen op 7 maart volgende jaar te voorspellen. Dat daar moed voor nodig is bewijzen alleen al de ervaringen bij vorige verkiezingen: juist in het laatste half jaar vinden allerlei onverwachte zaken plaats: geforceerde voorstellen vanuit het college, domme besluiten van collegepartijen, de opkomst van nieuwe partijen, vreemde gebeurtenissen die het aanzien van deelnemende partijen schaden of juist opbeuren, en ga zo maar door.

Een aardig punt is bijvoorbeeld de voorspelling van Ruud over de PvdA. Landelijk ligt deze partij goed in de race, waarvan plaatselijke partijafdelingen in het algemeen profiteren. Ruud ziet de PvdA in Amersfoort desondanks niet groeien en houdt het er op dat deze partij wederom zes zetels weet te behalen. Hij memoreert daarbij onder meer de onduidelijkheid over het lijsttrekkerschap, waarvoor zich intussen vier kandidaten hebben gemeld: Ismail Parmaksiz, Fethi Killi, Ramon Smits Alvarez en (laatste nieuws!) Fleur Imming. Fleur is nog bezig vijftig handtekeningen te verzamelen, ik wens haar veel succes. Ach, hoe graag zou ik de vergadering willen bijwonen waar de achterbannen van deze drie kandidaten in vurige strijd tot een wijs besluit moeten komen – voor zover dat mogelijk is.
Ismail heeft verschillende ankers binnen zijn fractie. Maar of Jan de Wilde op deze potentiële wethouderskandidaat (die zijn ambities als lijsttrekker alleen maar kan versterken) zit te wachten, waag ik te betwijfelen. Fethi is eigenlijk de meest originele sociaal-democraat in de uitdijende groep van kandidaat-lijsttrekkers, maar door zijn vertrek uit de fractie heeft hij zijn basis binnen de plaatselijke partijafdeling verzwakt. Fleurs positie is nog niet zeker, zij moet haar achterban nog formeren.
Het gerucht gaat dat Ramon zich kandidaat heeft gesteld nadat partijgenoten van hem constateerden dat een keuze tussen twee allochtonen een verkeerde beeldvorming oplevert. Indien dat zo is, zou ik diegenen die dat menen, willen verwijzen naar de Utrechtse PvdA-fractie waar na 1994 een Marokkaanse fractievoorzitter tot de beste politici in zijn stad bleek te behoren. De charmantste ook, want hij wist kort na de verkiezingen een ambtenares dusdanig aan zich te binden dat zij vanuit de Keistad naar de provinciehoofdstad verhuisde, een raadszetel voor de PvdA-fractie achterlatend die daarop door mij mocht worden ingenomen. Ik bedoel maar!

Ramon heeft, hoorde ik in de wandelgangen, bij zijn kandidaatstelling voor het lijsttrekkerschap de meeste handtekeningen ingeleverd. Het is goed om terug te kijken naar de verkiezingen in 2002. De kandidatencommissie van de PvdA had Ramon op een volkomen onverkiesbare plaats gezet. Hij wist echter voor de vergadering waarin de lijst moest worden vastgesteld zoveel mensen te mobiliseren, dat hij als een komeet omhoog schoot – waardoor hij nu in de raad zit.
Ramon is een slimme jongen met een goed gevoel voor publiciteit en een stevig netwerk in de binnenstad. Van de andere kant: hij is ook een ongeleid projectiel die net zo goed lid had kunnen zijn van de VVD of de Burgerpartij. Voor de wat oudere PvdA-leden is hij in elk geval politiek onherkenbaar, wat zijn positie binnen de PvdA geen goed heeft gedaan. Gezien de stemprocedure binnen de PvdA gooit hij, naar ik vermoed, de hoogste ogen. Of daarmee de onderlinge cohesie binnen de PvdA is gediend, is natuurlijk een ander verhaal – mijn zorg kan dat niet zijn!

Terug naar Ruud’s voorspellingen. Ik ben het met hem eens dat het jammer zou zijn wanneer door fusies binnen klein-gristelijk Hetty het veld moet ruimen. Menigmaal is zij het sociale geweten binnen de raad. Al ben ik het met veel van haar opvattingen niet eens, ze is origineel en is het gezicht voor een groot aantal stadgenoten die rechtlijnig zijn in de leer.
Interessant is de voorspelling die Ruud geeft over Groen Links. Hij voorspelt dat Robin Tan lijsttrekker wordt. Ik weet dat nog niet: Groen Links bestaat uit vier fractieleden (met Ozcan er bij vijf, maar dat laat ik buiten beschouwing) die nauwelijks enige samenhang vertonen. Wat is Groen Links? Nu David Mol is uitgeschakeld, kan je in elk geval zeggen dat Robin de meeste politieke bagage heeft van de groep ongeregeld waarvoor hij mag optreden.

De noodkreet van Hein

Dinsdag 23 augustus 2005

Hein van Wegen is een broer van Hans, de voorman van de Burgerpartij. Het gezamenlijke ouderhuis is zo ongeveer het enige dat de broers bindt, want voor de rest is het een openbaar geheim dat beiden elkaar mijden zoals de duivel het wijwater. Wat zij ook gemeen hebben, is de ijver waarmee mailtjes worden gestuurd. Ik lees de e-mails van Hein graag: hij observeert de stad en trekt aan de bel zodra hem iets opvalt dat duidt op falen van ons gemeentebestuur. Inderdaad, hij zou er een dagtaak aan kunnen hebben!

