Een tip voor de PvdA

Zondag 12 november 2006

Terug uit Berlijn vind ik in de brievenbus de kandidatenlijsten voor de verkiezingen. Ach, ja, over tien dagen al! Het kiezen van de juiste kandidaat is voor mij geen voor de hand liggende zaak. Ik ben geen fan van Balkenende, dus daar ligt al een beperking. Maar Wouter Bos valt voor mij ook af: arrogant, kan niet tegen zijn verlies en laat zijn kontje draaien naar elke wind. Ik griezel bij de gedachte dat deze man premier zou zijn. Mijn advies aan iedereen die links wil stemmen zou duidelijk zijn: lijst vier van Jan en Agnes.

Als lid van een plaatselijke partij heb ik geen binding met een van de landelijke partijen. Ik kan een van mijn raadscollega’s een genoegen doen, maar binnen elke fractie, van CU tot SP, vind ik wel mensen die ik dat genoegen graag zou gunnen. Ook op dat punt tref ik dus geen ankers aan.
Dan de lijsten met kandidaten. Er staan drie Amersfoorters op: Wim van Gammeren op plaats 26 van de SP (waarom zou dat niet verkiesbaar zijn?), Margo Cooijmans van de VVD-fractie die op plaats 41 van haar partij staat, en Simone Kennedy-Doornbos van de CU-fractie, die voor haar partij op plaats 12 staat. Dat geeft al meer houvast, want ik zou geen van de twee dames in de raad willen missen!

En een tip voor de PvdA. In 2003 haalde deze partij een klinkende overwinning nadat Wouter Bos had verklaard zelf niet premier te willen worden. Hij schoof Job Cohen naar voren, in mijn ogen nog steeds een uitstekende kandidaat voor het premierschap. Gezien de vele negatieve opmerkingen die ik links en rechts over Wouter Bos hoor, is het voor deze partij misschien een goed idee de lijn van 2003 voort te zetten. Het zou mij aan het twijfelen brengen!

Nieuwe ontdekkingen rondom Matthias Stom

Zaterdag 11 november 2006

In juli, afgelopen zomer, stuitte ik in het Romeinse Palazzo Barberini op een schilderij van Matthias Stom, een Amersfoortse schilder die – volgens de Italiaanse catalogus – omstreeks 1600 in onze stad werd geboren en omstreeks 1650 in het zuiden van Italië overleed.. Schriftelijke vragen over deze bekende stadgenoot, die tot dan toe binnen de Amersfoortse samenleving nooit of nauwelijks enige aandacht had gekregen, leidde tot verschillende publicaties en aanvullende informatie. Deze dag kan ik aan de Matthias Stom-story een nieuw hoofdstuk toevoegen.

De bron ligt in de Gemäldegalerie Berlin. Deze verzameling is vanaf 1830 op initiatief van het Pruisische hof samengesteld. In de Tweede Wereldoorlog zijn honderden werken verloren gegaan, maar de collectie omvat nog altijd zo’n 3000 doeken en miniaturen. Het accent van de verzameling ligt om Duitse en Vlaamse meesters uit de 14de en 15de eeuw en op Hollandse en Italiaanse meesters uit de 16de en 17de eeuw. Ik ga geen namen opsommen, maar het puikje van de kunstgeschiedenis is breed vertegenwoordigd.
Na de Tweede Wereldoorlog werd de collectie over meerdere plakken verspreid. De hereniging van Duitsland heeft ook de werken van de Gemäldegalerie weer verenigd. Na de val van de muur duurde het echter nog vele jaren voordat, na een met Duitse heftigheid gevoerde ‘Museenstreit’, werd besloten om aan het Kulturforum, vlak bij de Potsdammerplatz, een geheel nieuw museum voor de Gemäldegalerie te bouwen. In het nieuwe museum zijn, verdeeld over meer dan zeventig zalen, zo’n 1500 werken opgehangen.
Vijf uren lang zwierf ik deze dag door de uitgebreide Gemäldegalerie. En ja hoor: in een van de hoofdzalen van de Hollandsche afdeling hingen twee doeken van Stom, met de verduitste voornaam Matteus. De gegevens waren wat preciezer dan in Italië: geboren 1600 in Amersfoort, gestorven 1641 op Sizilië. Twee werken hingen in deze zaal: ‘Esau verkauft sein Erstgeburterecht’ en ‘Christus am Ölberg’. Uiteraard kocht ik ook de catalogus van de Gemäldegalerie waarin een tweehonderdtal werken zijn afgebeeld. Daaronder bevond zich ook het doek ‘Sarah führt Abraham Hagar zu’ van Matteus Stom.

Ik kan mij niet aan de indruk onttrekken dat er in verschillende Europese musea nog veel meer werken van Matthias Stom bevinden. Maar in zijn geboortestad lijkt hij sterk ondergewaardeerd te worden! Jammer, maar ik blijf verder speuren, om te beginnen de komende dagen bij museumorganisatie van de Gemäldegalerie.

