Vrijdag 31 januari 2003

In de Amersfoortse Courant stond een ingezonden brief over de samenwerkingsactie tussen lokale partijen. Schrijver was de heer van Surksum. Hij beschuldigde mij ervan door middel van de samenwerking persoonlijke macht na te streven. Allereerst, wie is de heer van Surksum. Hij is voorzitter van de Club van 100 van CJVV en initiatiefnemer van de naamsverandering van de wijk Dorrestein. Ik heb enkele keren kritische kanttekeningen bij deze individuele actie geplaatst. Naar ik aanneem behoort sindsdien de heer van Surksum niet meer tot mijn fanclub.

Macht dus. Elke politieke partij probeert macht en invloed te verwerven door zo groot mogelijk te worden. Daarvoor organiseren we elke vier jaar verkiezingen en worden campagnes gevoerd. Het streven naar meer macht door bundeling van krachten is dus een normale gang van zaken. De drie lokale partijen zouden gek zijn als ze niet naar macht zouden streven. Persoonlijke macht of invloed is een geheel ander verhaal. Als individueel raadslid kun je invloed versterken door vakbekwaamheid, kennis, integriteit, ervaring en noem maar op. Hierdoor hebben bijvoorbeeld Mirjan Barendregt en Kees van Engelenhoven meer invloed dan menig raadslid in een van de drie grote fracties, ondanks het feit dat hun D66-fractie maar twee leden telt. Wil ik meer invloed in de raad hebben, dan zou ik mijn energie anders moeten inzetten dan voor de bundeling van krachten van lokale partijen. Toch vind ik dat laatste belangrijk.

Een geheel ander punt. Op 27 januari schreef ik in dit dagboek over de steun die Kees Kraanen (BPA) en ik wilden geven aan de VVD-fractie bij hun actie voor beperking van de stijging van parkeertarieven. Aanleiding was de tariefstijging op het P en R terrein van de NS. Kees en ik vonden dat je deze actie op alle parkeervoorzieningen in de stad moet richten. We hebben daarna geconstateerd dat verhogingen elders in de stad plaatsvinden in niet door de gemeente beheerde garages, waarop je dus even weinig invloed kunt uitoefenen als op het NS-terrein. De parkeertarieven voor de gemeentelijke plekken zijn op 1 januari slechts met 3,59 procent gestegen. Dus wat ons betreft is actie dan weinig zinvol. We zouden verkeerswethouder Henk Brink daarmee ten onrechte aanvechtbaar beleid in de schoenen schuiven.

Donderdag 30 januari 2003

Het gaat er steeds meer op lijken dat de bouw van een nieuw ziekenhuis de gemeente veel geld gaat kosten. Let wel: de fusie van twee ziekenhuizen en de wens om een nieuw ziekenhuis op een andere plek dan de huidige vestigingen te bouwen, is een wens van de ziekenhuisbesturen. De meeste mensen uit de Eemlandse regio hebben niet om de fusie en een nieuwe locatie gevraagd. In Leusden en Woudenberg voelen velen zich zelfs ongelukkig met de verplaatsing van de ziekenhuizen. Alternatieven bij het centrum van de stad werden door het college afgewezen omdat die enkele jaren later dan de gewenste opleveringsdatum voor het ziekenhuis beschikbaar zouden komen. Maar intussen staat ook de tijdige beschikbaarheid van de bouwplaats aan de Maatweg op de tocht.

Het gemeentebestuur heeft de Maatweg, bij de weg naar Bunschoten, als meest geschikte locatie aangewezen Niet de gemakkelijkste locatie: er zijn nu depots van Defensie gevestigd. Defensie wil wel verhuizen, mits de kosten daarvan door de gemeente worden gedekt. Dat de bodem onder de militaire opslagplaatsen behoorlijk vervuild kan zijn, wordt schijnbaar op de koop toegenomen. Het overleg met Defensie is nog lang niet afgerond, de eindrekening is dus nog niet bekend.

Goed, er vallen twee locaties in Amersfoort vrij. Maar daar wilt de ziekenhuisdirectie een goede prijs van de gemeente voor ontvangen. Dat is niet alleen een wens, maar het ministerie van Volksgezondheid, dat de ziekenhuiskosten zoveel mogelijk wil beperken, eist dat ook. Ook hier moet de gemeente diep in de beurs grijpen.