Hein heeft – naar mijn weten – een bouwkundige achtergrond. In elk geval: op momenten dat bouwkunde in zijn meldingen een rol speelt, is er extra aanleiding om alert te zijn. Zijn melding over de door hem geconstateerde stille moord op Het Spijkertje, is de moeite waard om serieus te nemen. Vooral op het moment dat ik zijn waarnemingen per ommegaande op hun juistheid kan controleren. Mijn conclusies zijn misschien iets minder onrustbarend, maar ja, ik ben ook geen bouwkundige.
Volgens Hein wordt er momenteel aan Het Spijkertje funderingsonderzoek verricht op een wijze die fnuikend kan zijn voor het voortbestaan van het oude pakhuisje aan de oever van de Eem. Zijn conclusie dat politiek en bestuurlijk Amersfoort slechts toekijkt, deel ik niet. Twee weken geleden heb ik Paul Strengers gevraagd om met spoed Bouwtoezicht naar de staat van het gebouwtje te laten kijken. Ik kreeg hierop bijna per ommegaande een toezegging en enkele dagen later zag ik enkele speurende lieden rond het gebouwtje lopen. Voor het gemak ga ik er maar van uit dat de toezegging en de speurders iets met elkaar hebben te maken. Uiteraard: of dat wat oplevert, moet ik afwachten, maar daarover verwacht ik spoedig bericht.
De vrees van Hein wordt ook gelogenstraft door het initiatiefvoorstel van Liedeke Willenborg, mijn VVD-collega in de raad. Zij pleit voor behoud van Het Spijkertje en vraagt om actie. Mijn steun heeft ze. Over twee weken praten we hierover in de raad. Ik ga er vanuit dat Het Spijkertje deze twee weken nog doorstaat. Wel vind ik dat zo spoedig mogelijk iets met Het Spijkertje moet gebeuren. Niet alleen omwille van het behoud, maar ook omdat het van de gekke zou zijn indien in het voorjaar 2006 het totaal vernieuwde kadegebied rondom Het Spijkertje feestelijk wordt opgeleverd en er daarna weer bouwverkeer moet worden toegelaten om iets aan Het Spijkertje te doen. Toegegeven, bij de planning van het werken in de openbare ruimte heeft ons ambtelijke apparaat niet altijd een gelukkige hand, maar dat hoeft niet bij voortduring onder bewijs te worden gesteld!

Het democratische gehalte van de NV Utrecht

Maandag 22 augustus 2005

Wethouder Strengers heeft deze avond nog steeds niet kunnen uitleggen waar na 2015 in het Eemland 14.000 woningen moeten worden gebouwd. Ik twijfel er niet aan: hij weet het zelf ook niet. Dat hij desondanks toezeggingen in deze richting dreigt te doen, past wel bij onze wethouder Ruimtelijke Ordening. Kort voor de verkiezingen 2002 is het politieke licht voor hem geopenbaard en is hij lid geworden van de VVD. Dat hij daarmee ook meteen het gedrag van een openbare bestuurder tot het zijne heeft gemaakt, kan ik makkelijk betwijfelen: hij bewijst regelmatig dat dit niet zo is. Dus heeft hij er ook geen enkele pijn aan om, zonder enige terugkoppeling op de raad, binnen een niet-gekozen overlegorgaan vergaande toezeggingen te doen. Laten we niet uit het oog verliezen: niet de wethouder heeft dit punt voor deze avond op de agenda gezet, de initiatiefnemer was schrijver dezes!

Mijn fractiegenote Miriam Barendregt wist op goed gedocumenteerde wijze duidelijk te maken dat de NV Utrecht, die de wilde plannen voor Amersfoort na 2015 aan het voorbereiden is, het minst geëigende orgaan daartoe is. Wat een informele lobbyclub voor een betere verkeersafwikkeling in de provincie was, heeft zichzelf ontwikkeld tot een nieuwe bestuurslaag, zonder democratische legitimatie maar met onfortuinlijke ambities.

De praktijk van het CDA-verkiezingsprogramma

Zondag 21 augustus 2005

Nog even een opmerking over de CDA-fractievoorzitter Jan Cees Salverda, die rondom de opvang voor dakloze drugsverslaafden aan de Kleine Haag heeft verklaard dat het heel logisch is dat de gemeente informatie achterhoud en de openbare discussie vermijdt. Een geïnteresseerde stadsgenoot – geen direct-belanghebbende bij deze zaak – stuurde mij een uitspraak uit het CDA-programma toe: ‘Politiek is niet voor bange mensen en wie niets te verbergen heeft is bereid om in alle openheid verantwoording af te leggen.’
Ik controleer het niet, ik vaar even blind op mijn informant. Wie het wel even moet naslaan is onze CDA-fractievoorzitter. Ik neem aan dat je politici op basis van hun programma mag beoordelen, zeker in zaken waar het om ethiek en moraal gaat. De spreekwoordelijke bijbelvastheid in christelijk-politieke kring lijkt niet te gelden voor programma’s waarop mensen zijn gekozen. Of toch?

