Nieuw herenleed

Donderdag 30 maart 2006

Muziek: de Internationale, vals gespeeld

Man 1: Wat is? Wat was?
Man 2: Ik weet het niet, ik zeg het niet.
Man 1: Een man? Twee mannen?
Man 2: Een vrouw? Twee mannen?
Man 1: Waarom? Hoezo?
Man 2: Ik zeg het niet. Ik schaam mij zo.
Man 1: Een nieuw licht? Of oude duister?
Man 2: Oude duister, verlepte moed.
Man 1: Eerlijk? Niet Eerlijk?
Man 2: Niet Eerlijk, verlepte moed.
Man 1: Macht? Geen toekomst?
Man 2: Oude gedachten, nieuwe macht.
Man 1: Domheid? Bedrog?
Man 2: Bedrog is domheid, oude gedachte is geen toekomst.

Muziek: Der Leierman, verkeerd instrument

Man 1: Incognito?
Man 2: Ze zeggen: het is zijn broer.
Man 1: Schaamte? Niet geleerd?
Man 2: De wereld is veranderd na tien jaar.
Man 1: Toch weer terug naar het verleden?
Man 2: De toekomst is te ongeremd.
Man 1: Ze zeggen: het is de stiefbroer van Melkert!
Man 2: Gedegen, humorloos, het laatste gelijk.
Man 1: Toch incognito?
Man 2: Treurig, het spel aan het einde van het dorp.

Muziek: instrumenten gestemd, wegstervend

Man 1: Een nieuwe tijd?
Man 2: Oude zekerheid, blijvend bedrog.
Man 1: Nieuwe mensen? Oude mensen?
Man 2: Wat doet het er toe?

Vrij naar Armando en Cherry Duyns

Nawoord: PvdA-afdelingsvergadering is verbaasd en verbijsterd. Fractievoorzitter en afdelingsbestuur blijven verklaring schuldig over keuze van wethouderskandidaten. ‘Ik heb het akelige gevoel dat de fractie vanavond zaken voor ons verborgen houdt,’ aldus een van de PvdA-leden. Maar niet alleen de PvdA-leden worden voor dom gehouden, maar alle stadgenoten die van de grootste partij open en eerlijke politiek verwachten. We zijn weer terug bij het oude achterkamertjesgedoe waaraan het binnen de PvdA nooit heeft ontbroken.

Een alternatief voor het tennisstadion

Woensdag 29 maart 2006

Het plan voor een nieuw tennisstadion in Amersfoort levert nog dagelijks positieve reacties op, tot uit het buitenland toe. Voor de stad Amersfoort zal het een grote aanwinst zijn, niet alleen als sportaccommodatie maar ook omdat het geplande stadion geschikt is voor allerlei soorten evenementen. Het aantrekkelijke aan het plan is dat er, naast de ruimte die het biedt voor topsport, ook nieuwe ruimte wordt geboden voor de tennisrecreanten in onze stad. Niet onbelangrijk voor een stad waar schreeuwende behoefte is aan goede indoorvoorzieningen.

De vraag ligt er nog steeds: waar moet het nieuwe tennisstadion komen. Inclusief de parkeervoorzieningen en de noodzakelijke buitenruimte is er ruim tien hectare grond nodig om het plan te kunnen realiseren. Ambtenaren in het stadhuis zijn begonnen met een zoektocht naar een geschikte locatie. Gezien de uitstraling van het bijzondere gebouw, wordt er gezocht naar een plek waar het tennisstadion ook als visitekaartje voor onze stad kan dienen. De meest genoemde plek is: ergens langs de snelwegen rondom onze stad, waarbij vooral wordt gedacht aan de omgeving van Vathorst. Het probleem is dat in die omgeving alles al een bestemming heeft, inclusief de daarbij behorende opbrengst.

Een suggestie: betrek bij de zoektocht ook het NS-gebied bij de noordelijke stationsuitgang. Waar nu nog een parkeerterrein en veel braak terrein ligt, zou een bijzonder bouwwerk een goede plek kunnen hebben, in het zicht van de tienduizenden treinreizigers die dagelijks dit punt passeren. Samen met de wagenwerkplaatsen, die in de toekomst de cultuur in onze stad moeten versterken, kan er een sterk gebied ontstaan voor recreatie, sport en cultuur.
Via de Mondriaanlaan, het Eemplein en de Amsterdamseweg is er een uitstekende verbinding voor bezoekers van buiten de stad. En wat nog belangrijker is: de bereikbaarheid met het openbaar vervoer, zowel trein als bus, is optimaal. Dat is van grote betekenis, zeker indien het stadion naast tennis ook ruimte kan bieden aan andersoortige manifestaties.
Om verantwoord met de aanwezige ruimte om te gaan, zouden de gepande parkeervoorzieningen onder de, aansluitend op het stadion geplande, hal gerealiseerd kunnen worden. Overdag, buiten het weekend, kan een dergelijke parkeergarage ook als park-and-ride-voorziening voor treinreizigers kunnen dienen waardoor de parkeerdruk op de bestaande bebouwing in het Soesterkwartier kan afnemen.

Het is maar een idee, maar waarom niet?

Na de verkiezingen: een somber financieel beeld

Dinsdag 28 maart 2006

In de raadszaal werd deze avond gedebatteerd over de agenda voor de raadsperiode tot 2010. In het vervolg daarop gaf Derk de Jonge, de hoogste financiële ambtenaar binnen het stadhuis, een overzicht van de financiële stand van zaken. Dat was geen opbeurend verhaal. Indien de financiële informatie éérst was gegeven, dan was de discussie over de raadsagenda op een aantal punten waarschijnlijk minder vrijblijvend verlopen.

De raadsleden bespraken een concept voor de raadsagenda – of prioriteitenlijst, hoe je het wil noemen – die onder verantwoording van formateur Ismail Parmaksiz was opgesteld. Aan het opstellen van dit boodschappenlijstje waren gesprekken met beoogde coalitiepartijen vooraf gegaan. Iedereen had zijn zegje gedaan, op de punten waar meningen niet helemaal overeenstemden, had de formateur naar een compromis gezocht. En omdat zijn notitie vol met compromissen stond, was het geboden product dus vlees noch vis.
Het komt dus aan op de discussie over het programma voor de komende vier jaren gaat voeren die op 11 april gevoerd moet worden. Door middel van amendementen en moties kunnen nog toespitsingen plaatsvinden. De beoogde coalitiepartijen zullen daarbij ongetwijfeld de zaak in de gaten blijven houden: omstreden onderwerpen die een samenwerking in de weg kunnen staan, zullen wel weer boterzacht worden geformuleerd.

