Jules Deelder mag ons boerenerf niet betreden

Zondag 29 mei 2005

Ik heb het twee keer gelezen voordat ik het geloofde. Jules Deelder mocht in Amersfoort niet deelnemen aan een discussie over veilig uitgaan. Ik heb de ‘nachtburgemeester’ van Rotterdam verschillende keren mogen aanhoren, enkele keren tijdens bijeenkomsten waarvan de gemeente Rotterdam mede-organisator was. Voor de gemeente Amersfoort is Jules Deelder echter een maatje te groot.

Provincialisme en kleinburgerlijkheid ten top. Dan mag je als gemeentelijk projectleider voor de veiligheid nog zulke creatieve strikjes dragen, zo een dichter uit de verre grote stad, dat is toch wel iets te veel voor ons dorp aan de rand van de Veluwe. Volgens de Amersfoortse Courant was Jules Deelder als deelnemer aan een discussie die ons allen aangaat niet geschikt omdat hij heeft toegegeven drugs te gebruiken.
Mijn lieve hemel: als we deze opvatting tot lokale folklore gaan verheffen, mogen we de Flint wel sluiten, een aantal festivals afzeggen en een deel van onze jeugd de stad uitjagen. Een koffieshop in Vathorst wordt er tegen de wil van een heel stadsdeel doorheen gedrukt, maar Jules Deelder mag onze stadspoorten niet passeren. Hypocrieter kan ik het niet bedenken, maar dat is misschien het logische gevolg van een beperkte zicht op wat er in de grote wereld plaatsvindt. Arm gemeentebestuur.

Overigens zag ik tot mijn vreugde dat 55 procent van de Fransen zich verzet tegen een overheid die het vertrouwen van de burgers niet heeft verdiend. Rampen werden aangekondigd indien de Fransen in meerderheid ‘Non’ zouden zeggen. Wat hoor ik eurocommissaris Günter Verheugen, een van de Europese rampprofeten, na de uitslag op de ARD zeggen: zo erg is de Franse uitslag ook weer niet, we gaan gewoon verder met de bestaande regelgeving en eigenlijk was het geen serieuze peiling want voor de Fransen speelden ook binnenlandse overwegingen een rol. Zoals gezeg: in Brussel geldt de stem van de bevolking niet, de Europese bureaucratie heeft zijn eigen dynamiek.

Rome is ver, u bent mij nog niet kwijt!

Zaterdag 28 mei 2005

Schijnbaar ben ik ook gespreksonderwerp bij de hockeyclub, hoewel ik daar zelf nooit kom. Ik voel mij vereerd. Het gerucht onder onze hockeyers luidt: Raphaël Smit behoort welliswaar tot de oprichters van Jouw Amersfoort en zal zich ook wel verkiesbaar stellen voor de nieuwe gemeenteraad, maar binnen de kortste tijd keert hij de Keistad de rug toe en verhuist hij naar Rome. Dat is dus niet zo netjes, zou ik zelf ook denken.

Toegeven, ik verkeer graag in steden als Berlijn, Rome en noem maar op. Niet alleen voor de sfeer en het culturele aanbod, maar ook omdat deze steden voor een Amersfoortse politicus zeer leerzaam zijn. In dergelijke steden zijn problemen die zich in Amersfoort op bescheiden schaal aandienen, meer dan zichtbaar aanwezig – uitvergroot, zou ik kunnen zeggen. Grootstedelijke gebieden inspireren mij, daarnaast dragen zij er toe bij om hooggespeelde thema’s te relativeren en binnen de Amersfoortse politiek met twee benen op de grond te blijven staan.
De landen rond de Middellandse Zee hebben mijn bijzondere belangstelling, van Sevilla tot Istanbul en van Lissabon tot Rome. Natuurlijk door het klimaat, maar niet dat alleen. In deze landen ligt de bron van onze beschaving, en die boeit mij. En van alle steden in dit gebied trekt mij Rome het meeste, daar zou ik op z’n minst wel een pied-à-terre willen hebben.
Deze mening steek ik nooit onder stoelen of banken, maar ik voeg er wel steeds aan toe: vanaf het moment dat ik in Amersfoort geen dagelijkse verplichtingen meer heb. En als raadslid heb ik die, vanaf het moment dat ik mij als kandidaat meld en dan voor vier volle jaren. Ik stel het maar even om hoopvolle geruchten die onder mijn politieke tegenstanders zouden kunnen leven naar het land der fabelen te verwijzen. U bent niet zomaar van mij af!

De trofeeën van Hans van Wegen

Vrijdag 27 mei 2005

Ik reageer niet vaak spontaan op de weblogs van anderen. Als ik dat nu wel doe, dan is het omdat het een bijdrage van Ruud Schulten betreft. Ik heb waardering voor de verdieping die hij in de politieke discussie probeert aan te brengen. Als je zijn soms wat uitvoerige bijdragen tot aan het einde leest, kom je soms interessante opmerkingen tegen, los van de vraag of je het in alle gevallen met hem eens bent. Ruud is bereid de discussie te zoeken, wat hem binnen de VVD-fractie overigens behoorlijk is opgebroken.

Vandaag gaat hij in op de presentatie van Jouw Amersfoort. Uit het eerste deel van zijn bijdrage is een gevoel van waardering voor Jouw Amersfoort te distilleren, los van de vraag of dat Ruud’s bedoeling was. Dat kan Ruud, als fris lid van de Burgerpartij, natuurlijk ook niet maken, dus sluit hij zich in het tweede deel van zijn betoog aan bij een bijdrage op de site van Kees Kraanen. En daarmee gaat Ruud meteen in de fout, op een manier die ik niet van hem had verwacht.
In het verlengde van Kees Kraanen, maar dan anders verwoord, suggereert hij dat Jouw Amersfoort zich nestelt in het ik-gevoel dat bij veel mensen leeft. ‘Ja zeggen tegen je eigen ding,’ noemt hij dat. Ik vind dat iedereen bij het beeldmerk van Jouw Amersfoort zijn eigen gedachte mag hebben: indien dat tot verschillende opvattingen leidt, vind ik dat eigenlijk wel boeiend. Gezien de diepgang die Ruud Schulten steeds in zijn bijdragen tracht te brengen, had ik echter een andere nuancering verwacht. Jouw Amersfoort is immers een oproep aan de mensen om uit hun schulp te kruipen en zich in te zetten voor de stad die immers van ons allen is, dus ook van jou! Jouw Amersfoort roept de mensen op om samen te werken aan een betere stad, creatief mee te denken bij het vinden van oplossingen die het leven in onze stad nog beter moeten maken. Niks geen ‘ik-tijdperk’dus!

Een dergelijke gedachte had ik achter de reactieknop van Ruud’s site willen plaatsen. Maar iedereen kent het gevoel wel: je wilt op een bankje in een park gaan zitten, maar merkt dat er al iemand zit naast wie je niet graag wilt worden aangetroffen. Zo ook bij de reacties op Ruud’s site, en dan doel ik op de reactie van de anonieme persoon die zich verschuilt achter de naam ‘observant’. Ik heb intussen begrepen dat het een adept is van de Burgerpartij, waar op zich niets kwalijks in steekt zolang dat niet met domheid gaat gepaard.
Zo verwijt ‘observant’ dat Jouw Amersfoort een vergaarbak is van D66-ers, ex-VVD-ers en ex-PvdA-ers. Observant moet zich dan binnen de Burgerpartij ook redelijk ongemakkelijk voelen: daar tref ik de ex-CDA-er Gerard van Vliet aan naast ex-VVD-er Ruud Schulten en ex-HvA-er Sjoert Geurts. Het lijstje is misschien niet eens compleet.

En ik geloof dat Hans van Wegen ook graag een ex-Leefbaar Amersfoorter aan zijn trofeeën wil toevoegen. Dat maak ik op uit de moeite die hij doet om een van onze fractiegenoten te paaien. Een drankje en een etentje behoren tot de vele vriendelijkheden die mijn fractiegenoot krijgt aangeboden. Voor het goede begrip, ik ben niet uitgenodigd. Jammer, want een lekkere hap op kosten van de Burgerpartij zal ik niet versmaden!
En dat geldt ook voor mijn fractiegenoot. Ik heb hem gesuggereerd om te zorgen voor een vette rekening. De wat platte pogingen tot inpalmen – want zo komt dat op mij over – zullen zich dan vooral beperken tot kosten. Mijn fractiegenoot wenst niet het risee van de stad te worden en onverwacht te belanden in een positie waarin hij middelpunt van de discussie is en ineens de politieke wind in het gezicht krijgt.

Jouw Amersfoort verandert hiërarchie binnen de raad

Donderdag 26 mei 2005

De presentatie van Jouw Amersfoort leidt opnieuw tot een verschuiving binnen de gemeenteraad. Enkele maanden geleden schoof Groen Links, na het samengaan met de lijst Ozcan, op naar de vierde plaats in de partijenhiërarchie. De nieuwe fractie Jouw Amersfoort speelt nu haasje-over: we zijn ineens de tweede fractie in de gemeenteraad.
Enkele getallen: samen beschikken de voormalige fracties van Leefbaar Amersfoort (4.964 stemmen) en D66 Amersfoort (3.595 stemmen) over een kiezerspotentieel van 8.559 stemmen. Dat is 15,4 procent van alle stemmen. De PvdA, nu nog tweede in het rijtje, vergaarde bij de verkiezingen 7.664 stemmen, goed voor 13,8 procent van de stemmen.