Volta heeft recht op een fatsoenlijke behandeling

Vrijdag 19 augustus 2005

‘Tennisvereniging Volta is decennialang op het binnenterrein tussen Leusderweg en Galvanistraat gehuisvest. Volta is een typische buurtvereniging, tussen de vereniging en zijn omgeving bestaat al decennialang een goede band. Deze is onder druk komen staan door de positie die een bewoner, die zich zes jaar geleden naast het complex van Volta heeft gevestigd, inneemt. Een probleem waar Volta al jaren mee kampt, is het feit dat binnen de bebouwing van het Leusderkwartier het plaatsen van lichtmasten niet mogelijk is. Volta heeft in het verleden actief gezocht naar een alternatieve vestiging voor de vereniging, waar het plaatsen van lichtmasten mogelijk is en het verenigingsleven zich kan ontwikkelen zonder daarbij overlast te veroorzaken voor omwonenden. Aan de wens van Volta om bij de herstructurering van het sportpark Nimmerdor een nieuwe plek te vinden, is door het gemeentebestuur niet gehonoreerd. Naar de mening van velen behoort, bij goede wil van de kant van het gemeentebestuur, vestiging bij het sportpark Nimmerdor nog steeds tot de mogelijkheden.’

Dit is de inleiding bij schriftelijke vragen die ik vandaag heb gesteld. Ik heb het college vier vragen gesteld. Hoe beoordeelt het college het, indien iemand zich vestigt naast een bestaande voorziening – bijvoorbeeld een tennispark -, waarna dezelfde persoon gaat klagen over deze voorziening waarvan hij van tevoren had kunnen weten dat hij hiervan last zou kunnen ervaren? Mogen we het als normaal beschouwen dat een sportvereniging een clubhuis met buitenruimte exploiteert? Wat verstaat het college onder het zoeken ‘op volwassen wijze’ naar een oplossing, zoals in de Amersfoortse Courant geciteerd, daarmee de indruk wekkend dat het bestuur van Volta onvolwassen optreedt (ik vind het optreden van de nieuwe buurman onvolwassen)? Is het college bereid om, in overleg met Volta, te zoeken naar een betere plek voor de vereniging, waarbij rekening wordt gehouden met het buurtkarakter van Volta?

Het Spijkertje: houdt ie het of houdt ie het niet?

Donderdag 18 augustus 2005

Vandaag is een begin gemaakt met het slaan van een damwand naast Het Spijkertje aan de Grote Koppel. Ik ben nieuwsgierig in welke nacht ik wakker wordt van een dof gerommel, gecombineerd met het kraken van hout en het gerinkel van glas. Geschrokken naar buiten kijkend zie ik het oude graangebouwtje langzaam kermend ineenzakken, waarbij enkele geparkeerde auto’s onder het puin wordt begraven en er voor de gemeente de noodzaak ontstaat om een deel van de Eem wederom te laten uitbaggeren. Dit keer bestaat er niet, zoals bij de voorgevel van Amicitia het geval was, de verplichting bij de eigenaar om het puin bijeen te rapen en het verdwenen kleinood weer op te bouwen. ‘Sic transit gloria mundi’ is de enige reactie die ik nog kan uiten.
Of blijkt Het Spijkertje alle bouwwoede in zijn omgeving te kunnen doorstaan, zonder last te hebben aan het oordovende, onmaatschappelijk kabaal waarmee omwonenden al enige tijd worden geplaagd?

Democratie vraagt tijd, slechts potentaten dulden geen inspraak

Woensdag 17 augustus 2005

Inspraak over de vestiging van een opvang voor daklozen drugsverslaafden aan de Kleine Haag was niet mogelijk, want dat zou te lang hebben geduurd. Dat schrijft het college in antwoord op schriftelijke vragen vanuit de BPA. Op dit punt heeft het college gelijk: inspraak kost tijd, democratie vergt inspanning en het waren en zijn slechts potentaten die zonder maatschappelijk overleg hun bouwwerken (die in het verleden soms prachtig waren) wisten te realiseren. Voor bestuurders die hun eigen wensen snel tot stand willen brengen, is democratie en alles wat daarmee samenhangt rondweg lastig. Openbare bestuurders die bereid zijn zich te verantwoorden en die voor hun besluiten streven naar maatschappelijk draagvlak, nemen deze extra tijd voor lief.
Gebrek aan tijd kan gemakkelijk ontstaan wanneer je maatschappelijke problemen te laat onder ogen ziet en lange tijd niet de moed hebt om oplossingen na te streven. Gebrek aan tijd kan ook ontstaan omdat je vastzit aan afspraken met ondernemers of instanties die in de ogen van een college belangrijker zijn dan de gemeenteraad. Gebrek aan tijd ontstaat ook wanneer je kort voor de verkiezingen nog even snel wilt scoren – wat overigens ook verkeerd kan uitpakken.

Het college merkt op dat in Delft, waar het gemeentebestuur wél de tijd nam voor het betrekken van belanghebbenden bij de keuze voor een dagopvang, de definitieve locatiekeuze ook tot onvrede in de buurt heeft geleid. Met deze opmerking geeft het college in elk geval aan dat ze, vanuit zijn introverte stadhuiscultuur, niet snapt waar het om gaat. Natuurlijk zal elke keuze voor een dagopvang weerstand oproepen, tenzij je het in een hutje op de hei onderbrengt.
Maar het gaat er niet alleen om welk besluit je neemt, maar ook hoe het besluit tot stand komt. Neem je, als openbaar en democratisch bestuur, de inbreng van je stadgenoten serieus of heb je er weinig moeite mee om – met de smoes van tijdsgebrek – over de buurtbewoners heen te walsen? Juist op dit punt heeft het college, wethouder Van ’t Veld voorop, gefaald.
Mijn opvatting en ervaring is dat bij moeilijke besluiten stadgenoten best bereid zijn begrip op te brengen voor het besluit dat noodzakelijkerwijze moet worden genomen, ook al ondervinden zij daarvan zelf hinder en proberen zij dit met wettelijke middelen te voorkomen. Voorwaarde daarbij is echter dat de mensen hebben ervaren dat ze in elk geval serieus zijn genomen, hun argumenten een rol hebben gespeeld bij de besluitvorming en dat het gemeentebestuur een moeilijke afweging heeft laten uitmonden in het uiteindelijke besluit. En daaraan heeft het ontbroken!