De vage discussie over het voorstel van Ismail Parmaksiz (of wie het dan ook voor hem heeft geschreven) werd gevolgd door een heldere uiteenzetting door Derk de Jonge. Wat in de maanden vóór de verkiezingen al vanuit de oppositie was opgemerkt, bleek harde waarheid te zijn. In het verkiezingsjaar is behoorlijk Sinterklaas gespeeld, er liggen enkele ongedekte cheques en de financiële speelruimte voor de nieuwe raad is daardoor tot het uiterste beperkt.
De feiten zijn er naar. Grondexploitaties, vroeger de melkkoetjes voor het gemeentebestuur, leveren nog nauwelijks wat op. Erger nog: als we niet uitkijken kosten ze ons zelfs geld. Met dank aan Tom de Man en Roel Boer, die enkele jaren geleden, gesteund door PvdA en CDA, ineens gemeentelijke projectontwikkelaar wilden spelen, zitten we nu met de kantorenlocatie Podium, ergens achter Hooglanderveen. Daar zou de gemeente aan verdienen, maar deze avond blijkt dat we al van geluk mogen spreken als we met dit project quitte draaien.
Iets soortgelijks geldt ook voor het bedrijvengebied Wieken-Vinkenhoef, dat een aantal jaren ook met veel pretenties werd gepresenteerd.

Rondom Vathorst zitten we met een nog niet gedekt gat van 24 miljoen euro. Driekwart hiervan is ontstaan door de vrijwel overbodige deal met de firma Smink. Een maand geleden riep het college nog dat voor de dekking naar oplossingen zal worden gezocht, daarover hoefde wij ons nog geen zorgen te maken. Nu blijkt dat we de keuze hebben tussen een failliete boedel of het bouwen van tenminste 2.000 woningen in Vathorst-West. Zelfs de VVD lijkt zijn ‘zoekmotie’ over dit onderwerp intussen te zijn vergeten, maar ja, de verkiezingen liggen intussen achter ons!
Van het Rijk hoeven we voorlopig niet op steun te rekenen. De overdracht van taken, zoals de WMO, kan ons de komende jaren extra financiële zorgen opleveren. Op het sociaal vlak blijkt dat het extra geld voor het armoedebeleid, waarvoor zelfs de OZB-tarieven extra moesten worden verhoogd, vanaf dit jaar niet meer is op te brengen. En het Rijk heeft waarschijnlijk nog miljoenen kostende verrassingen in petto, zoals het BTW-compensatiefonds.

Conclusie van Derk de Jonge: er zullen nog maar weinig incidentele middelen beschikbaar zijn, wat het plegen van extra investeringen behoorlijk in de weg staat. Van de grondexploitaties hebben we geen winst meer te verwachten, en daar lagen in het verleden nu juist de belangrijkste ‘meevallers’. Over de omgeving van Vathorst moeten we extra afspraken maken om een gat van 24 miljoen euro te dekken. Voor de stadsvernieuwing moeten we de strategie aanpassen, omdat we anders ook hierbij tegen een miljoenentekort oplopen. Aan de inkomstenkant (OZB en rechten) zit geen ruimte meer. Eigenlijk zit al het geld al vast in de meerjarenbegroting, dus we moeten bestaand beleid schrappen om nog een beetje ruimte in de begroting te creëren.

En onze wethouder Financiën heeft vorige maand al tijdig dit zwabberende schip verlaten!

Het spel om de wethoudersposten

Maandag 27 maart 2006

Het gonst deze avond in de fractievleugel van het stadhuis. Alle coalitiepartijen zijn in beraad, de voorbereiding voor de vorming van het nieuwe college loopt op hoogtoeren. De agenda voor de komende dinsdag kan nauwelijks hét gespreksonderwerp zijn. Op de agenda van De Ronde staat weliswaar de notitie ‘Prioriteiten 2006-2010 van de Raad van Amersfoort’, maar dat stuk is zo boterzacht en algemeen vrijblijvend, dat hierover nauwelijks politieke discussie kan ontstaan. Deze notitie is in feite het resultaat van de gesprekken die formateur Parmaksiz heeft gevoerd, de statements van 16 maart en het openbare overleg van 21 maart.

Dus gaat de interne discussie over hogere politiek: over het collegeprogramma en de poppetjes die dat programma moeten uitvoeren. De prioriteitenlijst is daarbij slechts een rookgordijn, het spel om de posities vergt veel meer aandacht. Dat dit spel al is begonnen, blijkt uit een aantal uitgelekte schermutselingen. Eén van deze schermutselingen is de portefeuilleverdeling binnen het PvdA-smaldeel. De discussie die binnen de fractie van de sociaal-democraten plaatsvindt en die naar buiten is gelekt, is een aardig uitgangspunt voor een aantal speculaties.
Dat Jelle Hekman de zekere kandidaat is voor een van de wethouderszetels, lijkt een uitgemaakte zaak. Jelle Hekman zal ongetwijfeld Financiën voor zijn rekening nemen, daarmee een jarenlange traditie bij de verdeling van de posten voortzettend. Het probleem binnen de PvdA-fractie is dat er voor de tweede plaats twee kandidaten zijn die allebei op redelijke steun binnen deze fractie kunnen rekenen: DHV-directeur Alet van ’t Eind en Arie Keijzer, directeur van de Scholen in de Kunst. Alet van ’t Eind wordt de afgelopen weken al regelmatig op het stadhuis waargenomen, Arie Keijzer heeft verklaard beschikbaar te zijn. Wie van de twee haalt de eindstreep?