Hart voor Amersfoort werkte het afgelopen jaar op onderdelen samen met Leefbaar Amersfoort, waarbij overigens geen sprake was van formele blokvorming zoals twee maanden geleden tussen Groen Links en de groep Ozcan plaatsvond en nu ook binnen Jouw Amersfoort het geval is. Hart voor Amersfoort heeft de afgelopen maanden meegedeeld dat het pas rond de zomer besluit zijn samenwerking met Leefbaar Amersfoort al dan niet op een meer formele wijze binnen Jouw Amersfoort voort te zetten.
Zou die stap worden genomen, dan vertegenwoordigt Jouw Amersfoort 10.796 stemmers, wat overeen komt met 19,6 procent van de stemmen. Omdat de VVD tijdens de afgelopen verkiezingen 9.779 stemmen vergaarde (17,6 procent), zou Jouw Amersfoort na de zomer de grootste fractie in de gemeenteraad zijn. We wachten af.

Voorzieningen: een wereld van verschil in Vathorst

Woensdag 25 mei 2005

In het informatiecentrum van Vathorst vond deze dag een bijeenkomst plaats van een platform van mensen die betrokken zijn bij de zorg en dienstverlening in het nieuwe stadsdeel. Het geheel had een informeel karakter, doel was om inzicht te krijgen in het geheel van voorzieningen waarover Vathorst in de toekomst kan beschikken.

Op het terrein van de voorzieningen is Vathorst inderdaad een Wereld van verschil. Het lijkt in deze wijk te lukken om voorzieningen grotendeels te bundelen en verschillende aanbieders van onderwijs, dienstverlening en zorg te laten profiteren van de meerwaarde die kan ontstaan door samenwerking. De Brink, de eerste locatie waar deze samenwerking tot stand komt, is daarvan een goed voorbeeld. Hier zijn verschillende scholen, de kinderopvang, het welzijnswerk en activiteiten van SRO onder een dak verzameld en functioneren, mede door de aansprekende indeling van het gebouw, als kweekvijver voor allerlei nieuwe bewonersactiviteiten op het gebied van zaken zoals welzijn en sport.
Dit wordt de komende jaren op meer plekken in Vathorst mogelijk: op twee plekken in Laak, in De Bron en in het zogenaamde ICO-cluster bij het te ontwikkelen hoofdwinkelcentrum voor het nieuwe stadsdeel. Het is echter jammer dat op één onderdeel de nagestreefde samenwerking niet is gelukt: de gezondheidszorg. De besluitvorming binnen deze sector is taai, instanties als zorgverzekeraars gaan conservatief om met de belangen die zij vertegenwoordigen en het blijkt moeilijk te zijn om binnen de gezondheidszorg alle neuzen tijdig in dezelfde richting te krijgen.

Het is niet gelukt in De Brink. Hopelijk hebben de zorgverzekeraars hiervan iets geleerd en kan voor volgende centra van dienstverlening in het nieuwe stadsdeel de aansprekende samenwerking tussen de gezondheidszorg en alle overige aanbieders wel tot stand komen. Voor de bewoners in de nieuwe wijk zou dit een zegen zijn.

‘Jouw Amersfoort’: nieuw elan in de Amersfoortse politiek

Dinsdag 24 mei 2005

‘Jouw Amersfoort’. Een nieuw begrip en een nieuwe beweging waaraan men snel zal wennen. Onder de naam Jouw Amersfoort gaan Leefbaar Amersfoort en D66 Amersfoort samen deelnemen aan de verkiezingen in maart 2006. En niet alleen dat: onder deze naam werken de twee fracties al vanaf deze dag samen. Onder de naam Jouw Amersfoort bundelen de twee partijen hun krachten om te komen tot een nieuwe, open politieke cultuur in onze stad en om een bijdrage te leveren bij het tegengaan van de versnippering die tot voor kort de gemeenteraad kenmerkte.

Leefbaar Amersfoort heeft de afgelopen jaren op verschillende manieren geprobeerd om krachten te bundelen en daardoor een sterkere oppositie tegenover de oude, introverte politiek die kenmerkend is in Amersfoort te kunnen voeren. Een van de motieven daarbij was de constatering dat de oppositiepartijen meestal dezelfde standpunten innemen: de melodie is gelijk maar de muziek klinkt soms verschillend. In 2003 is veel energie en tijd gestoken in gesprekken met de Burgerpartij. Om verschillende redenen leverde dat geen werkbare afspraken op. In 2004 werd een aantal werkafspraken gemaakt met Hart voor Amersfoort die leidden tot gezamenlijke fractievergaderingen en tot een bundeling bij de inbreng in de commissievergaderingen.

Het initiatief voor de samenwerking met D66 Amersfoort kwam van onze nieuwe partner. Ook binnen de fractie van D66 Amersfoort bestond de wens om krachten te bundelen en politieke versnippering tegen te gaan. D66 Amersfoort maakt al langer deel uit van de gemeenteraad maar sloeg na de verkiezingen in 2002 een nieuwe weg in waarbij werd gekozen voor het werken als pure plaatselijke partij, een proces dat de afgelopen jaren steeds meer inhoud kreeg. Het besluit van D66 Amersfoort om nauwer te gaan samenwerken een andere stadspartij, in het najaar van 2004 genomen, was de apotheose in dit proces.
Dat D66 Amersfoort koos voor gesprekken met Leefbaar Amersfoort was op zichzelf genomen niet onlogisch. Beide partijen kwamen elkaar de afgelopen jaren steeds vaker tegen, wat zich onder meer uitte in gezamenlijke moties en enkele initiatiefvoorstellen op het gebied van parkeerbeleid en verkeer. Bij gezamenlijke initiatiefvoorstellen volgden de twee partijen een werkwijze die beiden het meest aansprak: eerst open gesprekken organiseren met belanghebbenden om daarna, samen betrokken inwoners, pragmatische oplossingen te zoeken en die om te zetten in constructieve voorstellen. Dit wordt ook een van de kenmerken van Jouw Amersfoort.

De gesprekken die Leefbaar Amersfoort en D66 Amersfoort sinds het begin van dit jaar voerden, maakten al spoedig duidelijk dat er voldoende aanleiding was om de incidentele samenwerking uit het verleden meer te structureren. Een belangrijk gegeven daarbij was dat de chemie tussen mensen klopten, een noodzakelijke voorwaarde om samen verder te gaan. Het resultaat van de gesprekken is de nieuwe beweging die niet wil optreden als een traditionele partij, maar vooral ook open wil staan voor onafhankelijk denkende, actieve inwoners in onze stad. Dit zal ook in de lijst tot uitdrukking komen waarmee Jouw Amersfoort in maart 2006 de verkiezingen ingaat.

Minder bureaucratie en achterkamertjespolitiek, luisteren naar stadgenoten, kritisch en constructief: dat zijn voor mij enkele kenmerken voor de nieuwe beweging. Jouw Amersfoort moet staan voor eerlijkheid en openheid, voor samenwerking met mensen die zich inzetten in buurten en wijken en in voor de samenleving relevante organisaties. Uitgangspunten liggen niet bij partijbelangen of bij oude, stoffige dogma’s, maar het welzijn van mensen en de kwaliteit die zij aan hun woonomgeving wensen te geven. Jouw Amersfoort zal niet alleen kritisch zijn, maar ook naar constructieve oplossingen zoeken, samen met de mensen om wiens belangen het gaat.

De laatste stappen op weg naar samenwerking

Maandag 23 mei 2005

Deze dag worden de laatste voorbereidingen getroffen voor de presentatie van Jouw Amersfoort. De basis hiervoor vormen de instemmende uitspraken die op 21 april werden gedaan in ledenvergaderingen van Leefbaar Amersfoort en D66 Amersfoort. De nieuwe beweging moet een bijzondere vorm van samenwerking worden.De nieuwe beweging Jouw Amersfoort wordt dusdanig geconstrueerd dat er naast de twee oprichtende partijen ruimte aanwezig is voor anderen. Dat kunnen andere partijen zijn, maar vooral ook actieve, niet gebonden inwoners van onze stad.

Een van de zaken die nog niet kan worden geregeld, is de relatie met Hart voor Amersfoort. Ruim een jaar werkt Leefbaar Amersfoort op praktische punten met Hart voor Amersfoort samen. De nieuwe beweging die wij samen met D66 Amersfoort tot leven brengen, gaat echter een stapje verder dan de onverplichte samenwerking die we met Hart voor Amersfoort hebben. Ton Berends, die we regelmatig op de hoogte hebben gehouden van de voortgang in het proces, wil eerst een gedegen discussie houden binnen zijn achterban – een discussie die nog niet is afgesloten. Omdat we Jouw Amersfoort willen presenteren voordat de behandeling van de Kadernota van start gaat, moeten we genoegen nemen met de tijdelijke onduidelijkheid over de positie die Hart voor Amersfoort in dit geheel inneemt.