Beperk overlast, wacht niet te lang

Dinsdag 16 augustus 2005

Vandaag interviewt Omroep Amersfoort mij over Het Spijkertje. Moet dit gebouwtje blijven staan, zoals VVD-raadscollege Liedeke Willenborg en de vereniging Siesta bepleiten, of kan het worden gesloopt, zoals de eigenaar als wens naar voren heeft gebracht. Ik steun het voorstel van Liedeke Willenborg. Toegegeven: Het Spijkertje is geen architectonische hoogtepunt in onze stedelijke bouwgeschiedenis. Echt oud is het ook niet, hooguit kun je zeggen dat op de plek altijd al een gebouw voor graanopslag (een Speicher, zoals dat in de middeleeuwen heette) heeft gestaan.
Ik vind het een prima idee dat in een gebied waar zoveel industriële geschiedenis van onze stad onder de slopershamer is gevallen, er een herinnering blijft bestaan. Een verbuiging naar het verleden, temidden van het nieuwbouwgeweld van Gildenkwartier en Eemcentrum. Laten we er zuinig op zijn!

Echter: als Het Spijkertje blijft staan, laten we er dan ook spoedig iets aan doen. Momenteel wordt er gewerkt aan de kades langs de Eem. Laten we voorkomen dat volgend jaar, nadat er langs de Eem een prachtige wandelpromenade wordt opgeleverd, enige tijd later opnieuw bouwhekken moeten worden neergezet, er ruimte moet worden gemaakt voor bouwverkeer door het nieuwe wandelgebied en het nieuwe visitekaartje van Amersfoort weer enige tijd verandert in een voor bezoekers onaantrekkelijke bouwput. Er kan toch nog wel een beetje worden gepland op het stadhuis, hoop ik!

Een generaal pardon als bewijs van verantwoording

Maandag 15 augustus 2005

De Amersfoortse Courant meldde afgelopen week dat het kampeerveldje bij het Midland Parc eindelijk beschikbaar komt voor toeristen. Eindelijk, dacht ik, toen ik het las. Zal er eindelijk eens een einde komen aan al het gedoe rondom Midland Parc. Ik weet het nog niet!
Maar als het zover is, zou wat mij betreft ook een ander probleem mogen worden opgelost. Ik doel hierbij op het probleem van de permanente bewoners in de bungalowtjes op het Midland Parc. Al jarenlang wordt er een klopjacht op deze mensen georganiseerd, mede door de competentiestrijd tussen de gemeente en de projectontwikkelaar van het bungalowpark.

Toegegeven: een groot aantal van de bewoners in de bungalows heeft het er op aan laten komen. De reeks van processen die de gemeente tegen de eigenaar van het park voerde en waarbij regelmatig bleek dat de gemeente niet steeds de beste kaarten in handen had, heeft bij velen het idee naar voren laten komen dat het allemaal wel zou meevallen. Toch niet, en de gemeente gaat bij dit alles tot aan het gaatje.
Daarbij dreigt er voor veel bewoners een tragiek te ontstaan, die je als gemeentebestuur niet zonder meer kunt ignoreren. In de huisjes woont een groot aantal jonge mensen, voor wie het bungalowtje op Midland Parc de start was in hun wooncarrière. Heel wat van hen hebben zich daarvoor in schulden gestoken. Ze zijn daarbij vaak slechtoffer geworden van toezeggingen en suggesties die bij de koop van de bungalows zijn gedaan, zo in de sfeer van: het zal allemaal wel niet zo’n vaart lopen!
Deze meestal jongen mensen met nauwelijks meer dan een modaal inkomen zijn door al het gedoe rond Midland Parc in een uiterst uitzichtloze situatie beland. Hun huisjes raken ze aan de straatstenen niet meer kwijt, makelaars in Amersfoort kunnen daarover meepraten. Maar de gemeente dwingt hen wel elders een onderkomen te zoeken. Veel van de bewoners in het bungalowpark gaan een persoonlijk faillissement tegemoet. Volgens mij kan dat in elk geval nooit de bedoeling zijn geweest van een organisatie als de VBBBB. Die voerde haar actie tegen de mensen op de achtergrond: projectontwikkelaars en een geldgierige parkbeheerder.

De gemeente heeft het recht om een generaal pardon voor de huidige bewoners op het bungalowpark af te kondigen. Voor de natuur in Bokkeduinen maakt dat weinig uit: tijdelijk of permanent bewoond, de huisjes staan er, het gekapte groen is moeilijk terug te plaatsen. De gemeente kan zich door het afroepen van een generaal pardon ook kosten besparen, om over de kosten van de bewoners maar te zwijgen.
Uiteraard, de gemeente staat in haar recht, de meeste bewoners kan je domheid verwijten, al moet je daarbij ook rekening houden dat – in een tijd dat de woningmarkt in een hype verkeerde – veel kopers van de bungalows op zijn zachts gezegd niet optimaal zijn voorgelicht.
Natuurlijk, ik weet dat er op het park ook bewoners zijn voor wie een gedwongen vertrek ook geen pretje is, maar die dat nog wel weten op te vangen. Maar een groot aantal van hen kan geen kant uit en voelt zich tortaal in de steek gelaten. Ik zou in dit geval de goeden niet onder de kwade willen laten lijden. Een generaal pardon voor de bewoners op het Midland Parc zou mijn volle steun hebben.