Eigenlijk hoeft deze vraag geen probleem te zijn. Binnen de PvdA leeft ook de wens om, na de royale verkiezingsoverwinning en het verlies bij de belangrijkste coalitiepartners, drie vertegenwoordigers in het college af te vaardigen. In verhouding tot Groen Links en de Christen Unie, met vier en drie raadszetels, is dit zelfs te verdedigen. Bij het CDA met vijf zetels ligt dat iets moeilijker, maar deze partij heeft al extra wensen geuit voor de mogelijke wethouderspost. Indien deze wensen ruimschoots worden vervuld, zullen de Christen-democraten met één zware post in het college wel genoegen nemen. Daarbij speelt ook het feit dat de mogelijke tweede CDA-kandidaat tijdig wethouder is geworden op de Utrechtse Heuvelrug, dus dat spel is ook gespeeld.
De VVD valt bij deze berekening buiten de boot. Dat zal een aantal sociaal-democraten beslist geen pijn doen. Maar wat belangrijker is: claimt de PvdA drie wethouders, dan zal de VVD twee posten in het nieuwe college opeisen. Met de VVD en minus de Christen Unie zou dan een college van zeven leden ontstaan, en dat is moeilijk te verkopen in de stad.

Uiteraard is er nog wel een alternatief: een college van PvdA (drie wethouders), VVD (twee) en CDA (één), samen goed voor 21 zetels in de raad, wat voldoende kan zijn. Het probleem voor de PvdA hierbij is dat Groen Links dan buiten de boot valt, een partij waarmee morele verplichtingen zijn aangegaan. Maar ja, zoveel heeft de Groen Links-wethouder de afgelopen vier jaar niet gepresteerd en welke waarde hebben morele verplichtingen wanneer het om macht gaat!

Een belangrijke overeenkomst doorgelicht

Zondag 26 maart 2006

Zo’n regenachtige zondag is een mooi moment om eens in stukken te duiken die op een stralende zonnedag minder aantrekkelijk zijn. Om maar eens een voorbeeld te noemen: de ontwikkelings- en realisatieovereenkomst Eemplein. Vierendertig pagina’s contract en vele bijlagen, leesvoer genoeg. Het aangaan van deze overeenkomst is, binnen de door de raad gestelde kaders, gedelegeerd aan het college, dus het stuk is alleen maar een nuttige achtergrond voor eventuele toekomstige discussies. En die hoef je niet uit te sluiten.

Er zitten in de overeenkomst best detailpunten die vragen oproepen, maar daarmee moet je je als raadslid niet al te intensief bemoeien. De hoofdlijnen kloppen wel, inclusief de afspraak dat de gemeente en de ontwikkelaar Multi hebben vastgelegd dat het culturele deel en het commerciële deel van het Eemcentrum gelijktijdig worden opgeleverd.
Een goede afspraak, geheel overeenstemmend met de wensen van de gemeenteraad. Toch zit er op dit punt addertjes onder het gras. De vraag is: gelijktijdig oké, maar wanneer? De overeenkomst is voorzien van een uitvoeringsschema met daarin een gedetailleerde opsomming van de uit te voeten werkzaamheden, de geplande tijd voor elke activiteit en de geprognosticeerde data. Volgens dit schema kan het Eemplein in het voorjaar van 2009, als Amersfoort zijn 750-jarig bestaan viert, worden opgeleverd.
Maar dan de addertjes. Allereerst zijn er natuurlijk de noodzakelijke vergunningen. De plannen komen niet helemaal overeen met het bestemmingsplan, dus er is alle ruimte voor bezwaren. Te verwachten zijn die niet, maar indien er bezwaren komen, gaat het hele tijdschema schuiven. Maar er is nog een tweede horde. Er is een ontwikkelingsfase die geheel is gericht op het uitwerken van de plannen, grondtransacties en dergelijke. Maar tegen het einde van deze fase moet er een schriftelijke overeenkomst tot stand komen over de verdere planning voor de realiseringsfase. Hierbij kan stagnerende afname van de commerciële functies roet in het eten gooien. Wanneer de afname niet vlot verloopt, ligt het probleem bij de invulling van artikel 12.2 van de overeenkomst: de nadere invulling van het tijdspad.

En er staan meer opmerkelijke punten in de overeenkomst. Bijvoorbeeld, indien Multi in 2015 de geplande kantoortoren nog niet heeft gerealiseerd, moet de gemeente desgewenst medewerking verlenen om op de plaats van de geplande kantoortoren een woontoren te laten ontwikkelen. Ook blijkt er in de overeengekomen oppervlakte enige ruimte te zitten. Binnen de planologische randvoorwaarden kunnen oppervlakten met drie procent worden uitgebreid, zonder dat de gemeente hiervoor compensatie in de grondprijs kan claimen. Ook kunnen grenzen tussen de verschillende functies worden verschoven, wat overigens een zinvolle afspraak is.
Er zit in de overeenkomst ook een open-eindconstructie die voor de gemeente extra kosten kan opleveren. Overeengekomen is dat in een later stadium duurzame beheersafspraken worden gemaakt die de kwaliteit van het openbare gebied moeten waarborgen. Gezien de pretenties die de gemeente heeft met het Eemplein, kan dit tot kosten leiden die ver boven de gebruikelijke normen voor het beheer van de openbare ruimte liggen.
En interessant zijn natuurlijk de ontsnappingsclausules. De overeenkomst kan bijvoorbeeld tussentijds worden beëindigd indien voor 1 maart 2011 de ontwikkelingsfase niet is afgesloten. Dat is een royale termijn die op zichzelf geen zorgen hoeft te baren. Maar indien de ontwikkelaar door problemen in de markt wijzigingen, opschorting of beëindiging van de overeenkomst wenst, is deze ontsnappingsclausule een van de lekken in de overeenkomst.

Hiërarchisch denken bij commissaris Boele Staal

Zaterdag 25 maart 2006

Volgens de commissaris van de koningin in onze provincie, Boele Staal (D66), is Amersfoort een bestuurlijk disfunctionerende gemeente. Dat beweert hij in elk geval in het blad Binnenlands Bestuur van deze week. En niet alleen dat, bij het onderbouwen van deze opvatting geeft hij blijk niet eens over de basiskennis te beschikken betreffende de samenstelling van onze gemeenteraad. In nog geen tweehonderd woorden diskwalificeert de Utrechtse commissaris zich op een wijze die niemand verbaasd die weet hoezeer deze functionaris vooral met zichzelf bezig is.