Een ander punt laten we met opzet nog openstaan. Dat betreft de toekomstige aanvoerder voor de gezamenlijke lijst. De oprichters van Jouw Amersfoort – de voorzitters van de fracties en partijen van Leefbaar Amersfoort en D66 Amersfoort – hebben hierover een opvatting, maar het zijn de leden van beide partijen die hierover in september moeten beslissen, dus is het te voorbarig om hierover verder uit te wijden. Theoretisch staan verschillende opties op de rol. Belangrijk daarbij is dat de mogelijke kandidaten die de afgelopen maanden binnen beide partijen zijn genoemd, het met elkaar eens zijn: er zal wat hen betreft geen race ontstaan maar intensieve samenwerking.
De komende maanden wordt ook tijd gestoken in het benaderen van stadgenoten die zich inzetten voor onze stad, dat doen onafhankelijk van partijen maar die wel belangstelling hebben getoond voor de rol die het openbare bestuur speelt bij hun activiteiten. Samen met hen wil de beweging Jouw Amersfoort zich inzetten voor een nieuwe politiek. Op de kandidatenlijst moeten zij een herkenbare plaats innemen, naast kandidaten uit de partijen die tot de oprichters van Jouw Amersfoort behoren. Overigens zal op de kandidatenlijst de gelijkwaardigheid van waaruit de afgelopen maanden Leefbaar Amersfoort en D66 Amersfoort de gesprekken hebben gevoerd, tot uiting komen.
Wat noodzakelijk is, is dat de nieuwe beweging een rechtspersoon wordt. Niet dat we daarom zitten te springen, maar het is een voorwaarde om aan de verkiezingen in maart volgend jaar te kunnen deelnemen. Aan Mirjam Barendregt en mij dus de eer om bij de notaris de akte te laten passeren, zodat Jouw Amersfoort ook kan worden opgenomen in de registers van de Kiesraad en van de Kamer van Koophandel. Met de handtekening van de notaris er bij kunnen we zeggen: hoera, we bestaan!

Zorgen over het Eemcentrum

Zondag 22 mei 2005

Er is een punt dat mij verontrust: de ontwikkeling van het Eemcentrum. Het college heeft in zijn Jaarverslag 2004 nogmaals bevestigd dat er naar wordt gestreefd om in 2008 de poorten van dit centrum te openen. Maar dan moet er spoedig worden begonnen met de bouw, in elk geval in de loop van 2006. De voorbereidingen hiertoe zouden dan al in een ver stadium van ontwikkeling moeten zijn.

De gemeenteraad heeft steeds gesteld dat de culturele onderdelen van het nieuwe centrum, waar de gemeente voor verantwoordelijk is, gelijktijdig moeten worden ontwikkeld met de commerciële onderdelen waarvoor de projectontwikkelaar verantwoordelijk is. dat is de enige garantie dat er ook een echt plein ontstaat en er wordt voorkomen dat enkele culturele gebouwen van de gemeente aan de rand van een zandvlakte een unheimisch beeld opleveren.
Een van de belangrijke commerciële onderdelen – een van de zogenaamde ‘iconen’ – is de geplande megabioscoop. In september van het vorige jaar meldde wethouder Jan de Wilde dat binnen ongeveer een week de contracten met de exploitant zouden worden getekend. In december (er was nog steeds niets bekend) deelde hij mee nog geen informatie te kunnen geven omdat de ontwikkelaar en de exploitant dat zelf en gezamenlijk op korte termijn wilden doen.
Intussen zijn wij een half jaar verder en is er nog steeds niets gebeurd. Daarentegen nemen de berichten toe dat het niet zo goed gaat in de bioscoopwereld en dat nieuwe investeringen daarom uitblijven. Dat kan ernstige consequenties hebben voor het project in het Eemcentrum, in elk geval kan hierin de oorzaak liggen van de oorverdovende stilte rondom de ontwikkeling van het commerciële gedeelte van het Eemcentrum.

Ik heb mijn geloof in de openstelling in 2008 al een beetje opgegeven. Ook binnen de kring van toekomstige gebruikers van de culturele onderdelen van het centrum zijn bezorgde geluiden te horen. Het jaar 2010 wordt al als een meer reëel moment van openstelling genoemd. Dat is echter niet zonder consequenties. Zo kampt de Scholen in de Kunst met een ernstig ruimtegebrek, kwantitatief maar ook kwalitatief. Bijvoorbeeld: de muziekschool in de mooie, maar zeer onpraktische panden aan Muurhuizen had al lang moeten verhuizen naar een betere, aangepaste locatie. Op dat punt is haast geboden. Maar ook financieel kan uitstel van de oplevering van het Eemcentrum de nodige consequenties hebben. Door renteverlies ontstaat er schade voor de gemeente, rechtstreeks of indirect via de gekozen pps-constructie.
Door middel van schriftelijke vragen, deze dagen door mij gesteld, hoop ik dat de stilte rondom het Eemcentrum wordt doorbroken en we in elk geval wat meer inzicht krijgen in de mogelijke problemen die er ontstaan doordat afspraken met exploitanten voor het commerciële deel van het Eemcentrum nog steeds uitblijven.

Schaalvergroting oké, maar let op de dienstverlening

Vrijdag 20 mei 2005

De Utrechtse afdeling van de VNG debatteerde vandaag over de Veiligheidsregio. Deze nieuwe organisatievorm bundelt het werk van politie, brandweer en gezondheidsdiensten op provinciaal niveau. Hierdoor moet een betere bestrijding van rampen en andere crisissituaties mogelijk worden. Een typisch Amersfoorts voorbeeld: het ketelwagenincident, twee jaar geleden in onze stad. Het instellen van een Utrechtse veiligheidsregio is de uitwerking van een Kabinetsbesluit. In enkele regio’s, zoals het Rijnmondgebied, is al veel jaren ervaring opgedaan met bovengemeentelijke coördinatie op veiligheidsgebied, de provincie Utrecht start in 2006.

Het instellen van een veiligheidsregio lijkt mij een zinvolle en noodzakelijke zaak. Deze vorm van schaalvergroting is onontkoombaar, gezien de omvang en gecompliceerdheid die rampen kunnen hebben. Toch zie ik een nadelig effect bij de voortgaande concentratie van de veiligheidszorg. Door deze schaalvergroting komt de relatie tussen de inwoners van de stad en hun hulpdiensten onder druk te staan. Uit de discussie bleek dat dit voor een taak als de brandweer niet zonder meer hoeft te zijn, aldus de aangetreden deskundigen.
De ervaringen bij de politie zijn anders. Zonder te beweren dat het hierbij om grote gebaren gaat, moet toch worden gezegd dat het op een inwoner van Amersfoort vreemd overkomt wanneer hij de centrale meldkamer belt en aan de medewerker (die in Utrecht zetelt) elementaire informatie moet verschaffen over de plek waar hulp wordt gewenst. Dit versterkt het vertrouwen in de hulpverlening niet. Centralisatie waar nodig, oké, maar mij lijken maatregelen noodzakelijk waardoor dagelijkse, essentiële dienstverlening op zo klein mogelijke schaal plaatsvinden.

Deze avond hoorde ik – voor de zoveelste keer – een van de drogredeneringen waarmee Haagse hotemetoten die voor een ‘ja’ op 1 juni zijn, zich bedienen. Hij kwam dit keer uit de mond van Eurocommissaris Kroes, maar ik heb hem al vaker gehoord. Het gaat over de bureaucratie in Brussel. Dat valt wel mee, wordt er dan gezegd, want een stad als Rotterdam heeft meer ambtenaren dan er in Brussel zitten. Kan zo zijn, maar in Brussel zitten geen Europese trambestuurders, groenwerkers, vuilnismannen, baliemedewerkers in deelgemeenten en noem maar op. Het is appels met peren vergelijken, en dat alles om de kiezer op het verkeerde been te zetten. Ik blijf dus tegenstemmen!

Nieuwe stuurlui voor stadsvernieuwing noodzakelijk

Donderdag 19 mei 2005

De bijeenkomst die de SCW deze middag voor raadsleden organiseerde, was goed verzorgd en vooral leerzaam. Leerzaam omdat tijdens de discussie aan het einde van het bezoek bleek dat de gemeente het met de stadsvernieuwing behoorlijk laat zitten. Oké, met de sociale kant van de stadsvernieuwing (afdeling WSO) gaat het niet verkeerd. Maar bij de fysieke aanpak, dus de renovatie en nieuwbouw, is een behoorlijke achterstand ontstaan. Dit is vooral het werkveld van de afdeling SBO, en daar lijkt de belangstelling vooral te liggen bij de nieuwbouw. Die is minder gecompliceerd en levert meer roem (mooie plaatjes, feestelijke openingen) op. Maar toch, stadsvernieuwing is meer dan een burenproject of buitenkasten, als het om stadsvernieuwing gaat is er in Amersfoort nog een wereld te winnen.