Een waarschuwing aan de Oranienburgerstrasse

Vrijdag 10 november 2006

Een van de indrukwekkende gebouwen in Berlijn is de Synagoge aan de Oranienburgerstrasse in Berlin-Mitte. Voor de Tweede Wereldoorlog de grootste en mooiste synagoge in de stad, door de nazi’s verwoest en in brand gestoken. Het gebouw is gedurende de laatste jaren van het DDR-regime met grote toewijding gerestaureerd, hoewel wederopbouw een betere omschrijving is. De goudkleurige koepel van het imposante gebouw is vanaf veel plekken in het oude centrum van Berlijn te bewonderen, voor veel bezoekers aan de stad is een tocht naar de in oude glorie herstelde synagoge, die door de Joodse gemeente weer in gebruik is genomen, een must.
Maar wat mij het meest bezighoud, is het gedoe rondom het museale gebouw. Hekken maken een te nabije benadering onmogelijk, auto’s mogen voor het gebouw niet stoppen, stevig straatmeubilair moet een aanslag verhinderen en het gebouw wordt door de Berlijnse politie continue bewaakt. Het gebouw roept zoveel herinneringen op over een van de meest afschuwelijke gebeurtenissen in de afgelopen eeuw: de holocaust die tientallen miljoenen mensen het leven kostte en een kostbaar deel van de cultuur binnen onze samenleving, niet alleen in Duitsland, vernietigde – en zo’n monument van herinneringen moet zwaar worden bewaakt!
Het zegt iets over de onbeleerzaamheid van een deel van de mensen. Overigens niet alleen in Duitsland. Immers, hoe gemakkelijk wordt het antisemitisme in ons land geïnstrumentaliseerd door zogenaamde voetbalsupporters en hoe nalatig gaat onze gemeenschap met dergelijke uitingen om.

Bruggenbouwen is een kunst

Donderdag 9 november 2006

Wanneer de voortgang bij de creatie van de nieuwe Eemhaven representatief is voor de wijze waarop ons gemeentelijke apparaat functioneert, dan is het met onze stad slecht gesteld. Vooropgesteld: de oude Eemhaven wordt herschapen tot een aantrekkelijk stukje openbare ruimte, daarover klaag ik niet. Maar de wijze waarop dit nieuwe gebiedje tot stand komt, is hemelschreiend. Opnieuw zijn toezeggingen over de oplevering niet nagekomen, wat voor mij aanleiding was voor schriftelijke vragen. De Amersfoortse Courant besteedde er vandaag aandacht aan, en terecht want het is goed wanneer gekleun aan de kaak wordt gesteld.

Er lijkt een doem te rusten op de havenwerkzaamheden. Materiaal wordt te laat geleverd, er wordt geen rekening gehouden met de eisen die aan de aanvoer van de brug worden gesteld en nu wordt de oplevering van de brug – het sluitstuk van de havenwerken – weer twee maanden verschoven. Er zijn problemen met de verlichting en met het brugdek loopt niet alles zoals was voorzien.
Maar was er wel wat voorzien? Vakkundige planning en een deskundig draaiboek vormen de basis voor het succesvol werken. Er kan natuurlijk altijd wel eens iets tegenvallen. Maar als het aantal tegenvallers zich opstapelt en termijnen met regelmaat worden overschreden, dan is er iets fout in de organisatie. En wanneer de verantwoording daarvan binnen het stadhuis ligt – en daar ziet het naar uit -, dan zitten er in ons stadhuis dus verkeerde mensen op verkeerde plaatsen.

Stalinistische methoden in omroepland

Woensdag 8 november 2006

Het bestuur van Omroep Amersfoort heeft negen leden geroyeerd. Zij hadden kritiek op de leiding van de organisatie, en zo iets wordt dus niet gepikt. De gang van zaken doet mij een beetje denken aan de oude DDR: dissidenten en critici werd door het Stalinistische regime van dat land het staatsburgerschap ontnomen, waarna zij het land werden uitgezet, meestal richting Westduitsland. Het alternatief was gevangenschap, maar het bestuur van Omroep Amersfoort beschikt hiervoor vermoedelijk niet over de noodzakelijke faciliteiten. Dus: royement.