Onder het motto ‘Delfzijlen overal’ deelt de heer Staal mee dat de bestuurlijke chaos die Delfzijl kenmerkt, ook in onze provincie voorkomt. Terzijde: hij deed zijn uitspraken op een moment dat de vuilspuiterij van een van de Amersfoortse raadsleden bij hem nog niet bekend kon zijn. Zijn kritiek richt zich vooral op de kleine gemeenten in onze provincie, die naar zijn mening de bestuurskracht missen om hun wettelijke taken uit te voeren. Daarnaast hebben veel van deze disfunctionerende gemeenten te maken met versplinterde gemeenteraden. Staal hierover:
‘De gemeenteraad is in veel gemeenten een speeltuin van eenmansfracties. De stad Amersfoort kun je niet besturen met elf éénmansfracties op een totaal van 26 raadszetels.’ Omdat Binnenlands Bestuur een serieus en kwalitatief hoog aangeslagen tijdschrift is, ga ik er van uit dat de heer Staal op correcte wijze is gequoot.

De conferentie, die de aanleiding vormde voor het artikel in Binnenlands bestuur, moet omstreeks de verkiezingen zijn gehouden. Ik weet dus niet of de opmerkingen van de heer Staal op de oude of de nieuwe raad betrekking hadden. Laten we er, om het niet nog erger te maken, van uit gaan dat de commissaris zijn hart luchtte over de oude raad.
De enormiteiten uit zijn mond vormen een demasqué. Ten eerste: geen gemeenteraad in ons land telt 26 zetels – Amersfoort al helemaal niet. En verder: het aantal van elf eenmansfracties is totaal uit de lucht gegrepen; door de samenwerkingsverbanden die het afgelopen jaar waren aangegaan telde Amersfoort al langere tijd nog maar negen fracties, waarvan één eenmansfractie. Ik vermoed dat onze Utrechtse commissaris, sinds de Amersfoortse gemeenteraad bij hem langs is gekomen om tegen de – achteraf gezien totaal overbodige – provinciale ingreep bij het bestemmingsplan voor de baggerstort te protesteren, nog steeds een rode waas voor de ogen krijgt bij herinneringen aan de onze gemeenteraad.

Overigens verstrekte het artikel in Binnenlands Bestuur ook op een andere wijze inzicht in de verkrampte denkwijze van ons provinciaal opperhoofd. Hij acht de fusie van kleinere gemeenten tot grote gemeenten onontkoombaar om de bestuurskracht in ons land te vergroten. In het algemeen denken de inwoners van die kleine gemeenten daar heel anders over. Maar democraat of niet, daaraan heeft de heer Staal schijnbaar geen enkele boodschap.
En als het om grote projecten gaat die het belang van gemeenten en hun inwoners raakt, dan vindt de heer Staal het maar knap lastig dat betrokken gemeenten ook deelnemen aan het overleg over dergelijke projecten. ‘Als ik zie wie er allemaal aan tafel zit voor overleg over de A2 bij Utrecht: provincies, gemeenten, regio’s en departementen die allemaal wat willen. Hoe kan dat werken zonder bestuurlijke hiërarchie?’
Ik snap het wel: koning Staal zou het liefst van alle bestuurlijke participatie bevrijd willen zijn en op hiërarchische wijze geheel eigenstandig besluiten willen nemen. Daar hebben we in Amersfoort al iets van meegekregen, en dat was niet zo best voor onze stad!

Schandelijke eerroof vraagt om ultieme consequenties

Vrijdag 24 maart 2006

Onvoorstelbaar! Dat was mijn eerste reactie bij het lezen van het bericht over de lastercampagne die het PvdA-raadslid Ramon Smits Alvarez tegen de lijsttrekker van een concurrerende partij heeft ontketend. Verkrachting van vrouwen, pedofilie, gesjoemel met onroerend goed: het is of een emmer stinkende fitrol wordt uitgestort. Ramon Smits Alvarez is bij zijn vaak ongeremde zucht naar selfexposure regelmatig omschreven als een ongeleid projectiel, in dit geval is er sprake van een blindganger waarmee hij niet alleen zichzelf heeft beschadigd, maar een raadscollega meesleurt in zijn naamroofaktie.

Het enige positieve aan de lastercampagne van het PvdA-raadslid is het fatsoen dat de redactie van De Stad Amersfoort heeft getoond. De journalisten van deze krant hebben met het publiceren over de vuilspuiterij gewacht tot na de verkiezingen. Hierdoor heeft Smits Alvarez in elk geval niet het doel bereikt wat hem ongetwijfeld voor ogen stond.
Maar ik heb te doen met Hans van Wegen. Zijn PvdA-collega heeft geen bewijzen kunnen aandragen bij zijn intrigant optreden, maar dat doet niets af van het feit dat de BPA-lijsttrekker in grote problemen is gebracht. Door de rancuneuze actie waarbij Hans van Wegen zijn naam ten onrechte ten grabbel is gegooid, zullen misschien jaren lang mensen die de naam van Hans van Wegen horen, denken: ‘Van Wegen…., Van Wegen….? Was daar niet iets mee?’

Ik ga er zonder meer van uit dat de ontkenningen van Hans van Wegen terecht zijn. Smits Alvarez is het bewijs schuldig gebleven en ik neem aan dat als ook maar iets van de smaadcampagne op feiten zou berusten, Hans van Wegen allang de gang uit het schijnwerperlicht was aangetreden. Maar zelfs als morgen in onze stad iemand zijn vinger opsteekt en zegt: ik heb een bewijs, dan is Smits Alvarez op geen enkele wijze vrijgepleit. Hij heeft immers verhalen in de wereld gezet waarvoor hij geen bewijs had, alleen al deze daad desavoueert hem op groteske wijze.
Kwalijk is ook het feit dat hij voortgegaan is met de eerroof, ook nadat hij hierop is aangesproken, na aanvankelijke ontkenning zijn excuses heeft gemaakt en heeft beloofd zijn actie van politiek onfatsoen te beëindigen. Iemand die zo handelt, verdient geen enkele clementie. Indien zijn partij ook maar enigszins tracht om hem de hand boven het hoofd te houden, dan bewijst onze stedelijke PvdA zich een slechte dienst en maakt zij zich medeschuldig aan infaam handelen.