De slangenkuil van Angela Merkel

Zondag 14 augustus 2005

De verkiezingen in Duitsland boeien mij zeer. Het gaat er Duitsland wat harder aan toe dan wij bij Nederlandse verkiezingen gewend zijn. Daarbij komt ook nog dat de uitslag van de verkiezingen in Duitsland grote invloed kan hebben op zaken in ons land, niet alleen op economisch gebied. Een aantal Duitse vrienden van mij, zelf ook betrokken bij het verkiezingsspektakel in hun land, belt mij regelmatig om over de toenemende verkiezingskoorts bij onze oosterburen te praten. Ze doen dat overigens niet alleen om mij een gevallen te doen, maar zijn ook nieuwsgierig hoe een geïnteresseerde niet-Duitser tegen het gebeuren in hun land aankijkt.

Verbaasd zijn ze als ik stel dat de uitslag van de verkiezingen op 18 september wel eens heel verrassend kan zijn. Gerhard Schröder is misschien nog lang niet aan zijn afscheidstoer toe. Persoonlijk geloof ik dat het goed is als Duitsland een andere regering krijgt, mijn afkeer van de CDU ten spijt. De problemen in Duitsland zitten voor een belangrijk deel tussen de oren van de mensen, en dan kan een nieuwe coach heel wat bereiken. Maar of Angela Merkel daar de juiste persoon voor is, waag ik toch te betwijfelen.
Angela Merkel heeft in haar verkiezingsstrijd overigens niet alleen met Schröder of met de nieuwe linker partij te maken. De indruk ontstaat steeds meer dat binnen haar eigen partij een groep vooraanstaande leden met messen in de mouw rondloopt. De partijcultuur bij de Duitse christen-democraten ontbeert sowieso een portie christelijke naastenliefde: de partijcultuur bij de CDU is hard, opportunistisch en achterbaks. Angela Merkel heeft zich de afgelopen tien jaren deze cultuur snel eigen gemaakt, ze heeft heel wat prominente partijgenoten die haar carrière in de weg zouden kunnen staan, op niet altijd nette wijze buiten spel gezet.
Al deze heren (dames binnen haar partij zijn veel meer solidair met hun partijvoorzitter) hebben iets met haar af te rekenen. Een slechte verkiezingsuitslag voor de CDU betekent bijna zeker het einde van de politieke carrière van Angela Merkel. Zij zal bij een slechte uitslag gedwongen worden om het speelveld weer aan de West-Duitse heren over te laten. Binnen de CDU is zij in feite nog steeds een Aussenseiter: een Oost-Duitse domineesdochter zonder een partijgeschiedenis van de hechte jongerenorganisatie, lokale activiteiten en een decennialang opgebouwd netwerk binnen het maatschappelijke middenveld. Kortweg: ze behoort niet tot het old-boys-nerwerk. Ze is er ook niet zachtzinnig mee omgegaan.

Een aantal van haar tegenstanders binnen de eigen partij zijn president van een van de bondslanden en hoeven niet meteen op stel en sprong naar Berlijn, zeker niet onder de vleugels van Angela Merkel. Dat zijn bijvoorbeeld Edmund Stoiber uit Beieren, Roland Koch uit Hessen en Christian Wulff uit Nedersaksen. Tot nog toe hebben die geen hand uitgestoken om hun partijvoorzitter echt te helpen op haar weg naar het Kanselierschap, integendeel. Zij wachten vanuit hun stevige vestingen in München, Mannheim en Hannover op het moment dat hun kansen zich keren.
Maar ook binnen de CDU-fractie in de Bundestag heeft Angela Merkel met bekwame hand vooraanstaande CDU-politici tegen zich ingenomen. Ze heeft ze buiten spel gezet en is ook in deze verkiezingstijd weinig toeschietelijk. Daar waar ze dat wel is, krijgt ze de koude schouder toegewend. Voorbeelden: Friedrich Merz, Wolfgang Schäuble, Horst Seehofer. Tel daarbij het feit dat FDP-voorzitter Guido Westerwelle haar tot nog toe niet is afgevallen, maar binnen zijn eigen partij met regelmaat op het verkeerde been wordt gezet, en de misère is compleet.

Met zulke vrienden hoef je geen vijanden meer te hebben. Tot 18 september kunnen er nog allerlei verrassingen naar voren komen, ook rondom Angela Merkel. De komende verkiezingsweken zullen haar ongetwijfeld nog lang heugen. Uiteraard, ook Gerhard Schröder heeft binnen zijn eigen SPD niet alleen vrienden. Maar hij weet met dit gegeven om te gaan en de daarmee samenhangende nadelen in zijn voordeel om te buigen. Op dat punt toont hij staatsmanschap, iets waaraan het bij Angela Merkel nou juist ontbreekt.