Wat uit het – teruggenomen – Plan van Aanpak al bleek, wordt tijdens het werkbezoek bevestigd. De corporaties zijn klaar voor de stadsvernieuwing, maar het wachten is op zinvolle initiatieven vanuit het gemeentebestuur. Wethouder Piet Jonkman is daarvoor verantwoordelijk, en dat zegt natuurlijk al genoeg. Het wordt tijd voor een nieuw geluid en voor andere mensen die wél visie hebben, initiatieven durven te nemen en de overheid niet als van boven opgelegd gezag zien maar als een creatieve vorm van openbaar bestuur, uit te voeren in samenspraak met direct betrokkenen.

Referendum wordt motie van wantrouwen tegen Kabinet

Woensdag 18 mei 2005

Radio-omroep De Golfbreker organiseerde deze dag een discussie in het café van het Onze Lieve Vrouwetheater. Onderwerp: het referendum over de Europese grondwet. Ik was toehoorder, in het panel zaten Steven Pietersen van D66 (vóór), Frits Schoenmaker van de SP (tegen), mevrouw Kennedy, steunfractielid van de Christen Unie (namens haar partij tegen, van haar zelf weet ik het niet zo zeker) en de voorzitter van het plaatselijke CDA, wiens naam mij is ontgaan (vóór). Er ontstond een soms heftige discussie tussen twee tegenstanders die misschien wel de goede argumenten, maar niet de goede presentatie hadden en de voorstanders van wie Steven Pietersen op punten won. Desondanks blijf ik tegen.

Toegegeven, niet elk onderdeel van de Europese grondwet is slecht en Europa heeft ons de afgelopen decennia veel goeds gebracht, naast een ridicule regelgeving, een weinig overtuigend parlement en een bureaucratie die misschien relatief niet groot is, maar wel aan grootheidswaan leidt. Maar ik geloof dat bij het referendum nog andere zaken spelen.
Naar mijn mening wordt de stemming onder de mensen mede bepaald door het optreden van het Kabinet Balkenende en de regeringspartijen. Ik ga over mijn nek wanneer ik een man als minister Brinkhorst in discussie zie. Oké, we mogen kiezen uit vóór of tegen, maar wie het waagt tegen te zijn, wordt door hem als een soort landverrader, oorlogshitser en demagoog neergesabeld. Brinkhorst is voorman van een partij die zich steeds hard heeft gemaakt voor het houden van referenda, maar in zijn ogen zijn die er alleen maar om ja te knikken tegen het kabinetsbeleid. En omdat veel mensen daar niets in zien, en zeker niets zien in een bourgeoisietype als ene Brinkhorst, is het mogelijk dat het aantal neestemmers de komende weken vooral toeneemt. Dat bij dat alles demagogie het gaat winnen van de feiten is misschien wel jammer, maar wat wil je als Kabinetsleden op ongeloofwaardige wijze – het vertrouwen dat een regering behoort te hebben, hebben het al grotendeels verloren – tegenstanders voor rotte vis uitmaken.

Onze burocraten: waterwinnen op volle zee

Dinsdag 17 mei 2005

De gedachten binnen ons gemeentelijke apparaat zijn soms ondoorgrondelijk. Ik zeg dat als bewoner van het Gildekwartier. Centraal in het Gildekwartier ligt een plantsoen, De Bombazijn. Aan de lange kanten, ten noorden en zuiden van dit plantsoen, liggen het Wolleweversgilde en het Drapiersgilde. Ik heb er een mooi ingekleurd prentje, dat de gemeente begin dit jaar aan de nieuwe bewoners ter beschikking stelde, bijgepakt. Het is overduidelijk: de twee routes langs het plantsoen staan ingetekend als fietspaden, niet als autoweg, en als fietspaden zijn ze ook vormgegeven.

Toch heeft het college vorige week een besluit genomen en een persbericht laten uitgaan: het Drapiersgilde wordt definitief afgesloten voor autoverkeer. Daarmee zou doorgaand verkeer in het Gildekwartier niet mee mogelijk zijn, want ook Wolleweversgilde is voor het autoverkeer afgesloten. En om het nog eens duidelijk te maken, kregen de omwonenden deze week nog eens een brief waarin de afdeling Verkeer de bewoners nogmaals en omstandig uitlegde dat het Drapiersgilde definitief wordt afgesloten voor autoverkeer.
Ik heb enkele mensen uit mijn nieuwe woonomgeving er op aangesproken: iedereen ging er al lang van uit dat de twee gewraakte wegen niet meer waren als fietspaden. De vraag die nu dus bij mij ontstaat is, of de scribenten van al deze persberichten en brieven wel eens naar de bestaande situatie hebben gekeken. Zij wekken de indruk dat er adequaat wordt gereageerd op wensen van de bewoners, maar zo ken ik er nog wel een paar: de A28 wordt opengesteld voor het snelverkeer, Hemus mag roeien op de Eem en als de stoplichten op groen staan mogen we doorrijden of oversteken.

Interessanter is de vraag waar de bewoners van Batavia hun auto moeten laten, hoe de gasten van Merlot hun doel kunnen bereiken en hoe de heer Schoonderbeek zijn leegstaande kantoorruimte kwijtraakt nadat de Grote Koppel voorgoed wordt afgesloten voor het autoverkeer. Achter de tekentafel is alles zou eenvoudig, maar de praktijk…..!

Waar blijft het sloopcomité voor Amicitia?
Zondag 15 mei 2005

Tijdens een gesprek dat ik dit weekend voerde over de koopgoot van Amicitia, dook ik in mijn archief en vond daar een door mij geschreven ingezonden brief. Deze werd in 2001 in de Amersfoortse Courant afgedrukt, maar blijkt meer dan ooit actueel te zijn, met name in verband met de oproep aan het einde van de brief. Ik geef hem daarom nogmaals weer. De brief werd geplaatst onder de kop ‘Amicitia’ en was voorzien van een pakkende foto met het onderschrift: ‘Amicitia: fantasieloze bunkerbouw met goedkope vensters.’ De brief:

‘Het is zo’n vijf jaar geleden. Ik was nog lid van de gemeenteraad, dat de plannen voor Amicitia werden gepresenteerd. Het hoofd stedenbouw van de gemeente, Frank Bakker – het is goed de hoofdschuldige eens met naam en toenaam te noemen – stelde ook de architect voor: bureau Van der Meer uit Groningen.
Tegen deze keus had ik nogal wat bezwaren. Het was de architect die ook het gebouw De Plataan, op de hoek van de Snouckaertlaan en de Utrechtseweg, had ontworpen. Om mij te overtuigen van zijn keuze, kreeg ik van de heer Bakker een boek over het werk van het bureau Van der Meer ter inzage. Een presentatie van de Gooise Uitvaartvereniging had mij echter een vreugdevollere tijdsbesteding opgeleverd.
Maar zoals gebruikelijk in Amersfoort: raadsleden kunnen hun bezwaren uiten, ambtenaren gaan hun eigen weg. En wethouders – het zijn ook maar mensen – kiezen de gemakkelijkste route: zij volgen het advies van hun ambtenaren. En dus ontwierp het Groningse architectenbureau de invulling voor een van de meest gevoelige plekken aan de Stadsring.
De laatste steigerdelen zijn intussen verwijderd. In het midden van de nieuwbouw is de betonnen massa afgedekt door de herbouwde gevel van het vroegere sociëteitsgebouw. Hoe erg zijn de twee vleugels. Fantasieloze bunkerbouw met goedkope vensters en zonder enige relatie met de omgeving. De meest goedkope vorm van stenen stapelen. Het werkstuk van het driejarige zoontje van de architect, nadat men het brilletje van de arme jongen enige dagen had verstopt. De meest overdreven vorm van Hollandse zuinigheid, in elkaar geknutseld door een architect die een dag lang (meer tijd is er niet aan besteed) werd geplaagd door een heftige kater en een ernstige vorm van diarree.
Over smaak is te twisten. Over wansmaak niet. De heer Frank Bakker heeft zich intussen laten overplaatsen naar Zaanstad – angst zich voor zijn wandaad te moeten verantwoorden zou de reden kunnen zijn. Arm Zaanstad, gelukkig Amersfoort!
Er wordt gefluisterd dat het Amicitiacomplex binnenkort feestelijke wordt geopend. Lieve mensen, laat dat! Richt een comité op dat zich gaat inzetten om zo spoedig mogelijk een sloopvergunningvoor het mislukte bouwwerk te verkrijgen.’

Ik was in 2001 geen lid van de gemeenteraad, want als raadslid mag je natuurlijk niet zo over een ambtenaar schrijven. Maar voor de rest heeft de brief weinig aan actualiteit verloren. Alleen het comité, dat is er nog steeds niet. Jammer.

Vathorst roept een zee van vragen op

Zaterdag 14 mei 2005

Eigenlijk was de avond van de afgelopen 26e april niet zo erg geslaagd. De raadsleden waren uitgenodigd om tijdens een informele vergadering te worden bijgepraat over de voortgang in Vathorst. Over de filmpresentatie zal ik het maar niet hebben, hooguit de opmerking dat het een platte propagandafilm was van het ontwikkelingsbedrijf. De suggestie dat de film informatie voor de raadleden zou bevatten, werd op geen enkele wijze waargemaakt. Het ergste daarbij was dat door het vertonen van de overbodige film voor de raadsleden geen tijd overbleef om nog enkele aanvullende vragen te stellen.