Op dat punt heb ik, als ik de berichtgeving in De Stad Amersfoort lees zoals het er staat, mijn twijfels. PvdA-voorzitter wordt daar geciteerd met de opmerking: ‘Voor ons staat het verhaal van Ramon nog overeind, maar om nu echt het naadje van de kous te weten te komen, hebben we donderdagavond besloten een onderzoek in te stellen.’ Nogmaals, als ik lees wat er staat, distantieert het PvdA-bestuur zich niet van de lastercampagne van Smits Alvarez. Leef ik nog in Amersfoort of heeft de oncultuur van achterklap en modderbadworstelen die gemeenten als Den Helder en Delfzijl de afgelopen tijd op beschamende wijze in het daglicht heeft gerukt, nu ook zijn intrede gedaan in onze Keistad?
Maar het meest heb ik bij dat alles te doen met Hans van Wegen. Ik heb best wel eens vraagtekens gezet bij zijn wijze van politiek bedrijven. Maar als je het daar niet mee eens bent, dan speek je elkaar daarop aan tijdens het debat in de raad. Dat is wat anders dan de schofterige wijze waarop een van de PvdA-fractieleden midden in de verkiezingstijd campagne heeft gevoerd tegen de lijsttrekker van de BPA. Hopelijk is dit een slechts een verkeerd incident binnen de wijze waarop we in de raad met elkaar omgaan. De beste wijze om dit snel te vergeten, is het achter de politieke horizon laten verdwijnen van Ramon Smits Alvarez. Verhuizen naar Den Helder of Delfzijl zou een passende oplossing zijn!

Kattenbroeklezing en Het Spijkertje

Donderdag 23 maart 2006

Deze avond vond de Kattenbroeklezing plaats. Cultuurcriticus Thomas von der Dunk mocht deze avond in De Flint het debat op gang brengen over facetten uit de architectuur. Kern van zijn betoog vormden de vraagtekens die hij zette bij pogingen die met regelmaat worden ondernomen om vanuit verkeerde doelstellingen architectuur uit het verleden nieuw leven in te blazen. Met sprekende voorbeelden onderbouwde hij zijn kritiek op stadsbesturen en architecten die al lang verloren gebouwen opnieuw oprichten of bestaande historische gebouwen restaureren aan de hand van veronderstelde architectonische kenmerken uit lang vervlogen tijden.

Bij zijn treffende voorbeelden greep hij niet alleen terug op initiatieven elders in ons land of in het buitenland, maar ook op bekende bouwwerken in onze stad. Vervallen panden met een middeleeuws verleden zijn de afgelopen eeuw hersteld op een wijze die in geen enkele relatie stonden met de oorspronkelijke vorm. Architecten en opdrachtgevers hebben met groot gemak veronderstelde stijlkenmerken uit lang vervlogen tijden toegevoegd. Een van de treffende voorbeelden is de Koppelpoort, waar bij het herstel in de vorige eeuw kantelen, weergangen en andere ‘typisch middeleeuwse’ kenmerken zijn toegevoegd. Daar hoef je overigens niet altijd spijt van te hebben, lijkt mij.

Er was een klein incident wat voor mij een extra facet toevoegde aan het boeiende verhaal van Thomas von der Dunk. Op weg naar mijn plaats in de Flintzaal deelde een van de bezoekers mij terloops mee dat de welstandcommissie van onze stad (die allang had moeten worden opgeheven) de plannen van Krijco voor de wederopbouw van Het Spijkertje deze dag had afgewezen.
Dat is interessant. Bij de discussie over de sloop van Het Spijkertje heeft de vraag sterk meegespeeld of het nieuwe Spijkertje een soort replica moest worden van het gesloopte gebouw. De kritiek op het ontwerp dat Krijco heeft gepresenteerd werd grotendeels ingegeven door het feit dat de architect voor het vervangend van het gebouw een geheel eigen interpretatie heeft gevolgd ten aanzien van de continuering van de onlangs verdwenen bouwmassa.

Het is te hopen dat de architectuurpausen die onze welstandscommissie bevolken, deze avond aanwezig waren bij de Kattenbroeklezing. Ik meende er enige te ontwaren. Na alle blunders die gedurende de afgelopen jaren in onze binnenstad zijn gerealiseerd, het aanwezigheid van een welstandscommissie ten spijt (markthal, ROB-gebouw, Amicitia, Smalle Pad), vraag ik mij af welke geest van provincialisme er deze dag weer was neergedaald over de heren – en een enkele dame – die alle pretenties menen te bezitten om namens alle burgers in onze stad te beoordelen wat mooi en niet mooi is.
Waarmee ik overigens geen oordeel wens te geven over het ontwerp voor Het Spijkertje dat nu op tafel ligt. Ik heb geen moeite met dit plan, maar zal waarschijnlijk hetzelfde zeggen over andere plannen. Na alles wat de afgelopen jaren onze welstandscommissie is gepasseerd kan ik slechts zeggen: wees maximaal terughoudend bij de beoordeling van een ontwerp dat misschien wel omstreden is, maar in elk geval origineel. De lezing van Thomas von der Dunk heeft mij duidelijk gemaakt dat pogingen om een gesloopt gebouw weer in oude glorie op te bouwen, niet bij voorbaat het beste idee is!

De verhuizing van het zorgcentrum voor drugsverslaafden

Woensdag 22 maart 2006

Op Goede Vrijdag wordt het zorgcentrum voor dakloze harddrugsverslaafden aan de Kleine Haag geopend. Voor alle duidelijkheid: dat is een hoopvol moment voor de ongeveer zestig drugsverslaafden voor wie dit centrum wordt ingericht. Mensen met gevoel voor symboliek zouden achter de keuze voor deze dag uiteenlopende betekenissen kunnen bedenken, tot aan het bizarre toe.

Ik hoop dat de hotemetoten die bij de opening van het zorgcentrum het glas zullen heffen, op een speciale wijze omgaan met de omwonenden van het zorgcentrum. Alle toezeggingen van het gemeentebestuur ten spijt, zij zullen deze dag met meer dan gemengde gevoelens beleven. Voor de omwonenden wordt niet alleen een periode van strijd en onbegrip afgesloten. Ook begint er een nieuwe periode waar de omwonenden met bijzondere zorg op uitkijken. Ik hoop dat ons gemeentebestuur zich dat niet alleen realiseert, maar ook laat merken begrip te hebben voor het feit dat de openingsdag niet voor iedereen een feest is.