En nu is ook bekend geworden dat op de kop van Schothorst en langs de Schans extra gebouwd moet worden omdat de gemeente het ziekenhuis goed wilt verpakken in het groen. En dat kost geld, zo’n 3,5 tot 4 miljoen euro. Om in elk geval een deel van deze kosten op te vangen, wordt er elders groen opgeofferd om aan ambities van het gemeentebestuur te kunnen voldoen. Overigens, nog onlangs werd dezelfde plek tussen Schothorst en de Maatweg door het college gepresenteerd als vervangende locatie voor een van de verzorgingstehuizen in de stad. Het groene gebied tussen Amersfoort en Hoogland wordt weer extra aangetast als gevolg van een omstreden locatiekeuze voor het nieuwe ziekenhuis. En de inwoners van Amersfoort hebben weer het nakijken.

Woensdag 29 januari 2003

Gisterenavond vond de afronding plaats van de discussie over de Brouwerskom. Althans, daar ziet het naar uit. Misschien heeft de zaak nog een staartje in de vorm van een discussie over de functie van besloten vergaderen. Lijkt mij een interessante punt te worden. Niet alleen omdat de zin en onzin van besloten vergaderingen daarmee aan de orde komt, maar ook omdat dan opnieuw het optreden van wethouder Bert van de Werff tegen het licht kan worden gehouden. Want op dit punt is de laatste stoeptegel nog lang niet gelicht.

‘Vind jij dat de wethouder VRO heeft gelogen?’ werd mij gisteren van verschillende kanten gevraagd. Nou nee, voor een leugenaar wil ik hem niet uitmaken. Wel voor een wethouder die kritiekloos verkeerde gegevens die hem zijn aangereikt, in de raadsdiscussie van oktober vorig jaar naar voren heeft gebracht. Wanneer je wordt ingefluisterd dat het verplaatsen van een keermuur uiteindelijk 15 tot 20 miljoen euro gaat kosten, moet je je als wethouder terdege in de juistheid van deze informatie verdiepen. Voor de discussie kwam het getal echter goed te pas, een motie die het college niet welgezind was, kreeg daardoor geen meerderheid. Overigens: met het besluit dat de raad gisterenavond nam om maximaal 650.000 euro beschikbaar te stellen waarmee het bewonersalternatief kan worden gerealiseerd, is precies datgene besloten dat D66 en SP in oktober in hun motie vroegen. Door het beschikbaarstellen van dit maximale bedrag is tevens bewezen dat het argument van de 15 tot 20 miljoen euro kosten van elke realiteitszin is verstoken.

Wat de wethouder VRO is te verwijten, is: hij gaat geheel af op wat ambtenaren hem influisteren zonder zich voldoende in de zaak waar het om gaat te verdiepen, het ontbreekt hem aan eigen visie en kritisch vermogen. Dat is veel erger dan het al dan niet hanteren van een leugentje. Immers: de gemeente komt de komende jaren voor een aantal problemen te staan die in hun omvang en gevolgen veel verder gaan dan de Brouwerskom (daar ging het vooral om de geloofwaardigheid van het bestuur). De ontwikkeling van Vathorst in minder goede tijden en de voortgang rondom het Eemkwartier zijn zo enkele voorbeelden. In beide heeft de gemeente een groot financieel belang. Daarbij is een stadsbestuurder gewenst met visie, kritisch vermogen, overwicht op zijn ambtelijke staf en voldoende politieke geloofwaardigheid in de stad. Dat zullen we de komende tijd node missen.

Dinsdag 28 januari 2003

De riolering in onze stad krijgt weinig aandacht. Het ligt er, het werkt, dus wat moet je er verder nog van zeggen. Voor stadsbestuurders is het veel aantrekkelijker om geld uit te geven aan dingen die je ziet of waarvan je eventuele storingen direct ervaart. Als de stroomkabel, de waterleiding of gasbuis breekt, heb je geen stroom, water of warmte meer. Maar als de riolering lekt, ach dat merk je minder snel. Onderzoek heeft dan ook uitgewezen dat er in ons land een miljardeneuro grote achterstand is in het onderhoud van het rioleringstelsel.