Mijn kritiek richt zich niet op de vertegenwoordiger van de afdeling WSO. Die gaf een helder overzicht van de fasering die is opgetreden bij het realiseren van allerlei voorzieningen. Daarover hadden misschien ook nog enkele vragen gesteld kunnen worden, maar de inleiding was informatief. Ook de bijdrage van het externe lid van het kwaliteitsteam voor Vathorst was illustratief, vooral wat zijn kritische opmerkingen over de conceptloze invulling van het begrip ‘een wereld van verschil’ betrof.
Het was vooral het hoofd van de afdeling SOB die er een potje van maakte. Het feit dat hij na het beëindigen van zijn betoog slechts applaus kreeg van de OBV-directie, terwijl de rest van de overvolle publieke tribune en de raadsleden er het zwijgen toe deden, zegt al genoeg. De directie van het ontwikkelingsbedrijf OBV heeft al vaker getoond er weinig voor te voelen om de raad op een adequate wijze te informeren. Vanuit dat standpunt kan ik mij het applaus dat zij de SOB-vertegenwoordiger lieten toekomen heel goed voorstellen.
Ik vermoed dat ik als een van de weinige raadsleden was die de herziene Grondexploitatie voor Vathorst, die kort daarvoor in de collegevergadering aan de orde was geweest, had gelezen. Hij was ook niet door het college rondgestuurd, je moest er als raadslid zelf via zoeken op internet achteraan. Met de kennis van het net gelezen stuk was het toehoren van de ambtelijke toelichting helemaal een horror.

De pinksterdagen waren een mooie gelegenheid om 25 nadere vragen over de grondexploitatie op papier te zetten. Rode draad door de vragen heen is het feit dat er allerlei kunstgrepen worden uitgehaald om tot een sluitende exploitatie te komen. Daar is op zichzelf niets mis mee. Het wordt wat anders als dat gaat ten koste van groen, van infrastructuur en van sociale woningbouw. Ook bevat de grondexploitatie een maatregel voor een deel van de groene zoom rond Hooglanderveen die in contrast lijkt te staan tot de discussie die de raad hierover de afgelopen weken heeft gevoerd.
In het verleden stuurde ik een dergelijke lijst van vragen naar een daarvoor in aanmerking komende ambtenaar of wethouder. Omdat de afhandeling dan in het algemeen toch plaatsvond als ware het officiële schriftelijke vragen overeenkomst het Reglement van Orde van de raad (artikel 37), heb ik de vragen maar meteen in die vorm gegoten. Zodra mijn webmaster terug is van zijn pinksterreisje, zijn de vragen onder de knop ‘achtergronden’ in te zien!

College wil te enthousiast slopen

Vrijdag 13 mei 2005

De SP heeft een enquête gehouden onder de bewoners van de wijkjes Jericho en Jeruzalem, de twee buurtjes links en rechts van de Kwekersweg in de Koppel. Volgens het Plan van Aanpak voor de stadsvernieuwing in de vroegnaoorlogse wijken van Amersfoort zou de slopershamer in deze wijkjes zijn werk moeten doen. In de twee wijkjes zou sprake zijn van verpaupering, onvoldoende speelgelegenheid, overlast van jongeren, drugsoverlast en vernielingen.

Uit de enquête van de SP blijkt dat de bewoners de problemen die in het Plan van Aanpak worden geschetst, niet zo ervaren. De meeste bewoners zijn tevreden over hun huidige wijk, hoewel een minderheid best klachten heeft, zoals: slecht groenonderhoud, hardrijders, onvoldoende winkels, een eenzijdig woningenbestand. Met uitzondering van dat laatste punt, vermoed ik dat je met sloopplannen de door bewoners geuite klachten ook niet oplost. Als nieuwe bewoner van het Gildekwartier wandel ik zo af en toe wel eens door Jericho, al is het maar om te genieten van het unieke moerasgebiedje bij dit buurtje, langs de oude Hooglanderdijk. Mijn wandelingen hebben weinig wetenschappelijke waarde, maar de door de gemeente geschetste problemen zijn mij nog niet opgevallen.
Bij de discussie die de commissie Beheer vorige maand voerde over het Plan van Aanpak voor de stadsvernieuwing concentreerde alle aandacht zich op het waterwingebied tussen Liendert en Rustenburg. Niet zo onlogisch, want het was een van de weinige uitgewerkte plannen in de nota, naast de minder omstreden ideeën voor de rand van Randenbroek. De rest van de 31 aan te pakken gebieden moet nog worden uitgewerkt. Toch geloof ik dat Roland Offereins op zijn weblog een terechte constatering deed. Hij merkte op dat door d presentatie van het Plan van Aanpak alle tegenstand zich richtte op het vermaledijde waterwingebied, waardoor de rest van de plannen van het college nauwelijks de noodzakelijke aandacht kregen. De enquête van de SP heeft duidelijk gemaakt dat we alert moeten zijn voor álle onderdelen van het Plan van Aanpak. maar het plan komt gelukkig weer een keer terug!

Wethouder Brink is raadsbesluit vergeten

Donderdag 12 mei 2005

Het college heeft besloten de verkeersonveiligheid rondom de Stichtse Rotonde ingrijpend aan te pakken. Dat onderwerp komt mij bekend voor! In november 2002 kreeg een initiatiefvoorstel van Leefbaar Amersfoort voor een aanpassing van de Stichtse Rotonde raadsbrede steun. Zelfs de wethouder van verkeer omarmde het voorstel. Een klein probleempje: er was nog geen geld om het uit te voeren.

Dat geld is er nu schijnbaar wel, want de plannen van het college omvatten nogal het een en ander. Meest opmerkelijke punt is de aanleg van een nieuwe, extra rotonde bij de noordelijke kruising in de buitenring van de Stichtse Rotonde met de Utrechtseweg. Een ding staat vast: daarmee wordt de onoverzichtelijke situatie met een buiten- en binnenring en de omslachtige aansluiting van de Daam Fockemalaan op dat geheel niet opgelost.
Het initiatiefvoorstel dat in 2002 ruime steun kreeg, was veel simpeler. Het noordelijke deel van de buitenring werd opgeheven (terug naar de natuur!) en de Daam Fockemalaan werd rechtstreeks aangesloten op de binnenring. Die zou de vorm krijgen van een kleinere rotonde, zoals die ook aan de Bunschoterstraat is te vinden. Maar een tussenoplossing waarbij de voorgestelde aansluiting op de huidige binnenring plaatsvindt, heeft een vrijwel gelijk effect als in het initiatiefvoorstel beoogd, zeker nu het college de andere aansluiting hierop haaks laat verleggen.
Het recente plan van het college is beslist niet veel goedkoper dan de honderd meter extra wegdek voor het doortrekken van de Daam Fockemalaan. Ik vermoed dat Henk Brink het besluit uit 2002 gewoon even is vergeten. Door schriftelijke vragen heb ik hem het in elk geval – wederom – onder de aandacht gebracht. Of kunnen de ambtenaren soms moeilijk toegeven dat ook vanuit de raad wel eens zinvolle voorstellen komen?

Een voorbeeld voor Amersfoort: familiegerichte stadsvernieuwing

Woensdag 11 mei 2005

Zondag werd in De Zonnehof een tentoonstelling geopend, gewijd aan de Amersfoortse Architectuurprijs 2005. Parallel aan de tien projecten van grote mensen, is op de vide van De Zonnehof een tentoonstelling geopend van woningen die zijn ontworpen door kinderen. Prachtige modellen staan er, variërend van traditioneel tot futuristisch. Bouwkundige logica en allerlei regels en wetmatigheden speelden bij de ontwerpen door de kinderen geen rol: zij hebben een visie gegeven op de wereld zoals zij die graag willen zien.

Daar moest ik deze middag aan denken tijdens een NIROV-excusrie in Delft. Bezocht werd het Poptahof, een van de 56 stadsvernieuwingsgebieden waarvoor het ministerie VROM extra geld beschikbaar stelt. Het Poptahof bestaat uit ruim duizend woningen, gebouwd in het begin van de jaren zestig van de vorige eeuw. Het project omvat zes flatgebouwen met elf bouwlagen, met daartussen enkele blokken van vier bouwlagen en wat rijtjeswoningen. Als alle plannen zin uitgevoerd, zijn er zo’n 650 woningen verbeterd en is de rest gesloopt en vervangen door nog eens 650 gestapelde nieuwbouwwoningen.
De dichtheid neemt dus toe, de zes hoge woongebouwen blijven staan en er verdwijnt heel wat groen. Dat laatste kon mij niet verbazen want het recent gepubliceerde stedenbouwkundige plan is opgesteld door het Bureau Palmboom en Van der Bout, hetzelfde bureau dat in Amersfoort de ideeën aandroeg voor het Plan van Aanpak stadsvernieuwing, waarin het groen er zeer bekaaid afkwam en het waterwingebied tot bouwlocatie werd verheven. Waarschuwing aan de mensen met een voorkeur voor groen: pas op voor de heer Palmboom en de zijnen!