Toch wil ik bij dit onderwerp ook iets positiefs opmerken (de verbaasde gezichten bij sommigen blijven mij jammer genoeg onthouden). Vandaag ontving ik het verslag van de bewonersbijeenkomst die op 13 maart werd georganiseerd voor de omwonenden van de tijdelijke opvang achter de Bergstraat. Het lijkt mij, na alle heftige discussies, niet fair indien ik op dit punt niet zou vermelden dat de zorgvolle verwachtingen bij bewoners in de Bergstraat achteraf gezien niet zijn uitgekomen. Op dat punt past dus een compliment voor Stichting De Maliebaan en alle andere betrokkenen.

De voor de hand liggende gedachte is natuurlijk: hopelijk zijn de positieve ervaringen in de Bergstraat een voorteken voor de ontwikkeling aan de Kleine Haag. Maar ook al is zoiets meer dan te hopen, de twee zaken zijn te verschillend om nu maar te denken dat alles aan de Kleine Haag bij voorbaat wel op zijn pootjes terecht zal komen.
Enkele kenmerkende verschillen: de bussen bij de Bergstraat stonden op een afgesloten terrein en uit het zicht. De openingstijd was beperkt en het aantal bezoekers was lager dan het aantal bezoekers dat aan de Kleine Haag wordt verwacht. Er is rond de Bergstraat intensief toezicht gehouden, wat voor een tijdelijke maatregel makkelijker is te realiseren dan voor een permanente situatie. De maatregel was tijdelijk, wat de acceptatiegraad positief beïnvloedde. In elk geval heeft het feit dat de tijdelijke opvang in de achtertuin van de Stichting De Maliebaan stond, een optimale mogelijkheid gegarandeerd om adequaat te reageren op eventuele problemen.
En wat een grote rol speelt: door de geschiedenis van het zorgcentrum en de wijze waarop de gemeente individuele belangen terzijde heeft geschoven, rust er op het zorgcentrum aan de Kleine Haag een zware morele hypotheek. Gezien alles wat er is gebeurd, is het de vraag of het gemeentebestuur over het vermogen beschikt om het geschonden vertrouwen te herstellen, je mag het hopen. Daar is in elk geval veel meer voor nodig dan een feestelijke opening en een goed gevuld glas!

BPA gaat oppositie tegemoet

Dinsdag 21 maart 2006

Deze dag is één ding in elk geval duidelijk geworden: de Burgerpartij neemt niet deel aan het nieuw te vormen college. Dat bleek deze avond niet alleen uit een aantal onderwerpen waar de bestaande coalitiepartijen en de BPA mijlenver uit elkaar liggen. Het was vooral de toon van de discussie die duidelijk maakte dat er feitelijk geen enkele basis is voor samenwerking tussen de bestaande coalitiepartijen en de grootste winnaar (plus 150 procent) van de verkiezingen.

Een duidelijk voorbeeld daarvan was de discussie over de stedelijke ombudsman. Dit punt is al jaren een belangrijk actiepunt van de BPA. Het fenomeen ‘ombudsman’ mag als algemeen bekend worden beschouwd – politici die niet weten wat de taken van een ombudsman binnen de overheid zijn, zijn geen knip voor hun neus waard. Desondanks waren enkele partijen, zoals Groen Links en de VVD, duidelijk bezig om de BPA te jennen door zich onwetend op te stellen en de BPA te vragen wat zo’n ombudsman eigenlijk precies om het lijf heeft. De boodschap in de richting van de BPA was duidelijk: we willen jullie niet.
Er zijn overigens wel meer punten die een samenwerking tussen de BPA en de traditionele partijen binnen een coalitie onmogelijk maken. Een van de meest treffende is de opstelling ten aanzien van het drugshotel aan de Kleine Haag. De BPA heeft dezelfde opvatting als Jouw Amersfoort: zoek op een fatsoenlijke wijze een goede locatie en handhaaf gedurende deze zoektocht de tijdelijke opvang. Uiteraard niet achter de Bergstraat, waar beloften moeten worden nagekomen tegenover omwonenden, maar op een maatschappelijk draagbare plek. Jouw Amersfoort stelde enkele maanden geleden het Eemplein voor, aan de Amsterdamseweg tegenover het stadhuis. Overigens stemde toen ook de BPA tegen dit voorstel.

Omroep Amersfoort in moeilijk vaarwater

Maandag 20 maart 2006

Omroep Amersfoort heeft twee grote problemen. Tenminste twee, want zonder veel moeite kan ik nog wel enkele punten noemen. De twee belangrijkste zijn naar mijn mening echter: de financiële positie en de verlenging van de zendmachtiging voor de periode 2007-2011.

Dat het financieel nooit goed gegaan is bij Omroep Amersfoort, is algemeen bekend. Met de regelmaat van een klok vindt er discussie plaats over de financiële problemen bij de omroep, de gemeente heeft al verschillende keren moeten bijspringen. Alleen in de korte periode rond 1998 zag het er wat rooskleuriger uit. Toen ontfermde de BDU zich over de omroep. Nadat deze uitgever merkte dat de organisatie van de omroep niet optimaal was en er alleen maar geld bij moest worden gepast, werd de oude lijn van fliklapperij weer voortgezet.
Dat het nieuwe bestuur nog steeds geen grip heeft op de financiële voortgang, is zorgwekkend. Volgens sommige mensen heeft de omroep geen overschot van een halve ton, zoals de directie enkele maanden geleden beweerde, maar een tekort van tonnen. Ik ben bang dat de directie inderdaad een te rooskleurig beeld heeft geschetst. Wanneer het nieuwe bestuur niet spoedig het noodzakelijke inzicht verwerft en geloofwaardige cijfers weet te presenteren, ontstaat er een huizenhoog probleem.

Daarnaast moet het Commissariaat van de Media, mede op advies van de gemeente, deze zomer een nieuwe zendmachtiging voor vijf jaar verstrekken. Intussen heeft zich een tweede belangstellende voor deze zendmachtiging gemeld: RTV Eemland. Initiatiefnemer hiervan is Radio De Golfbreker, die daarvoor enkele partners heeft gevonden. Een uitgewerkt plan is nog niet gepresenteerd. Dat is wel noodzakelijk, want dagelijks televisienieuws is iets heel anders dan het maken van radioprogramma’s of het incidenteel produceren van film- en videoproducties. Wat de Golfbreker wel heeft, dat zijn enthousiaste vrijwillige medewerkers die niet geplaagd worden door een omstreden directiecultuur. Of dat genoeg is, moet echter nog blijken.