In Amersfoort zal dat niet anders zijn. Reken maar uit. We hebben 782 kilometer riolering in de gemeente. Die moet, volgens de rioleringsnota, elke zestig jaar worden vernieuwd of gerenoveerd. Maar de komende jaren wordt er niet meer dan 7,3 kilometer per jaar gerenoveerd of vervangen. Alle cijfers stammen uit het rioleringsplan tot 2006. Natuurlijk: een heel groot deel van de riolering is na 1950 aangelegd. Maar volgens B en W hebben we pas in 2050 een piek in het onderhoud te verwachten. Daar klopt iets niet.

En dat blijkt uit de feiten. Om het achterstallig onderhoud in het groen – jawel, dat is zichtbaar – in te halen heeft de vorige gemeenteraad besloten om tien jaar lang 2 miljoen gulden (0,91 miljoen euro) te bezuinigen op het onderhoud van het riool. Merken we daar iets van? Zeker weten. In het rioleringsplan wordt geconstateerd dat er meer water bij de zuivering binnenkomt dan door bedrijven en huishoudens wordt aangeleverd. Het extra aanbod ontstaat doordat het rioolstelsel in de vochtige bodem als drainage werkt. Dus moet de riolering lek zijn. Dat betekent overigens dat bij droog weer in het droge (zand)deel van de stad vocht uit de riolering ontsnapt, wat ten koste gaat van de kwaliteit van het bodemwater. Lekke riolering houdt ook in: wortelgroei, verstoppingen en daardoor onvoldoende afvoer bij gietbuien en uiteindelijk: schade aan de volksgezondheid. Een onderwerp voor april, als de voorbereiding van de begroting begint.

Maandag 27 januari 2003

Morgenavond behandelt de gemeenteraad een motie over de parkeertarieven. De motie heb ik gezamenlijk met Kees Kraanen van de Burger Partij Amersfoort ingediend. Directe aanleiding was een brief die de VVD aan het college stuurde over de parkeertarieven op het P en R-terrein bij het station. De tarieven op dit parkeerterrein zijn de afgelopen tijd met twaalf procent gestegen.

Dat is fors. Vooral omdat er, zo stelt de VVD, aan de dienstverlening op en rondom dit parkeerterrein weinig is verbeterd. Je kunt ze dus niets anders dan gelijk geven. De VVD heeft zich in zijn programma ingezet voor beperking van de plaatselijke lasten voor onze stadgenoten – net als wij trouwens. Dat voornemen behoort zich niet te beperken tot de OZB, maar ook tot andere lasten in onze stad, zoals de parkeertarieven. Nu het college – inclusief de twee VVD-wethouders – een verhoging van de OZB-tarieven tot boven de inflatieontwikkeling heeft doorgedrukt, is het logisch dat de VVD zich met extra aandacht richt op andere stedelijke tarieven binnen onze stad.

Wij steunen ze daarbij. En je moet je dan niet alleen richten op de parkeertarieven op het NS-terrein, maar op die in de hele stad. Want die zijn de afgelopen tijd buitenproportioneel gestegen, zonder dat de dienstverlening rondom deze parkeervoorzieningen merkbaar zijn toegenomen. Omdat de VVD haar klacht had beperkt tot een brief aan het college, hebben Kees Kraanen en ik maar de stoute schoenen aangetrokken. Partijgenootschappelijke contacten met collegeleden hebben we niet, dus vragen we de raad om een uitspraak. Inclusief een opdracht aan het college om de stijging van de parkeertarieven in onze stad zoals die na 31 december van het afgelopen jaar zijn ingegaan, te verlagen tot niet meer dan het inflatieniveau. Uit de brief van de VVD kunnen we opmaken dat we van de steun van de fractie van deze partij verzekerd kunnen zijn!