Dat het Poptahof veel aandacht krijgt en naast VROM-geld ook subsidies uit Europese fondsen krijgt, komt door de bijzondere aanpak. Het thema is: familiegericht vernieuwen. Begonnen is met het onderzoeken van de buurtbeleving door kinderen – en daar ligt dus het bruggetje naar De Zonnehof!
De eerste stap bij het ontwikkelen van de familiegerichte plannen voor het Poptahof werd gezet door twee omgevingspsychologen, Karin Mulder en Camilla Meijer, enthousiaste onderzoeksters die op de buurtschool en op speelplaatsen kinderen hebben geïnterviewd en door middel van spel hun ideeën en verwachtingen over wonen hebben geïnventariseerd. Dat was het startpunt voor de planvorming. De twee dames kregen voor hun onderzoek input van DUS, een jong architectenbureau dat primair werkt vanuit de bewoners. Wie meer over het plan wil weten, kan terecht op de site poptahof.nl.
De plannen voor het Poptahof spreken mij nog niet aan, maar de aanpak des te meer. Er is getracht vanuit de bewoners te werken, die dit overigens ook goed hebben opgepakt. Dat is te opmerkelijker omdat zeventig procent van de bewoners allochtoon is, en juist de allochtonen buurtbewoners hebben intensief deelgenomen aan de activiteiten die door de dames Mulder en Meijer en de architecten van DUS werden ontwikkeld, daarbij geruggensteund door enthousiaste medewerkers van de corporatie Delft Wonen. In Amersfoort klagen we nog wel eens dat allochtone stadgenoten zo moeilijk zijn te betrekken bij de ontwikkeling van de wijk. Het is dus een kwestie van aanpak!
Voor Leefbaar Amersfoort zijn dergelijke ervaringen, elders verzameld, een goede achtergrond voor de discussie die we in Amersfoort nog over de stadsvernieuwing moeten gaan voeren. Ik verheug me op de vijf volgende NIROV-excursies naar stadsvernieuwingswijken, je steekt er wat van op en je ervaart wederom dat al het triomfantelijke gedoe van het college ook maar relatief is. Maar dat wist ik al!

Wethouder Strengers kan geen verslag geven van zijn snoepreisje

Dinsdag 10 mei 2005

Het college blijft er bij dat over het snoepreisje naar Cannes, dat wethouder Paul Strengers begin maart maakte, geen verslag hoeft te worden gemaakt. De integriteitregels die de raad heeft opgesteld ten aanzien van buitenlandse reizen, werden op openlijke wijze door het college ten grave gedragen. Het was niet Paul Strengers zelf die dit deze avond aan de raad meedeelde, maar een soortgelijk politiek kleinlicht, wethouder Piet Jonkman. Namens het college, dat dus collectief de integriteitregels aan zijn laars lapt. Als deze zaak, naast andere voorvallen, over een maand of negen wederom ter discussie staat, kan geen van de collegeleden zeggen: Wir haben es nicht gewusst.

Als bewoners van deze stad, en zeker als raadslid, ontstaat er een gevoel van gene als je zoiets meemaakt. Natuurlijk, een cynicus zou kunnen zeggen: onze politieke brekebenen kunnen beter enkele dagen buiten onze landsgrenzen hun treurige capriolen verrichten dan binnen het stadhuis, maar tegenover de kiezer maakt dit toch wel een beetje vreemde indruk. Het doet het aanzien van het openbare bestuur ook geen goed, maar Paul Strengers heeft de afgelopen tijd bewezen dat hij daaraan ook niet veel waarde hecht.
Persoonlijk zou ik de hele zaak ook opportunistisch kunnen beoordelen. Dan kom ik tot de conclusie dat de weigering van deze avond mij veel meer oplevert dan een weinig zeggend verslag. We starten binnen afzienbare tijd met de verkiezingscampagne, optredens van de collegeleden, zoals vandaag weer vertoont, zijn dan koren op de molen voor elke oppositiepartij.

En dan wat de zaak zelf aangaat. Je kunt de MIPIM, de vastgoedbeurs in Cannes, op twee manieren bezoeken. Doe je het serieus, dan bezoek je de beurs en volg je een aantal van de seminars en conferenties. Dat is dan drie dagen hard werken want dit jaar presenteerden zich op de ruim 18.000 m2 beursvloer meer dan 2.000 exploitanten, waaronder 43 uit ons eigen land. Daarnaast stonden er nog 66 seminars, conferenties en officiële presentaties op het programma, dus een beetje belangstellende kwam nauwelijks aan slapen toe en liep scheef van het aangeboden documentatiemateriaal. Een conditieslag!
Maar daarnaast organiseren, traditiegetrouw tijdens de MIPIM, talloze bedrijven in de tientallen hotelzalen en –lounges ontvangsten waar bezoekers zich eindeloos kunnen voeden en vooral hun dorst kunnen lessen. Veel bedrijven zien dat als het belangrijkste middel om relaties, waaronder politieke bestuurders, te beïnvloeden. De actualiteitenrubriek Zembla vertoonde daarover vorige maand een aardige, maar ook ontluisterende impressie. Een deel van de bezoekers in Cannes ziet het beursgebouw nauwelijks van binnen maar loopt vooral de recepties af om zich professioneel te laten vollopen. Die ontmoeten daarbij in hoofdzaak bekenden die ze elders ook al vaak genoeg zien, maar nu eens aan de oever van de zonnige Méditerranée.

Ik deel Paul Strengers in bij de tweede groep. Dat lijkt mij de enige oorzaak van het feit dat onze collegevertegenwoordiger eenvoudigweg geen verslag kan, en dus ook niet wil, maken. Het ging bij het, met gemeenschapsgeld gefinancierde, tripje van Paul Strengers gewoon om een ordinair snoep(resp. drink)reisje. In zo’n geval heb je weinig aan integriteitregels en laat je het antwoord op de vraag of onze collegevertegenwoordiger zich als integere bestuurder opstelt, over aan anderen. We zullen de kiezers op het gepaste moment daarop attenderen.
(de tekst van de inteprellatie staat onder de knop ‘achtergronden’)

Hoorzitting kadernota: weinig nieuws maar toch nuttig

Maandag 9 mei 2005

Deze avond vond de hoorzitting plaats voor de kadernota. Veertien insprekers hadden zich gemeld, allen sprekend namens organisaties die op de een of andere wijze de kwaliteit van onze Amersfoortse samenleving positief beïnvloeden. Als raadslid, bekend met het wel en wee in onze stad, waren de meeste naar voren gebrachte kwesties niet nieuw, maar het is nuttig dat organisaties nog eens hun argumenten presenteren. Met hun inbreng benadrukken zij dat het verdelen van de schaarse middelen in onze stad een zaak is die met de nodige zorgvuldigheid moet gebeuren – achter elke beslissing van de raad verbergt zich een maatschappelijk nut waarvoor stadgenoten zich met veel creativiteit en zorg voor inzetten.

Daarbij ging het bij een aantal zaken die naar voren werden gebracht niet eens alleen om geld, maar vooral ook om noodzakelijke politieke aandacht. Dat geldt bijvoorbeeld voor de inspreker namens het Gehandicapten Patiënten Platform Amersfoort. Hij wees de raad onder meer op de noodzaak om in rampenplannen rekening te houden met de gehandicapten in onze stad. Zijn verzoek om de culturele onderdelen van het Eemcentrum en het te verbouwen Lieve Vrouwetheater toegankelijk te maken voor de gehandicapten, levert ook nauwelijks extra gemeentelijke uitgaven op, maar is wel een oproep aan de raadsleden om bij de beoordeling van gemeentelijke plannen attent te zijn en de belangen van onze gehandicapte stadgenoten niet uit het oog te verliezen.
Ik ben er nog niet helemaal uit wanneer de directeur van de openbare bibliotheek extra geld vraagt voor de exploitatie van de nieuwe vestiging in het Eemcentrum. Dit geld zou bestemd zijn voor openstelling van de bibliotheek op zondag. Op zich geen gek idee, maar het gaat de gemeente ongeveer een ton per jaar extra kosten. Ik vrees dat na de opening van het Eemcentrum de te subsidiëren exploitatielasten voor de nieuw gevestigde culturele voorzieningen bovenmatig zullen stijgen. Maar dat weten we als raad, in elk geval vanaf het moment dat het groene licht voor de ontwikkeling van het Eemcentrum werd gegeven. We moeten vooral voorzichtig zijn en voorkomen dat de opening van het Eemcentrum geen nadelige gevolgen heeft voor culturele uitgaven elders in de stad, met name voor wijkactiviteiten en de amateuristische kunstbeoefening.
Het argument dat zondagse opening van de bibliotheek de levendigheid van het Eemcentrum stimuleert, vind ik niet zo overtuigend. Het plein is groot, het aantal bezoekers aan de bibliotheek moet wel erg massaal zijn, wil je naar voren gebrachte effect bereiken. Ik vermoed dat de bibliotheek meer en overtuigender argumenten heeft, maar die zullen ons ongetwijfeld nog bereiken.