Miljoenen weggegooid geld!

Zaterdag 18 maart 2006

De bouw van 2.000 woningen levert Amersfoort 22 miljoen euro op. Dat las ik vandaag in de Amersfoortse Courant. De redactie heeft dit gegeven uit de zogenaamde ‘second opinion’ van het adviesbureau Witteveen-Bos. Uiteraard was mij dit gegeven al bekend tijdens de discussie op 28 februari in de gemeenteraad over de afkoop van de baggerstort van Smink. Op dat moment was het rapport echter nog vertrouwelijk, bij inzage moest ik mijn handtekening zetten om deze vertrouwelijkheid te garanderen. Wat dat betreft is het een goede zaak dat de redactie, evenals de SGLA, via de Wet Openbaarheid Bestuur, dit advies hebben opgevraagd – wat niet geweigerd kon worden.

Voorop staat natuurlijk de vraag: wil je 2.000 woningen bouwen in Vathorst-West. Met deze woningen wordt het beperkte groene gebied tussen Vathorst en Bunschoten nog verder volgebouwd. Deze groene ruimte staat al onder druk omdat ook Bunschoten bouwplannen heeft aan de oostzijde van deze gemeente en er uitbreidingsplannen zijn voor Polynorm.
Iedereen die roept dat hem de kwaliteit van het buitengebied van onze stad ter harte gaat, zal zich dus tegen de bouw van nog eens 2.000 woningen ten noorden van de vuilnishoop van Smink moeten verzetten. Zo niet de betrokken ambtenaren, die vechten voor hun brood, en de projectontwikkelaars met wie een groep ambtenaren op ons stadhuis goed kan samenwerken (kijk maar naar de snoepreisjes in de afgelopen jaren en de persoonlijke transfers vanuit het stadhuis naar de bouwbedrijven die in onze stad actief zijn).

Maar zelfs in het geval dat de gemeenteraad, los van Smink en gebaseerd op voldoende maatschappelijke steun, toch zou besluiten voor de bouw van 2.000 woningen, dan zou ik met de 22 miljoen euro die dat oplevert liever iets anders willen doen dan het grootste deel storten op de bankrekening van de firma Smink. Voor dat geld zijn heel wat betere dingen te verrichten in de stad en in de buurten. Al diegenen die roepen dat de transactie die enkele weken geleden plaatsvond met Smink, pro saldo de stad niets kost omdat we het – dankzij de daarvoor noodzakelijke 2.000 woningen extra – toch wel kunnen betalen, doen onze samenleving meer dan tekort.
En, zoals op 28 februari al door mij in de raad opgemerkt, aan de hele transactie met Smink zit een luchtje. Goed, de baggerstort lijkt niet door te gaan, maar de 1,6 miljoen kubieke meter bagger worden desondanks door Smink verwerkt. Dat doet deze – in zakelijk opzicht de gemeente ver de baas – onderneming beslist niet gratis. De winst die ze anders uit de baggerstort zou halen, verkrijgt ze nu grotendeels uit het storten van de bagger op de bestaande stort. En dat met aanzienelijk minder zakelijke risico’s, zoals uit het – eveneens tot voor kort geheime – rapport van DHV blijkt.
Over de milieutechnische risico’s wil ik het nog niet hebben, maar een lid van GUS merkte na het raadsbesluit op dat de op de, vijf meter hoger wordende, vuilberg gestorte bagger zal indrogen. Bij ongunstige wind kan de verontreinigde stof neerdalen over de woonwijken Vathorst, Nieuwland en Kattenbroek. Het is maar wat je de stad wenst aan te doen!

Maar ja, economische belangen van projectontwikkelaars, belangen van ambtenaren en gebrek aan kwaliteit binnen ons college hebben uiteindelijk de doorslag gegeven. Daarbij uiteraard geholpen door vijf slaafse coalitiepartijen. Gezien de verkiezingsuitslag zullen ook de komende vier jaar dergelijke enormiteiten ons niet bespaard blijven!

De resultaten van een verkiezingspoule

Vrijdag 17 maart 2006

Deze avond sloot ik met mijn ex-fractiegenoten Will Koet, Joop de Keijzer, Coen van Baggum en fractievolger Hans Mennes een periode van vier jaren Leefbaar Amersfoort af. Een weemoedige bijeenkomst, maar we deden dat onder het genot van een goede maaltijd uit de Italiaanse keuken. Wat van de ene kant een afsluiting is, zal van de andere kant een begin zijn – we hebben voor elkaar niet uit het oog te verliezen.

Tijdens de maaltijd werd ook de uitslag van de verkiezingspoule bekendgemaakt die wij vijf een maand voor de verkiezingen hadden georganiseerd. De Amersfoortse Courant had toen zijn prognose nog niet gepubliceerd, een prognose overigens die niemand van ons er toe bracht zijn voorspelling te wijzigen. En dat was maar goed ook, want uiteindelijk zaten we er niet zover naast.
De grootste afwijking van ons alle vijf betrof de PvdA. De meeste van ons hadden voor deze partij 8 zetels verwacht, enkele zelfs slechts 7 maar die hadden de prestaties van deze partij in onze eigen gemeenteraad te zeer als uitgangspunt genomen. Met het CDA zaten de meeste goed, bij de VVD waren de meeste een zetel te pessimistisch – waarschijnlijk waren de retourstemmen van Hart voor Amersfoort vergeten. Groen Links was door vrijwel iedereen goed geschat, bij de Christen Unie en de SP was vrijwel iedereen net een zetel te voorbarig.
Bij de BPA liepen de inschattingen uiteen van 4 tot 6 zetels, gemiddeld hadden we goed gegokt. De verwachtingen bij Jouw Amersfoort lagen tussen de 3 en 5 zetels, enig optimisme kon enkelen van ons niet worden ontzegd. Dat gold ook voor de NCPN, een van ons meende dat dit requiem uit het verleden met één zetel in de raad zou komen.
Onze inschattingen waren in elk geval redelijker dan die van de Amersfoortse Courant, alleen bij de voorspelling voor de PvdA waren wij minder realistisch. De pot ging uiteindelijk naar Will Koet.