Zondag 26 januari 2003

Dinsdag bespreekt de gemeenteraad het bestemmingsplan Liendert-Rustenburg. Een van de meest besproken items daarin is het Islamitisch Centrum aan de Rietzangerstraat. Omwonenden klaagden de afgelopen jaren over overlast door activiteiten die in dat centrum niet thuishoren: detailhandel, overnachtingen door groepen jongeren etc. Het bestuur van het centrum nodigde raadsleden uit om afgelopen vrijdag eens te kijken wat er in het centrum aan de hand is. Slechts vier fracties gingen op de uitnodiging in: vertegenwoordigers van de VVD, CDA, Christenunie en, voor Leefbaar Amersfoort, Will Koet. Ik sprak met hem over dat bezoek.

In feite is in het Islamitisch Centrum alles goed georganiseerd. De detailhandel vindt er niet meer plaats, zo werd er verzekerd, en voor de rest probeert het centrum overlast te voorkomen. Dat is de ene kant. De andere kant is dat de gemeente de afgelopen jaren voor dit centrum een ruimharig gedoogbeleid heeft gevoerd. Toezicht vond nauwelijks plaats en indien al, dan inadequaat. Op klachten van omwonenden werd niet serieus gereageerd. Het bestuur van het centrum heeft – en wie kan hem dat kwalijk nemen – de beleidsruimte benut die de gemeente bood. Wanneer de gemeenteraad dinsdag een rem op de uit de hand gelopen ontwikkeling zet, is het Islamitisch Centrum het slachtoffer van gebrek aan beleid binnen het college van B en W. Toch moet de ontstane situatie worden gecorrigeerd. Via een artikel 19-procedure kunnen, na inspraak van de buurt, later extra activiteiten worden besproken en eventueel worden toegestaan.

De afgelopen week heeft ook wethouder Bert van der Werff het Islamitisch Centrum bezocht. Hij deed dat omdat hij niet langer alleen maar op de ambtelijke rapporten wilde afgaan. Hij nam een ambtenaar en de wethouder voor het wijkbeheer, Piet Jonkman, mee. De delegatie belandde met een smak op de bodem van de werkelijkheid: de klachten van de omwonenden waren terecht, de ambtelijke rapporten bleken vooral te zijn gebaseerd op incompetentie en pappen en nathouden. Met name wethouder Jonkman, een beminnelijk maar weinig doortastend bestuurder, zal verbaasd zijn geweest. Een week eerder had hij raadsleden die kritisch waren over de gang van zaken ernstig gehekeld en had alles wat binnen het islamitisch Centrum plaatsvond met 200 procent overtuiging goedgepraat. Ten onrechte dus.

Zaterdag 25 januari 2003

CDA-(nog)fractievoorzitter Gerard van Vliet heeft zijn website amersfoort.cc weer geactiveerd. Ik ben daar blij om: zijn stukjes zijn leesbaar, vaak kritisch, ook op de collegeleden. Vorige week stelde hij mij voor om via de websites een polemiek te voeren over actuele onderwerpen waarvan kan worden verwacht dat Gerard en ik het met elkaar oneens zijn. Dat zal overigens lang niet altijd meevallen, want vaak spaart hij zijn eigen wethouder en de andere leden van het college niet, dus kan ik hem alleen maar bijvallen.

Gisteren schreef hij in de wandelgangen te hebben gehoord dat Leefbaar Amersfoort en de BPA nauwer gaan samenwerken. Maar, zo schreef hij, als deze partijen zo voor open communicatie zijn, dan wordt het tijd dat ze dat ook aan de kiezer vertellen. Ja, beste Gerard, op het moment dat je dat schreef stond er al het een en ander hierover op mijn website en was er een persbericht over de afspraken tussen de twee lokale partijen uitgegaan. Verschillende media hebben dat intussen al opgepakt. Overigens: mijn bijdrage op de forumpagina van de AC, vorige week zaterdag, was op dit punt ook wel duidelijk.

Ik kan mij de paniekerige toon van Gerard wel voorstellen. Ik hoor meer van dergelijke geluiden vanuit de collegepartijen. En dat is menselijk. Immers: samenwerking tussen de lokale partijen creëert een nieuw machtsblok en beïnvloedt de positie van de trouwe volgers van het collegebeleid. Dus ik verwacht nog wel vaker opmerkingen over de localo’s die meer van paniek dan van kracht aan argumenten getuigen.