Conjunctuur beïnvloedt nominatie voor architectuurprijsvraag

Zondag 8 mei 2005

Vandaag ging officieel de verkiezing voor de Architectuurprijs 2005 van start. De aftrap hiervoor vond plaats in De Zonnehof, waar een expositie is ingericht van de tien genomineerde bouwwerken die in de periode van 1 januari 2003 tot 31 december 2004 zijn opgeleverd. Het is de derde keer dat de prijsvraag, in nauwe samenwerking tussen De Zonnehof en de Amersfoortse Courant, wordt uitgeschreven. De Zonnehof heeft weer een originele wijze gevonden om de zes projecten te presenteren, de AC presenteerde afgelopen week een bijlage met een overzicht van de tien genomineerden.

Alles overziende vind ik de genomineerde bouwwerken achterblijvend bij de twee eerdere prijsvragen, zonder daarbij overigens iets af te willen doen van de dit jaar gepresenteerde bouwwerken. In de keuze die is gemaakt om tot een nominatie van de tien meest aansprekende bouwwerken te komen, weerspiegelt zich feitelijk de economische teruggang waarin de bouwwereld verkeerd. Er worden veel minder opvallende gebouwen opgeleverd, zeker als je daarbij de woongebouwen buiten beschouwing laat.
Als prijswinnaar gok ik dit keer op het ontvangstgebouw van Kamp Amersfoort of op De Brink in Vathorst. Het eerste gebouw om zijn historische betekenis en de wijze waarop de architect daarmee is omgegaan, het tweede vooral door de wijze waarop functies zijn samengebracht en op het grote aantal gebruikers, die ook potentiële stemmers voor dit gebouw zijn.

Wethouder weigert zich te verantwoorden over buitenlandse reis

Zaterdag 7 mei 2005

‘Dit verslag is er niet en het komt er niet!’ Met deze woorden ketste wethouder Paul Strengers de vraag af die enkele weken geleden in de commissie ECO werd gesteld. Gevraagd was om het verslag van de buitenlandse reis die de wethouder begin maart op kosten van de gemeente maakte naar de vastgoedbeurs Mipim in het Franse Cannes. Volgens de integriteitregels die zijn opgesteld voor ambtenaren en bestuurders moet van een reis die namens en betaald door de gemeente wordt gemaakt, een verslag worden gemaakt. Hieruit moet in elk geval blijken dat de reis zinvol is geweest en er niet met gemeenschapsgeld is gesmeten.
De wethouder meent dat hij voor een bezoek aan de Franse beurs geen verslag hoeft te maken. Ik kan mij zijn onwil wel voorstellen. Vorig jaar publiceerde de Amersfoortse Courant een impressie van deze Franse beurs, waar toen, behalve de Amersfoortse wethouders en hun ambtenaren, een aantal bekende aannemers en ontwikkelaars uit onze stad verkeerden – de coterie die je ook in Amersfoort kunt ontmoeten, dat vergt dus geen verre reis. Vier weken geleden was op de televisie het programma Zembla te zien, getiteld ‘Fout vastgoed’. De opnamen voor deze uitzending waren grotendeels in Cannes, tijdens de Mipim, geschoten. Een ontluisterend programma die de behoefte naar een verslag van onze Amersfoortse wethouder nog actueler maakt: wat heeft hij in deze omgeving van eten, drinken en mogelijkerwijze nog wat netwerken nu precies gedaan. De wethouder kennende heeft hij inderdaad niet veel te rapporteren.

Omdat de wethouder, tegen de regels in, weigert om een verslag te presenteren, komt deze zaak dinsdag in de raad aan de orde. Een wethouder die raadsleden weigert om het noodzakelijke verslag te leveren, zal zich daarover tegenover de raad moeten verantwoorden, lijkt mij. Zelfs als hiervoor geen regels zouden bestaan, zou hij zich hiervoor niet moeten drukken. Het feit dat hij dat wel doet, geeft te denken.

Westtangent dreigt een prestigestrijd te worden

Vrijdag 6 mei 2005

Vandaag vond de bijeenkomst ‘Ontmoet Amersfoort’ plaats. Deze bijeenkomst in de Sint Joriskerk is uitgegroeid tot een traditioneel onderdeel van Proef Amersfoort. Inleidingen over actuele onderwerpen die de stad aangaan en de mogelijkheid tot ontmoeting tussen het bedrijfsleven, organisaties en bestuur staan tijdens de bijeenkomst centraal. Dit jaar vormde de relatie tussen het beroepsonderwijs, het bedrijfsleven en de overheid de rode draad voor de bijeenkomst.

Een van de gastsprekers was Martin van Hoogvest, directeur van het gelijknamige aannemers- en ontwikkelingsbedrijf. In onze stad behoort hij tot de bekende personen, al was het alleen al door de vele manieren waarop zijn bedrijf een bijdrage levert bij culturele gebeurtenissen en festivals in onze stad. Daarnaast vervult hij een aantal bestuursfuncties, zodat zijn bijdrage aan bijeenkomsten als Proef Amersfoort niet zonder betekenis was.
Opvallend aan zijn bijdrage was de aandacht die hij besteedde aan de Westtangent, de omstreden verkeersverbinding die is gepland tussen de Stichtse Rotonde en de Amsterdamseweg, door het groene gebied aan de westzijde van onze stad. Kort gezegd verweet hij het gemeentebestuur, en in het bijzonder de gemeenteraad, dat er onvoldoende inzicht is in de noodzaak van de spoedige realisatie deze verbinding. Dat hij daarbij als ondernemer sprak en niet als openbare bestuurder, die een afweging moet maken tussen tegengestelde belangen, is hem uiteraard niet kwalijk te nemen.
Toch vrees ik dat het begrip Westtangent zich steeds meer ontwikkelt tot een prestigezaak tussen het georganiseerde bedrijfsleven, met de Kamer van Koophandel voorop, en de meerderheid in de gemeenteraad. Daarbij wordt de Westtangent zo langzamerhand gepresenteerd als dé oplossing voor alle bereikbaarheidsproblemen in onze stad. En daarin zit hem nu juist het probleem: de doorslaggevende argumenten betreffende nut en noodzaak van de Westtangent, afgezet tegenover andere belangen in de stad en de zorg die het gemeentebestuur heeft voor zaken zoals het milieu, liggen nog steeds niet op tafel.
Het is niet alleen Martin van Hogevest die tijdens Proef Amersfoort de mantra over de Westtangent uitsprak, als raadslid heb ik de afgelopen tijd verschillende bijeenkomsten met georganiseerde ondernemers meegemaakt waar de Westtangent als lakmoesproef voor de relatie tussen overheid en bedrijfsleven naar voren wordt gebracht. Het gaat er steeds meer op lijken dat met het oplossen van dit probleem alle problemen in de stad zich makkelijker laten oplossen. Ik geloof dat niet, al is het alleen maar omdat de verkeersproblematiek in onze stad van hele andere zaken afhankelijk is dan de aanleg van de Westtangent. Gemeente en bedrijfsleven kunnen zich bijvoorbeeld beter, schouder aan schouder, inzetten voor het nakomen van de toezeggingen die het Rijk heeft gedaan ten aanzien van het Rijkswegenstelsel rondom onze stad.

En voor het overige vrees ik dat een spoedig besluit over de Westtangent zal stranden op maatschappelijke tegenstand in combinatie met Europese wetgeving. Laten we in onze stad ons daarom vooral richten op het bevorderen van de leefbaarheid door meer geld in te zetten voor cultuur, welzijn en sport, in plaats van kostbaar asfalt door kostbaar groen.

Voldoet Amersfoort aan haar onderzoeksplicht?

Woensdag 4 mei 2005

Sinds de nieuwe gemeentewet in 2002 van kracht is geworden, zijn gemeenten verplicht hun eigen werkwijze te toetsen op efficiency en effectiviteit. Het onderzoek moet op onafhankelijke wijze plaatsvinden, dus niet door mensen die op een andere wijze ook taken voor de gemeente vervullen. Het onderzoekbureau Hoffman Krul en Partners heeft onder 107 gemeenten een onderzoek gedaan hoe met de wettelijke toetsingsplicht wordt omgegaan. Het resultaat van het onderzoek was deprimerend: tweederde van de gemeente heeft nog geen onderzoek verricht naar de eigen werkwijze.

Hoe het er voor staat met het toetsen binnen Amersfoort, is niet helemaal duidelijk. Behoort Amersfoort tot de tweederde van de gemeente die hun organisatie nog niet of niet voldoende hebben getoetst? Er is wel een doorlichting van de vier hoofdonderdelen van de gemeente, elk jaar één. Of daarmee aan de wettelijke verplichting wordt voldaan, is nog maar de vraag. Een vraag dus die ik schriftelijk heb voorgelegd aan het college.

Waarom wilde Paul Strengers in het geheim vergaderen?