Een verstandig voorstel: een stemlokaal naar keuze

Zaterdag 13 augustus 2005

Minister Pechtold maakt het gemeenten mogelijk om hun inwoners op 7 maart zelf te laten bepalen in welk stemlokaal zij hun stem uitbrengen. Ik ben daar een groot voorstander van, al is het maar om de absurditeit die ik de afgelopen jaren heb meegemaakt, te beëindigen.
In de jaren dat ik nog in de Emmalaan woonde, moest ik stemmen in De Eenhoorn, tegenover het station. Om daar te komen wandelde ik langs de Bergkerk, aan het einde van de Emmalaan, waar een stemlokaal was gevestigd. Daar mocht ik echter niet naar binnen lopen, ik moest acht minuten verder wandelen, de Wilhelminalaan af. Zo iets bedenk je alleen maar op het Amersfoortse stadhuis. Ik zag dat collega Kees Kraanen intussen een brief aan de burgemeester heeft geschreven met het verzoek om in Amersfoort gebruik te maken van de mogelijkheid die de minister de gemeenten biedt, een brief die ik van harte ondersteun.

Jan Kees Salverda leeft honderd jaar te laat

Vrijdag 12 augustus 2005

CDA-fractievoorzitter Jan Kees Salverda blijft bij zijn opvatting: over een moeilijk onderwerp zoals de dagopvang voor drugsverslaafden kun je niet eerlijk communiceren. Op een verzoek van binnenstadbewoners om deze absurde opvatting te herzien, wil hij niet ingaan. Het is naar mijn mening een opvatting die een volksvertegenwoordiger honderd jaar geleden misschien nog met droge ogen had kunnen uitdragen, maar die beslist niet van deze tijd is. Maar ja, Jan Kees Salverda laat in zijn politiek gedrag regelmatig blijken dat hij eigenlijk honderd jaren te laat leeft en in elk geval niet van deze tijd is.

Er zijn uiteraard onderwerpen waarover je niet zonder meer in het openbaar kunt discussiëren en communiceren. Feitelijk staan die in de Wet Openbaarheid Bestuur omschreven. Globaal gezegd gaat het daarbij om zaken waarbij openbare behandeling op onevenredige wijze de – commerciële – belangen van derden schaadt. Dat kan bijvoorbeeld de bouwaanvraag van een bedrijf zijn, waarbij diens concurrentiepositie in het geding is.
De vestiging van een dagopvang valt daar beslist niet onder. Integendeel, zou ik zeggen. Over een dergelijk onderwerp, dat maatschappelijk zeer gevoelig ligt, moet je juist heel goed communiceren. Dat ben je als openbaar bestuur verplicht, alleen al vanuit de doelstelling om daardoor voldoende maatschappelijk draagvlak en begrip voor je besluit tot stand te brengen. Door het knullige optreden van wethouder Van ’t Veld, door Jan Kees Salverda vanuit het diepste gevoel van zijn hart verdedigd, ontbreekt het bij grote groepen stadgenoten aan elk begrip voor het dictatoriale besluit van het college, om over maatschappelijk draagvlak maar helemaal te zwijgen.
Jan Kees Salverda zou gelijk kunnen hebben wanneer bij de vestiging van de dagopvang commerciële belangen in het geding zijn, bijvoorbeeld tussen de Stichting Thuiszorg en de projectontwikkelaar Aedes, of tussen de Stichting Maliebaan en onze gemeentelijke organisatie. Maar daarover zou ik dan eerst eens geïnformeerd willen worden, alvorens ik begrip kan opbrengen voor de opvatting van de CDA-fractievoorzitter.

Het Spijkertje: slopen of beschermen?

Donderdag 11 augustus 2005

De sloop van Het Spijkertje, het honderd jaar oude graanpakhuis aan de Eem, is nog nauwelijks te voorkomen. Dat bericht althans de Amersfoortse Courant, op basis van uitspraken van wethouder Jonkman en van de eigenaar van het gebouw, de firma Krijco. Ik zou dat jammer vinden: het oude pakhuisje is een kenmerkend gebouwtje, te midden van al het nieuwbouwgeweld. Terecht dat vanuit Siesta, de vereniging die zich inzet voor het behoud van ons industrieel erfgoed, zorg wordt uitgesproken over de schijnbare sloopplannen.
Dat doet overigens niets af van het feit dat Het Spijkertje in een uiterst gammele staat verkeert. Vanuit mijn woning aan de Grote Koppel kijk ik op het gebouwtje neer en zie daardoor meer dan vanaf de straat zichtbaar is. Er zou in elk geval eens naar de staat van de dakbedekking moeten worden gekeken, voordat bij een komende herfstwind de dakpannen er af waaien, met alle risico’s voor passanten. Gelukkig heeft wethouder Paul Strengers positief gereageerd op mijn verzoek om Bouwtoezicht eens naar het dak te laten kijken.

De wethouder die niet over een leugentje valt

Woensdag 10 augustus 2005

Vandaag ontving ik een kopie met bijlagen van een brief over de dagopvang voor daklozen aan de Stovestraat. Het gaat om een brief van een aantal omwonenden van deze dagopvang, die zij vorige week verstuurden aan B en W. Wie de brief leest kan maar één conclusie trekken: ons college, en dan met name de verantwoordelijke wethouder Van ’t Veld, is er alles aan gelegen om eigen plannetjes er doorheen te drukken. Daarvoor wordt geen leugen geschuwd, worden toezeggingen gedaan die later niet worden nagekomen en wordt met belangen van bewoners gesold op een wijze die elk vertrouwen in de serieusheid van ons college laat vervagen.