Of doe ik met deze opmerking Gerard van Vliet toch enig onrecht. Op zijn website, achter de button ‘opmerkelijk’, geeft hij een karakteristiek van enkele wethouders die geheel juist, maar daarom niet vleiend is. Piet Jonkman wordt onhandigheid verweten. Wethouder Kuijt wordt onbenul in de schoenen gelegd omdat die in zijn scoringsdrift rondom het Eemcentrum met de verkeerde partners in zee is gegaan. Bij de wethouders Van der Werff en de Wilde vraagt Gerard zich af of je die moet beschuldigen van onbenul, onwetendheid of dat beiden met een kluitje in het riet laten sturen.

Oké, ik weet dat Gerard mij met deze samenvatting misschien zal beschuldigen van selectief lezen. Maar wie het helemaal wil lezen, kan terecht op de website amersfoort.cc onder ‘opmerkelijk’. Wie mijn reactie op een eerdere bijdrage in die rubriek wil lezen, die moet een aantal dagen terugbladeren in dit dagboek.

Vrijdag 24 januari 2003

Gisteren zijn de fracties van Leefbaar Amersfoort en de Burger Partij Amersfoort bij elkaar gaan zitten. De afgelopen weken waren er al allerlei informele contacten geweest om te peilen of er mogelijkheden tot samenwerking bestaan. In de raad en de commissies treden beide fracties vaak met gelijke standpunten naar voren. Als oppositiepartijen hebben we grotendeels gelijke doelstellingen: kritisch staan ten opzichte van het collegebeleid en het doen en laten op het stadhuis, en spreekbuis zijn voor de vele stadgenoten die klachten, ideeën of opvattingen hebben over het gemeentelijke bestuur.

De programma’s van beide partijen zijn dan misschien wel verschillend, op veel punten liggen de onderwerpen en oplossingen niet ver uiteen. Samenwerken is daarom niet zozeer een zaak van programma’s, maar vooral van mensen. Kun je met elkaar door één deur, ben je bereid informatie uit te wisselen en elkaar ook een politiek succesje te gunnen, ben je bereid om gezamenlijk te werken aan een goed leefklimaat in onze stad. En dat blijkt mogelijk te zijn. Op fractieniveau is iedereen bereid om het experiment van samenwerking aan te gaan, maar we moeten ook nog breeduit van gedachten wisselen met de besturen en leden. Daarnaast moeten de kiezers van de twee partijen goed worden geïnformeerd, want zij hebben ons in de raad gekozen om voor hun belangen op te komen.

We beginnen met kleine stapjes. Allereerst kijken we maar eens of we op commissieniveau tot samenwerking kunnen komen. Het op elkaar afstemmen van standpunten, het bundelen van woordvoerderschap en het optimaal inzetten van de deskundigheid binnen de twee fracties staan daarbij voorop. We gaan de komende maanden maar eens kijken hoe dat werkt. Het belangrijkste uitgangspunt is: zorgen dat we onze doelstellingen voor een leefbare stad optimaal kunnen realiseren. Wanneer we bij dit streven voor beide partijen een win-win-situatie weten te creëeren, zijn onze kiezers de lachende derde!

Donderdag 23 januari 2003

De verkiezingsuitslagen zijn bekend. De afgelopen weken is mij met regelmaat gevraagd: wat stem je? Zelfs de Amersfoortse Courant besteedde aandacht aan de vraag: wat stemmen fractievoorzitters van leefbaarheidspartijen in onze provincie. Tot maandag kon ik geen antwoord geven, ik was zwever. Maar wat ik uiteindelijk heb gestemd, houd ik voor mezelf. Ik heb gestemd op een partij die ook in de Amersfoortse raad is vertegenwoordigd, maar ik wil niet de indruk wekken dat ik bij mijn raadswerk een meer dan normale verhouding heb met een van de fracties van de landelijke partijen.