Dinsdag 3 mei 2005

Op 26 april vond een besloten vergadering plaats van de commissie ECO. Onderwerp was het onderzoeksrapport van de Europese Commissie over het aanbestedingsbeleid rondom Vathorst. Professor Hebley van Houthoff Buruma, het kantoor dat als huisadvocaat voor de gemeente optreedt, zou een overzicht geven van juridische facetten bij het Europese onderzoek. Dat de vergadering besloten was, was het gevolg van een verzoek van het ministerie van Binnenlandse Zaken, aldus wethouder Paul Strengers. Hoe dat verzoek hem had bereikt, kon hij overigens niet duidelijk maken.

Drie partijen – Leefbaar Amersfoort, de SP en de Burgerpartij – vonden de argumenten voor de beslotenheid niet overtuigend. Daarbij speelde een rol dat het rapport van de Europese Commissie al onder de raadsleden was verspreid, zonder geheimhouding en dus intussen tientallen keren gekopieerd voor betrokken stadgenoten. Alle juridische consequenties zijn voor elke nieuwsgierige burger te vinden op internet. De SP wenste niet deel te nemen aan de besloten vergadering en vertrok, bij LA en de Burgerpartij liet de ingebakken nieuwsgierigheid de balans naar de andere kant uitslaan, wij bleven.
Achteraf gezien was het moeilijk vast te stellen waarom de vergadering besloten moest zijn. Dat leidde er in elk geval toe dat vandaag alle raadsleden de tekst van de inleiding van professor Hebley ontvingen en de geheimhouding daarop werd opgeheven. Logisch dat de SP, die de discussie over het opheffen van de geheimhouding niet meemaakte, vandaag in schriftelijke vragen duidelijkheid vraagt over al het onnodige of overdreven gedoe. In elk geval ben ik met de SP zeer nieuwsgierig wat de diepste roerselen waren toen wethouder Strengers besloot dat we niet in de openbaarheid geïnformeerd mochten worden over zaken die feitelijk al bekend waren of via openbare kanalen zijn te achterhalen.

In Vathorst moet met budgetten worden geschoven

Maandag 2 mei 2005

Het gemeentebestuur heeft heel wat prestige gestoken in de ontwikkeling van Vathorst. Er mag niets fout gaan en alles wat er plaatsvindt moet net een beetje beter zijn dan in voorgaande uitbreidingsgebieden. Op zich is daar niets mis mee, als dat maar niet leidt tot misinformatie of dogmatisch denken.
In Vathorst, zo was de insteek, moeten talloze zaken tijdig aanwezig zijn. Dat hebben de bewoners in elk geval goed opgepikt, want nog voor er één verhuiswagen op de nieuwe woningen afstevende, was er al een bloeiende bewonersvereniging. De voortvarendheid van de gemeente strekte zich over meerdere terreinen uit. Twee voorbeelden: om het culturele leven in Vathorst vanaf het begin een impuls te geven, is Vario Mundo al twee jaren actief: een organisatie die culturele happenings organiseert. Ook het welzijnswerk moest vanaf het begin een goede start maken. Omdat de SWA, die in het grootste deel van Amersfoort welzijnsactiviteiten ontplooit, twee jaar geleden in ernstige moeilijkheden verkeerde, werd het ouderwetse club- en buurthuiswerk en het sociale opbouwwerk aanbesteed. De Hilversumse organisatie Versa verricht daardoor al ruim een jaar taken die elders in de stad door de – intussen weer op de goede weg zijnde – SWA worden uitgevoerd.

Al deze zaken zijn, hoe kon het ook anders, vanuit de gemeente geëntameerd. Of organisaties als Versa en Vario Mundo bij alle bewoners aanslaan, is natuurlijk een andere zaak. Het elan dat de gemeente in Vathorst op gang wil brengen, is in elk geval niet uitgebleven. Naast de bewonersverenigingen hebben de bewoners ook talloze culturele activiteiten ontplooid. Een van de meest opmerkelijke projecten is De Kamers, waar cultuur en het stimuleren van ontmoeting hand in hand gaan. Eind dit jaar opent De Kamers tegenover het Brinkcluster zijn eigen gebouw, met een kleine zaal voor film en theater en vooral veel ruimte waar mensen elkaar, zonodig etende, kunnen ontmoeten.
Nu er naast de door de gemeente op gang gebrachte activiteiten ook allerlei creatieve processen onder de Vathorstbewoners op gang komen, zal de gemeente haar visie op het welzijnswerk aan de snel veranderende situatie (eigen aan een nieuwbouwgebied) moeten aanpassen. De Kamers is daarvan een voorbeeld. Het is een particulier initiatief dat grotendeels met particulier geld wordt ontwikkeld. Dat neemt niet weg dat De Kamers een belangrijke bijdrage levert aan de samenlevingsopbouw in de nieuwe wijk. De investering aan het nieuwe centrum van De Kamers – waarvoor vrijwilligers zo’n negen ton bijeen brengen – levert ook een exploitatiebudget op. Het laat zich raden dat daarbij ook een beroep op de gemeente wordt gedaan, temeer omdat De Kamers taken vervult die elders, op minder eigentijdse wijze, door traditionele, gesubsidieerde welzijnsorganisaties worden ingevuld.

Te weinig aandacht voor cultuur, welzijn en sport

Zondag 1 mei 2005

Dat op deze Dag van de Arbeid in de Zonnehof een discussie over cultuurpolitiek in onze stad plaatsvond, past eigenlijk wel. ‘Erst kommt das Fressen, dan die Moral’ is een bekende constatering van Bertholt Brecht. Na meer dan honderd jaren sociale evaluatie zit het met de elementaire zaken in onze samenleving wel goed. Niemand hoeft honger te leiden en zelfs voor de ontspoorden en daklozen staat een leger aan welzijnswerkers en organisaties paraat. Op de eerste mei is het nu dus de beurt voor Das Moral, waaronder we ook cultuurbeleid kunnen onderbrengen.

Tijdens de discussie in de Zonnehof heb ik in elk geval nog eens mijn standpunt over het cultuurbeleid in onze stad kunnen weergeven. Er gebeurt veel, dat is ontegenzeggelijk. Maar even ontegenzeggelijk is het feit dat de aandacht van het gemeentebestuur de afgelopen jaren vooral was gericht op het bouwen in en aan de stad. Dat uit zich in elk geval in de besteding van de financiële middelen. Terwijl de stad groeit en groeit, staan de budgetten voor cultuur, welzijn en sport zwaar onder druk. Op dat punt is een inhaalslag noodzakelijk.
De komende jaren wordt er behoorlijk geïnvesteerd in gebouwen met een culturele functie – vooral in het Eemcentrum – of gebouwen voor de sport – de zwembaden. Daarvoor is of lijkt geld gereserveerd te zijn. Maar het gaat bij cultuur, welzijn en sport niet alleen om gebouwen, maar vooral om datgene dat in de gebouwen plaatsvindt. In de nieuwe gebouwen wordt over enkele jaren erg veel exploitatiegeld geconcentreerd. Waar we voor moeten uitkijken is dat dit niet ten koste gaat van kleinschaliger cultuurprojecten, zowel in het centrum van de stad als in de wijken. Amersfoort ontkomt er niet aan om op financieel gebied een inhaalslag te organiseren voor cultuur, welzijn en sport.

Gunstige scores bij vergelijking tussen vijftig gemeenten

Zaterdag 30 april 2005

Deze maand is een interessant boek verschenen: Atlas voor gemeenten 2005. In deze atlas worden de vijftig grootste gemeenten in ons land op een veertigtal punten vergeleken. Onze stad slaat, in globale zin, bij deze vergelijking geen slecht figuur. Op het punt van bereikbaarheid liggen we op een mooie twaalfde plaats, in de woonaantrekkelijkheidsindex staan we op de negende plaats en op de sociaal-economische index staan we zelfs nummer drie. Drie mooie getallen, wanneer je in acht neemt dat qua omvang Amersfoort de zeventiende stad van ons land is.

Kijk je bij de verschillende onderdelen, dan springen er wel wat nuanceringen in het oog. Een deel van de positieve beoordeling ontstaat door van hogerhand, of in lek geval door onze voorouders, gecreëerde situaties. We liggen in het geografische midden van ons land, een aardrijkskundig gegeven dat verschillende voordelen oplevert, wat mooi is meegenomen. Dat geldt ook voor de prachtige en afwisselende omgeving, waarop we dus zuinig moeten zijn. En aan onze voorouders danken wij de prachtige binnenstad, die bij velen in ons land nog te onbekend is.
Jammer is daarentegen dat wij bijvoorbeeld op het punt van cultureel aanbod op plaats 25 zijn beland. Ook op het punt van culinair aanbod, waar we op plaats 22 staan, mag er nog wel een tandje bij, maar daarvoor is de afgelopen jaren al veel gebeurd. Daar staat overigens tegenover dat wij op punten als aantal misdrijven, aantal arbeidsongeschikten, participatie van vrouwen, bijstand en armoede, werkloosheid en het percentage groeisectoren (om maar enkele voorbeelden te noemen) aan de goede kan het van het gemiddelde zitten.