De problemen rondom de dagopvang aan de Stovestraat bestaan al lang. Omdat het college al jaren solt met de belangen van de bewoners in een deel van de binnenstad, werd in het voorjaar een kort geding tegen het gemeentebestuur op gang gebracht. De bewoners besloten het kort geding aan te houden nadat zij in mei van de wethouder de toezegging kregen dat vanaf 1 februari 2006 de overlast in hun omgeving zou afnemen doordat in de Stovestraat geen dagopvang van harddrugsverslaafden meer zou plaatsvinden.
Wat de wethouder hen niet had verteld was het feit dat er een opvang voor drugsverslaafden aan de Kleine Haag komt, op een steenworp afstand van de Stovestraat. De bewoners hoorden tijdens een informatiebijeenkomst op 22 juni, nadat het college zijn besluit over de Kleine Haag had genomen, dat er nog wel degelijk drugsverslaafden naar de Stovestraat komen. Op een vraag, tijdens deze bijeenkomst aan de wethouder gesteld, antwoordde zij dat de Kleine Haag slechts voor ingeschreven harddrugsverslaafden is bestemd. ‘Iedereen die niet op de Kleine Haag terecht kan, moet naar de Stovestraat,’ aldus de notulen.
Tijdens deze bijeenkomst werd de wethouder er ook aan herinnerd dat de gebruikersruimte niet in de buurt van de Stovestraat zou komen, een standpunt dat zij ook tegenover raadsleden heeft verkondigd. Tijdens de bijeenkomst op 22 juni ontkende zij dit: ‘Dit criterium was er niet: in ieder geval is het geen criterium van de gemeente.’ Zoals al eerder opgemerkt, wethouder Van ’t Veld schuwt geen leugentje, als haar dat zo uitkomt.
En zo staan er nog enkele punten in de brief van de bewoners uit de Stovestraat. In de brief stellen zij daarom een aantal vragen, waarvan de antwoorden mij als raadslid ook in hoge mate interesseren.

En steeds weer verbaas ik mij over het optreden van wethouder Van ’t Veld. Toen zij nog raadslid en fractievoorzitter voor het CDA was, was haar kritiek niet mis wanneer het ging over de gebrekkige wijze waarop collegeleden de raad en burgers in de stad informeerden. Uiteindelijk leidde dat er zelfs toe dat, vooral dank zij haar opstelling, een van de wethouders moest vallen (nadat zij al eerder haar eigen partijgenote binnen het college had helpen kielhaken).
Maar moet ik mij verbazen? Wethouder Van ’t Veld gaat over lijken, als dat noodzakelijk is ter bevordering van haar eigen carrière. Wat dat betreft heeft zij ongetwijfeld nog wel enkele verrassingen in petto. Eigenlijk is dat jammer, want zij is een intelligente vrouw met een aantal bestuurlijke kwaliteiten waarop velen in de raad jaloers mogen zijn. Binnen haar partij komen vreemde vogels langsgedreven, waarvan je denkt: brrrr, wat een griezels! Bij haar start in de raad was zij een verademing en kreeg zij – terecht naar mijn mening – veel support van anderen binnen en buoiten de raad.
Vanuit haar achtergrond zou ik willen zeggen: ga als een goede rentmeester om met de kwaliteiten die je zijn gegeven. Maar of het onder druk van haar ambtenaren is, of door een vorm van verblindende ambitie: wethouder Van ’t Veld ontpopt zich als een tegenbeeld van datgene dat je als goed openbaar bestuurder zou willen bestempelen. Als raadslid kan ik daar nog wel mee leven, maar het zijn vooral veel stadgenoten die de wrange vruchten van haar regentesk optreden moeten plukken.

Er is alle aanleiding voor een onderzoekscommissie uit de raad

Dinsdag 9 augustus 2005

Nadat het college op 14 juni had besloten om het Groene Kruisgebouwtje aan de Kleine Haag te bestemmen als opvangplek voor dakloze harddrugsverslaafden, is er het een en ander gebeurd. Steeds meer ontstaat de indruk dat de zoektocht naar een geschikte locatie minder degelijk heeft plaatsgevonden dan het college tracht te suggereren. Ook het hele gedoe rondom de verkoop van het pand aan een Amsterdamse projectontwikkelaar wekt twijfel op over de intenties die links en rechts hebben bestaan. De rol van de Stichting Maliebaan is ook opmerkelijk: eerst adviseur voor het gemeentebestuur, om daarna als exploitant voor de opvang te gaan optreden. De vraag komt op of hierbij de Europese regelgeving die op dit punt van toepassing zou kunnen zijn, wel in acht is genomen.
Onduidelijkheid is er ook over de afweging die het college heeft gemaakt om tot zijn besluit te komen. Welke toezeggingen, eerder gedaan tegenover bewoners, zijn daarbij geïgnoreerd en waarom? Is de raad wel in voldoende mate geïnformeerd, met name over de financiële kanten van dit hele gedoe. En wat gebeurt er als over enkele jaren de dagopvang in de nu gewenste vorm niet meer nodig is of maatschappelijke ontwikkelingen het omzien naar een beter alternatief noodzakelijk maken?