Groot aantal coalitiecombinaties mogelijk

Donderdag 16 maart 2006

De nieuwe raad is geïnstalleerd. Fracties hebben hun visie gegeven op de verkiezingsuitslag en de belangrijkste punten genoemd van hun boodschappenlijstje voor een nieuw college. Deze avond werd ook de lijst openbaar gemaakt van gespreksonderwerpen die bij PvdA-formateur Ismail Parmaksiz zijn ingediend. Jouw Amersfoort neemt niet deel aan het collegeoverleg omdat deze partij, sinds vandaag de kleinste in de raad, heeft gekozen voor een rol in de oppositie. Intussen begint binnen politiek Amersfoort het grote raden: hoe gaat de nieuwe coalitie er uitzien. Er zijn verschillende combinaties mogelijk.

Na de verkiezingen opperden velen dat handhaving van de huidige regenboogcombinatie het meest voor de hand ligt. De coalitie in zijn totaliteit zag, dankzij de forse winst van de PvdA, zijn zetelaantal groeien van 26 naar 28. Toch is het maar de vraag of het zover komt. Indien een van de vijf coalitiepartijen buiten de boot valt, blijven er nog altijd minstens 22 zetels over. Vóór handhaven pleit onder meer de zekerheid dat de oppositie klein blijft. Wanneer Ismail Parmaksiz op safe gaat, houdt hij iedereen binnen de boot. Een nadeel van een ruime meerderheid is dat binnen de coalitiefracties de neiging om verdeeld te stemmen zal toenemen – enkele afvallers schaadt niet, maar tast wel de geloofwaardigheid van het coalitieverband aan. Vanavond hebben meerdere partijen gepleit voor een niet te brede coalitie.

Een andere mogelijkheid is de vorming van een aangekleed links college, met PvdA, Groen Links en de SP als kern. Aanvulling met één grotere fractie – CDA of BPA – is dan wel noodzakelijk. De drie linkse partijen hebben een groot aantal overeenstemmende programmapunten, er werd deze avond behoorlijk gebronsd in de richting van de BPA. Uit de woorden van de SP-fractievoorzitter kon worden opgemaakt dat deze partij een overwegend links college toejuicht.

Indien de liefdesverklaringen die verschillende partijen uitspraken in de richting van de BPA ook serieus moeten worden genomen, zijn ook nog andere combinaties mogelijk. Op de website van de BPA worden er twee genoemd: óf met de PvdA, CDA en Groen Links, óf met de VVD, het CDA en Jouw Amersfoort. Op de BPA-site wordt een peiling gehouden onder verschillende combinaties: vijftig procent van de respondenten kiest voor de combinatie met de VVD, 17 procent voor de combinatie met de PvdA. Het aantal respondenten vrijdagochtend om vijf uur was echter 12, dus deze peiling zegt nog niet veel. De gepresenteerde combinatie met de VVD scoort wel hoog, maar is niet reëel omdat Jouw Amersfoort afvalt.
Een probleem bij de vorming van een college met de BPA vormen de 25 stellingen uit de verkiezingscampagne van deze partij die als programma-eis op tafel zijn gelegd. Maar ja, dat is het beginbod, alleen al voor de beeldvorming zal de BPA wel een aantal punten laten vallen. De bijdrage gisteren op de website van BPA-fractielid Ruud Schulten wekt de indruk dat een toenadering wordt gezocht, al is die bijdrage uiteraard op persoonlijke titel geschreven.

Een grote kans maakt een college zonder VVD. Voorafgaand aan de verkiezingen lieten veel PvdA-kandidaten blijken weinig op te hebben met een combinatie met de VVD. Door de verkiezingsuitslag is de mogelijkheid dit ook waar te maken in het blijkveld gerukt. VVD-fractievoorzitter René van der Borch laat in zijn reacties, en ook deze avond, wel zeer nadrukkelijk blijken hoezeer deze partij bereid is deel te nemen aan een nieuw college. Stokpaardjes van de VVD, zoals de Westtangent, de wietboulevard, géén Vathorst-West, géén antiautobeleid en een zerotolerant veiligheidsbeleid, zijn al uit het beeld verdwenen.

Een actuele wijsheid uit de veertiende eeuw

Woensdag 15 maart 2006

Ik koop elke week een tot twee boeken en lees er ongeveer evenveel. De stapel nog te lezen boeken wil daardoor maar niet slinken, maar daarmee is te leven. Vandaag kon ik het nieuwste boek van Wouke van Scherrenburg dichtslaan: Vrouwen op het Binnenhof, een reeks interessante interviews met Nederlandse politica’s. Heel treffend vorige week op 8 maart uitgegeven en zeker aanbevelingswaardig.

Uit de stapel boeken kies ik, eigenlijk volkomen willekeurig, een werkje van Francesco Petrarca, Reisroute naar Jeruzalem. Petrarca is een van de grootste dichters en prozaïsten uit de Italiaanse renaissance, naast Erasmus is hij een van de medegrondlegger van het humanisme, daarnaast is hij een van de eerste Europese bibliofielen.
Het eerste vers uit zijn itinerarium maakt mij perplex. Het is een treffende situatieschets van de discussie waarin ik de afgelopen tijd ben beland. De op zichzelf willekeurige greep uit de boekenstapel kan eenvoudigweg geen toeval zijn. Ik kan volstaan met het citeren van dit vers van Petrarca.

“Slechts zelden beantwoorden de feitelijke gebeurtenissen aan onze verwachtingen: vaak komt wat men zich had voorgenomen niet uit en gebeurt wat men niet had voorzien. Dit mag echter bij niemand verwondering wekken; eerder zou het verwonderlijk zijn als het anders zou gaan. De Rede mag misschien van het begin van een onderneming de koers bepalen,de Fortuin stuurt het verloop ervan bij, en een grotere tegenstelling dan tussen Rede en Fortuin bestaat niet. Zo komt het dat de Fortuin het weefsel waaraan de Rede weloverwogen begonnen was, dikwijls voortijdig in een opwelling onherstelbaar beschadigt.
Ach, men zou wensen dat deze bewering een overtuigend bewijs nodig had, en dat het leven der mensen niet dermate vol van deze klachten was, dat men over vrijwel niets anders meer kon treuren!” (1358, Francesco Petrarca)