Voordat het bestuur van Omroep Amersfoort zo kort aangebonden en weinig democratisch op de vrijheid van meningsuiting van zijn leden reageert, zou het eerst eens de hand in eigen boezem moeten steken. Het bestuur van de vereniging, want dat is de omroep, heeft een aantal ingrijpende initiatieven genomen zonder zijn leden daarover te informeren. Als lid van Omroep Amersfoort moet ik uit de krant vernemen dat mijn vereniging zijn zelfstandigheid opgeeft en in feite fuseert met een andere organisatie. Dat daarvoor toestemming moet worden gevraagd bij de leden, is schijnbaar niet in de stalinistische koppen van dit centrale comité doorgedrongen.
Ik vermoed dat de leden, zo die al worden geïnformeerd, pas bij de voortgang worden betrokken wanneer alle wissels al zijn gezet en elke discussie feitelijk overbodig is. Deze mentaliteit roept bij mij sombere gedachten op over de toekomst van de nieuwe omroeporganisatie die schijnbaar in oprichting is.

Jelle Hekman toont Fingerspitzengefühl

Dinsdag 7 november 2006

Enkele jaren geleden kregen de problemen die bewoners in de Wielewaalstraat hadden met de tegenover liggende klussenmarkt, landelijke aandacht. Het bedrijf wilde de gevel vernieuwen, voordat de bewoners goed en wel wisten wat hen overkwam was er een bouwvergunning vertrekt. De bewoners werden ineens geplaagd door een zonweerspiegelende gevel waar formeel niets meer tegen was in te brengen. De gemeente stelde zich weinig communicatief op, wat het afgelopen jaar leidde tot een vernietigende uitspraak van de Nationale Ombudsman.

De fractie van Leefbaar Amersfoort nam enkele jaren geleden, na een gesprek met de bewoners aan de Wielewaalstraat, contact op met de toen inmiddels verantwoordelijke wethouder: Paul Strengers. Er lag een kanjer van een kans om als nieuwe wethouder het vertrouwen in het openbaar bestuur, dat bij de bewoners een behoorlijke deuk had opgelopen, te herstellen. Het had tot dat moment aan goede communicatie ontbroken, de bewoners voelden zich niet serieus genomen, dus een open gesprek had uitkomst kunnen bieden. Maar Paul Strengers was meer jurist dan openbaar bestuurder. Hij concludeerde dat de eigenaar van de klussenmarkt volgens de regels had gehandeld en tot niets kon worden verplicht. Zijn ongelukkige optreden was onderdeel van de voor de gemeente weinig vleiende uitspraak van de Nationale Ombudsman.
Jelle Hekman blijkt gelukkig uit ander hout gesneden. Hij heeft kort na zijn aantreden alsnog contact opgenomen met de bewoners. Ook hij kon de formele regels natuurlijk niet aanpakken. Maar hij maakte een gebaar naar de bewoners: hij zegde extra zonnewering toe om de overlast zoveel mogelijk te beperken.

Ik sprak deze dag de woordvoerster van de bewoners. Uiteraard was zij blij met de poging van de gemeente om in elk geval nog iets van de overlast weg te nemen. Maar het allerbelangrijkste vond zij dat er eindelijk een collegelid de bewoners serieus had genomen, naar ze had geluisterd en zich voor hen had ingezet. Het feit dat Jelle Hekman in elk geval toonde dat een openbaar bestuurder meer is dan een jurist die alleen maar naar de regeltjes kijkt, in plaats van naar de belangen van burgers in onze stad, heeft indruk gemaakt. Jelle Hekman heeft met zijn optreden het vertrouwen in het openbaar bestuur weer weten terug te geven, daarmee heeft hij een belangrijk punt gescoord.

Het glibberige pad der sponsering

Maandag 6 november 2006

Zelfs de Volkskrant wijdde er vandaag aandacht aan: Ruud Schulten, teambegeleider van een van de juniorelftallen van de voetbalvereniging Nieuwland, sponsort zijn team. ‘BPA – lijst 4’ is de kreet die de jonge voetballertjes met zich meedragen. Ruud is ruimschoots op tijd voor de komende verkiezingen, die in 2010 plaatsvinden.

Er is kritiek gekomen op deze wijze van sportsponsoring. Zelf weet ik het niet. Ik vraag me af of je op de goede weg bent indien politieke partijen sportgebeurtenissen gaan sponsoren. Wenst het bestuur van een vereniging het om direct of indirect met een politieke stroming op een hoop te worden gegooid? Hoe treden andere verenigingen die niét worden gesponsord, deze partij tegemoet? En hoe gaat de BPA er mee om wanneer vv Nieuwland bijvoorbeeld in het kader van de een-derderegeling subsidie aanvraagt?
Ik hoef mij deze vragen niet te stellen. Ik hoop dat Ruud Schulten – die zijn initiatief uiteraard vanuit de beste bedoelingen heeft genomen – al deze vragen de revue heeft laten passeren. En heeft hij bijvoorbeeld de ouders van al de jonge voetballertjes persoonlijk benaderd en om toestemming gevraagd. Ik zou niet wensen dat mijn zoon voetbalt met reclame op zijn rug van een partij waar ik niets mee heb. Hoewel: deze opmerking heeft weinig zin: mijn zoon is al 38 en voetbalt niet!