Er zijn na het besluit van het college en de discussie hierover in de raad zoveel kleine en grote dingen boven tafel gekomen, dat je je als raadslid moet afvragen of de besluitvorming wel op correcte en verstandige wijze tot stand is gekomen. Ook komt de vraag naar voren of er nog zaken een rol hebben gespeeld die niet zijn meegedeeld. Heeft de Stichting Thuiszorg met een veel te lage verkoopprijs genoegen genomen omdat deze transactie is gekoppeld aan andere zaken binnen de relatie tussen de gemeente en de stichting? En welke plannen had de ontwikkelaar precies met het pand, toen hij het tegen een meer dan schappelijke prijs kon verwerven? Hoe wist deze koper dat het pand te koop stond, terwijl andere gegadigden door de Stichting Thuiszorg werden afgepoeierd?
Al deze vragen, en nog veel meer, zijn voor Jouw Amersfoort genoeg reden om een initiatiefvoorstel in te dienen, bedoeld om een onderzoekscommissie vanuit de raad aan het werk te zetten. Een antwoord op de vele vragen krijg je niet boven water door middel van schriftelijke vragen of een interpellatie in de raad. Het gaat om een gecompliceerde zaak waarbij talloze bestuurlijke en zakelijke belangen een rol spelen. En wat wij ook belangrijk vinden: het gaat om een zaak waarbij de geloofwaardigheid van het openbare bestuur is gediend. Het hele gedoe rondom de Kleine Haag werkt dat vertrouwen niet in de hand. Een onderzoek, waarbij de waarheid – hoe die ook luidt – boven tafel komt, kan er toe bijdragen om het geschonden vertrouwen weer te herstellen.

Hardere aanpak drugsoverlast is noodzakelijk

Maandag 8 augustus 2005

Eind jaren tachtig werkte ik enkele jaren als plaatsvervangend hoofd voorlichting op het stadhuis in Amsterdam. Door toeval was ik een deel van die tijd waarnemend hoofd en daarmee woordvoerder voor de toenmalige burgemeester, Ed van Thijn. Het was een periode waarin de dagelijkse praktijk van het Amsterdamse drugsbeleid nationaal en internationaal in de volle belangstelling stond. In dat kader was ik regelmatig betrokken bij overleg over de bestrijding van de drugsoverlast. Afkicken was daarbij een belangrijk instrument, waarbij onder meer organisaties als de GG&GD en de Jelinekkliniek waren betrokken. Ook bezocht ik, in het kielzog van Van Thijn, de drugsvrije toren van de Bijlmer Bajus. De gesprekken met de gedetineerden daar waren boeiend en gaven heel wat inzicht in het leven en de zorgen van zware harddrugsverslaafden.

Als ik naar de Amersfoortse aanpak van de harddrugsproblematiek kijk, is er in zestien jaar schijnbaar niets veranderd. Integendeel, zou ik haast zeggen. Het Amersfoortse beleid is gericht op het dragelijk maken van de maatschappelijke gevolgen, in de vorm van overlastbestrijding, van het harddrugsgebruik. Door een gerichte aanpak van veelplegers wordt geprobeerd om gebruikers die erg veel overlast veroorzaken, enige tijd van de straat te houden. Uit de reacties in de stad is op te maken dat dit slechts een druppel op de gloeiende plaat is.
Natuurlijk is er een aantal oorzaken waaraan een gemeentebestuur weinig kan doen. Deze hangen samen met opvoeding, karaktervorming, sociaal-maatschappelijke omstandigheden, bezuinigingen door het Rijk op onderdelen van de zorg. Waar wel invloed op mogelijk is, dat is de handel in harddrugs, die er mede op is gericht om nieuwe afnemers te rekruteren en voorlichting aan jongeren. Er gebeurt natuurlijk wel iets – denk maar aan de informatiepakketten voor scholen van de GGD – maar het gebruik in onze stad is de afgelopen jaren alleen maar toegenomen in plaats van afgenomen. Harder optreden is noodzakelijk.

Ik kom op dit alles omdat het college in zijn rapportage over de besteding van subsidies die in het kader van het grote stedenbeleid (GSB) zijn verstrekt, op maatregelen ten behoeve van de openbare veiligheid ingaat. Hierbij speelt de aanpak van stelselmatige daders, geheel gericht op harddrugsverslaafden, een rol. Daarbij komt ook het GOVA-project ter sprake (Geïntegreerde Aanpak Verslavingsproblematiek en Overlast). Het college stipt een aantal psychische en materiele achtergronden van de verslaafden aan en wijst op de verwervingscriminaliteit die met de verslaving samenhangt. Bij hardnekkig recidiverende verslaafden wordt, aansluitend op de detentie, aangedrongen op deelname aan een nazorgtraject.
Of dit ook resultaten oplevert, wordt uit het verslag van het college niet duidelijk. Daarom heb ik in mijn schriftelijke vragen over het GSB-verslag hiernaar gevraagd. Ook heb ik gevraagd of de nazorg verplicht is. Omdat ik dat betwijfel – het blijkt niet uit het verslag -, heb ik het college gevraagd of verplichtstelling mogelijk is, bijvoorbeeld in de vorm van verplichte afkickprogramma’s. Ik vraag het college hierover ook contact op te nemen met het Openbaar Ministerie en het OM te vragen om verplicht afkicken in de strafmaat op te nemen.

Voor mensen in de softe sector moet zoiets een gruwel zijn, maar ik ben van mening dat je als overheid het recht hebt om tot dwangmaatregelen over te gaan indien daarmee de openbare veiligheid is gediend. Met alleen maar het openen van een dagopvang voor daklozen harddrugsverslaafden los je geen problemen op maar houd je ze eerder in stand.
Ik ben er van overtuigd dat de maatschappelijke acceptatie van dagopvang toeneemt, indien parallel hieraan met harde hand het gebruik van harddrugs wordt bestreden – in zijn oorzaak en, als dat niet lukt, door verplicht afkicken. Geld hieraan besteed heeft een hoger maatschappelijk rendement dan het pappen en nathouden dat thans kenmerkend is voor het bestrijden van de overlast door harddrugsgebruikers.