Waarmee ik niet beweer dat ik helemaal geen mening heb. Zo vind ik het jammer dat Balkenende weer premier wordt, zonder daarbij een voorkeur voor een andere partij aan te geven. Het gaat mij om de persoon: ik vind Balkenende arrogant, niet oprecht en hij heeft bewezen niet in staat te zijn leiding te kunnen geven aan een groep ministers van uiteenlopende pluimage. En dat mag je van een premier toch wel verwachten. Toen ik Balkenende in het afsluitend debat na de verkiezingen zag, dacht ik: de PvdA doet er verstandig aan zich niet onder druk te laten zetten en liever voor de oppositie te kiezen dan in te gaan op het ouderwetse gemanoeuvreer van de studentikoze CDA-leider. Over een tot twee jaren – langer houdt een voortzetting van het Balkenendesmaldeel het niet – is de PvdA in de personele sfeer beter voorbereid. Overigens, ik heb verder niets met de PvdA, maar ik heb een hekel aan het Haagse gekonkel waarmee ’s lands grootste partij op de avond van de 22e al direct weer begon.

En dan nog iets Amersfoorts. Er is fors geïnvesteerd in de verbreding van de Heiligerbergerwegbrug over de A28. Deze verbinding tussen Amersfoort en Leusden zou er veiliger door moeten worden. Maar aan de toeritten is niets veranderd, die zijn nog altijd even onveilig. De zwakste schakel bepaalt de sterkte van de ketting. Met de twee ‘oren’ aan de brug over de A28 is in feite dus nog maar weinig verbeterd aan deze belangrijke route, met name voor fietsers en het openbaar vervoer. Welke verkeersdeskundige op het Amersfoortse stadhuis bedenkt zo iets?

Woensdag 22 januari 2003

Heeft de gemeenteraad überhaupt (sorry, mevrouw Woudenberg) nog iets te zeggen over de inrichting van de stad. Soms twijfel je daar meer dan normaal aan. Dat overkwam mij toen ik deze week een mail ontving van een van de bewoners uit het Gildekwartier. Voor wie minder bekend is in Amersfoort: dat is het nieuwbouwgebied langs de Eem, tussen de spoorlijn en de montagewoningen van De Koppel. Het had al lange tijd een mooi woongebied moeten zijn, maar door allerlei omstandigheden moet het grootste deel van de ongeveer 275 woningen nog worden opgeleverd. Eerst bleek de gemeente nog niet over alle grond te beschikken en moest er een lange onteigeningsweg worden afgelegd, intussen is de woningmarkt wat tot rust gekomen.

De gemeenteraad was nauw betrokken bij de voorbereiding voor dit stedenbouwkundig vsitekaartje langs de Eem. Het mailtje dat ik ontving begint echter bij mij te knagen. De eerste woningen werden zo’n vijf jaar geleden opgeleverd. Intussen zijn de plannen voor de inrichting van de openbare ruimte al meerdere keren gewijzigd, zo wordt mij gemeld, en daarbij gaat het niet altijd om verbeteringen. Dus vroeg een van de bewoners het gemeentebestuur wat er nou eigenlijk is te verwachten van de invulling van het bestemmingsplan. Waarom, zo schreef hij het gemeentebestuur, wordt er zonder verdere motivatie van de plannen afgeweken.

Je zou denken dat de verantwoordelijke wethouder na zo’n brief eens een kijkje zou nemen, hoort wat de klachten zijn en uitlegt wat er nou precies aan de hand is. Nee dus! In plaats hiervan kreeg de bewoner de mededeling dat de heer Welters, directeur van CSG-Eemkwartier BV, de brief zou gaan beantwoorden. Voor alle duidelijkheid: de heer Welters is directeur van een commerciële ontwikkelingsmaatschappij. Het is niet zijn taak om de belangen van de bewoners af te wegen ten opzichte van het rendementstreven van zijn BV. Dat de gemeente voor vijftig procent mede-eidenaar van de BV is, doet hieraan niets af. De bewoners van de Puntenburgerlaan en omgeving kunnen hierover boekdelen schrijven.

De gemeenteraad stelde het bestemmingsplan voor het Gildekwartier vast. De gemeente is dus ook verantwoordelijk voor de uitvoering van dat plan. Naar mijn mening past het niet dat die verantwoording wordt afgeschoven naar een commerciële organisatie die zijn eigen belangen heeft bij de ontwikkeling van het gebied. Dat dit wel gebeurt, bewijst maar weer eens dat de gemeente met de vermaledijde PPS-constructies zijn ziel aan de duivel verkoopt en bij klachten van de inwoners van de stad met lege handen staat. Hier kom ik dus op terug!